Μηνύματα απελπισίας από τους καταναλωτές – Επείγουσα ανάγκη για λήψη μέτρων προστασίας – Οι κρίσιμοι στόχοι για να βγει η χώρα από την κρίση των τιμών
Σε απελπιστική θέση βρίσκονται πολλά νοικοκυριά στη Μαγνησία με τις τρομερές αυξήσεις τιμών στα βασικά είδη διατροφής και ενέργειας. Οι τελευταίοι μήνες του ’21, που καταγράφηκαν οι αλυσιδωτές αυξήσεις, βρήκαν ούτως ή άλλως πολλές οικογένειες να καλύπτουν οριακά τις ανάγκες τους εν μέσω πανδημίας. Το καλάθι των νοικοκυριών αδειάζει. Η Ενωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας λαμβάνει καθημερινά μηνύματα απόγνωσης από καταναλωτές. Συγκινεί σε ένα από αυτά αρχηγός μονογονεϊκής οικογένειας που καταγγέλλει απάνθρωπες ανατιμήσεις. Το ψυγείο της, όπως λέει, είναι άδειο, ενώ η ίδια εργάζεται έστω part time…
Ρεπορτάζ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ
Πού οφείλονται όλες αυτές οι φοβερές αυξήσεις και τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει η πιεστική κατάσταση; Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ μιλά με τον πρόεδρο της Ενωσης Καταναλωτών Μαγνησίας Αλέκο Κουτσελίνη και τον γενικό γραμματέα του Επιμελητηρίου Μαγνησίας Βασίλη Ζαχείλα.
Οι αυξήσεις στις τιμές φθάνουν σε ορισμένα προϊόντα και στο 33%, ενώ οι προβλέψεις λένε ότι η επικρατούσα κατάσταση θα διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες και δεν είναι γνωστό, αν οι τιμές θα επανέλθουν στα επίπεδα προ κρίσης. Σε όλα αυτά υπάρχουν και αστάθμητοι παράγοντες που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει.
Το μήνυμα της αρχηγού μονογονεϊκής οικογένειας
Η διαμαρτυρόμενη αναφέρει ότι η οικογένειά της φθάνει στα μέσα του μήνα να μην έχει βασικά είδη. Απευθύνει έκκληση στην Ενωση να φωνάζει για τις αυξήσεις και να διαμαρτύρεται, ώστε να ακούγονται και οι μανάδες.
Αναλυτικά στο μήνυμά της αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Πήρα το θάρρος να σας γράψω για να διαμαρτυρηθώ για τις αυξήσεις τιμών σε βασικά είδη ειδικά και για εμάς τις μητέρες όπως μωρομάντιλα, πάνες αλλά και τρόφιμα που φθάνουμε σε σημεία μέσα του μήνα να αδυνατούμε να πάρουμε ούτε τα βασικά είδη!
Υποφέρουμε και καταγγέλλω τις απάνθρωπες υπερτιμήσεις, όταν ταυτόχρονα οι τιμές ενέργειας τηλ. Internet, νερού κτλ είναι ήδη υψηλές για ευρωπαϊκό κράτος με τόσο χαμηλούς μισθούς. Είμαι μονογονεϊκή οικογένεια με part time απασχόληση! Ελάτε στη θέση μου να δείτε τι έχει το ψυγείο μου αυτή τη στιγμή (άδειο!), ενώ δουλεύω κιόλας (φαντάσου να μη δούλευα!!) έστω part time και εννοείται καμία σχέση με το βιοτικό μου επίπεδο προ κορoνοιού!
Ειδικά από τον φετινό χειμώνα που ξέφυγε το κόστος των προϊόντων! Ως Ένωση κάντε κάτι! Έστω και το να φωνάζετε ότι δεν αντέχουμε άλλες αυξήσεις!
Απαιτούνται άμεσα μέτρα
Είναι επιτακτική ανάγκη η λήψη μέτρων προστασίας ευάλωτων νοικοκυριών, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ενωσης Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας. «Προέκυψαν αλυσιδωτές αυξήσεις τιμών σε πολύ σημαντικά είδη ευρείας κατανάλωσης, απαραίτητα σε κάθε νοικοκυριό, καταστροφικές σε συνδυασμό με τις μεγάλες αυξήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος και του φυσικού αερίου», λέει ο κ. Κουτσελίνης.
Τα νοικοκυριά δυσκολεύονται να τα φέρουν σε πέρας. «Χρειάζεται να αυξηθούν οι επιδοτήσεις θέρμανσης, να υποχρεωθούν οι εταιρείες να κάνουν ρυθμίσεις οφειλών ώστε οι διογκούμενοι λογαριασμοί ρεύματος να εξοφληθούν σε πιο μεγάλο χρονικό διάστημα, να μη γίνονται διακοπές λόγω οφειλών εν μέσω πανδημίας», σημειώνει.
Σύνθετο το θέμα με την ενέργεια
Ειδικά το θέμα που ανέκυψε με τις τιμές στην ενέργεια είναι σύνθετο και δεν είναι απλό, σύμφωνα με τον κ. Ζαχείλα.
Όπως εξηγεί, πρώτα απ’ όλα, η Ευρώπη αποφάσισε να μεταβεί από την κατανάλωση του άνθρακα στην πράσινη ενέργεια. Όμως, φαίνεται ότι πήρε βιαστικά την απόφασή της και γρήγορα. Δεν προνόησε ποιες θα είναι οι συνέπειες γι’ αυτή τη γρήγορη αλλαγή, η οποία είχε αντίκτυπο τις αυξήσεις σε όλες τις μορφές ενέργειας.
«Το φαινόμενο λοιπόν που υπάρχει από πέρυσι είναι ότι δημιουργήθηκε έλλειψη φυσικού αερίου στην Ευρώπη, τη στιγμή που υπήρχαν πολύ χαμηλά αποθέματα. Οι ασιατικές χώρες από πέρυσι και πολύ περισσότερο φέτος άρχισαν να αγοράζουν και να χρησιμοποιούν αέριο σε καλύτερες τιμές απ’ ό,τι πωλούσε στην Ευρώπη η Ρωσία, η οποία τροφοδοτεί την Ευρώπη κατά 40%.
Επιπλέον, η Νορβηγία που είναι η δεύτερη παραγωγική χώρα που τροφοδοτεί την Ευρώπη με φυσικό αέριο, έκανε εκτεταμένη συντήρηση στους αγωγούς και τις εγκαταστάσεις παραγωγής, με συνέπεια να μειωθούν οι πωλήσεις της προς την Ευρώπη.
Μία τρίτη αιτία που τροφοδότησε την αύξηση στις τιμές, είναι ότι η Βόρεια Ευρώπη που έχει πολύ αναπτυγμένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με τις ανεμογεννήτριες, φέτος είχε μειωμένη παραγωγή κατά 50% διότι υπήρχε πολύ χαμηλή ταχύτητα ανέμων με αποτέλεσμα να έχει έλλειψη παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας», υπογραμμίζει.
Επισημαίνεται ότι ζητήθηκε από τη Ρωσία να αυξήσει τις ποσότητες παραδόσεων φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. «Αυτό δεν έγινε και αποδίδεται στη πίεση που προσπαθεί να ασκήσει προς τη Γερμανία για να δοθεί η άδεια κατασκευής του αγωγή Nord Stream 2 που για εκείνη μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας αφού θα τη συνδέσει με τη Γερμανία μέσω της Βαλτικής», λέει ο ίδιος.
Οι αυξήσεις λόγω πανδημίας
Οι αυξήσεις στα υπόλοιπα αγαθά όπως σημειώνει, οφείλονται στην πανδημία του κορονοϊού.
Περιγράφοντας τον αντίκτυπο σημειώνει ότι η Κίνα αλλά και μεγάλες παραγωγικές χώρες διαφόρων πρώτων υλών μείωσαν εξ ανάγκης τις δυνατότητές τους περίπου στο 50%, διότι οι εργαζόμενοι νόσησαν και δεν μπορούσαν να είναι στην εργασία και να παράγουν.
Επιπλέον, πάρα πολλά αγροτικά προϊόντα ειδικά το 2021, είχαν πολύ μειωμένες παραγωγές λόγω της κλιματικής αλλαγής, με αποτέλεσμα η ζήτηση να είναι μεγαλύτερη από την προσφορά.
Καταλυτικό ρόλο έπαιξε και η αύξηση του κόστους στις μεταφορές, οι οποίες επηρεάστηκαν από την κρίση και μειώθηκαν. «Ειδικά το κόστος των μεταφορών που γίνονται από όλα τα ασιατικά κράτη και ειδικά από την Κίνα με πλοία αυξήθηκε κατά 300%. Για παράδειγμα ένα κοντέινερ που ερχόταν από την Κίνα προ κορονοϊού με 2.500 – 3.000 ευρώ έφθασε η τιμή μεταφοράς του να είναι από 9 έως 10.000 ευρώ.
Όταν αυξήθηκαν οι μεταφορές και πάλι, δεν αυξήθηκε η παραγωγή προϊόντων λόγω της πανδημίας, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένη ζήτηση και μεγάλες αυξήσεις στις τιμές», τονίζει.
Η οικονομική πίεση που ασκείται στα νοικοκυριά θα διαρκέσει για τουλάχιστον 6 μήνες και μετά θα υπάρξει αποκλιμάκωση. Ομως και πάλι κανείς δεν γνωρίζει αν τα επίπεδα των τιμών που θα διαμορφωθούν θα επανέλθουν στα προηγούμενα.
Επιπλέον, όλα αυτά είναι σε συνδυασμό και με την κρίση στην ενέργεια, που αποτελεί αστάθμητο παράγοντα, σύμφωνα με τον κ. Ζαχείλα.
Οι κρίσιμοι στόχοι για την επαναφορά
Κρίσιμους στόχους προκειμένου να επανέλθει ισορροπία στις τιμές έχει η κυβέρνηση για το 2022.
Ο κ. Ζαχείλας λέει: «Είναι βασικό να ολοκληρωθεί με επιτυχία ο στόχος που έχει βάλει η κυβέρνηση για τις δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες ανέρχονται σε 11 δις ευρώ με τους πόρους από το Ταμείο Ανάπτυξης της ΕΕ.
Επίσης, ένας άλλος παράγοντας που θα βοηθήσει την οικονομία και τα νοικοκυριά είναι η δρομολόγηση που έχει το υπουργείο Οικονομικών για μέτρα ύψους 2,2 δις που θα αφορούν μειώσεις φόρων, εισφορών και ΕΝΦΙΑ.
Εξίσου σημαντικό για την πραγματική οικονομία είναι να επανέλθει η κανονική λειτουργία της αγοράς χωρίς να υπάρχουν λουκέτα στις επιχειρήσεις και απολύσεις», καταλήγει.
Οι αυξήσεις στις τιμές
Τέλος Δεκεμβρίου ο δείκτης διεθνών τιμών πρώτων υλών τροφίμων ήταν αυξημένος κατά 24,4% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020.
Από τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους μέχρι και τον Οκτώβριο υπήρξε ντόμινο αυξήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του γενικού γραμματέα του Επιμελητηρίου Μαγνησίας, μεσοσταθμικά τα ποσοστά αύξησης στις τιμές των προϊόντων στα ράφια των καταστημάτων ανά κατηγορία είναι τα εξής: Σπορέλαια 33%, ελαιόλαδο 15%, ντομάτες και παράγωγα 11%, καφές 15%, βρεφικές τροφές 10%, κατεψυγμένα λαχανικά 9%, άλευρα, ζυμαρικά και προϊόντα ζύμης 15%, ζάχαρη 26%, γαλακτοκομικά προϊόντα 8%, τυροκομικά 15-16%, κρέας 15% και νωπά ψάρια 8-10%.
Στα μη τρόφιμα τα ποσοστά αυξήσεων στις τιμές ανά κατηγορία έχουν ως εξής: Καλλυντικά 13%, είδη προσωπικής περιποίησης 9%, προϊόντα που έχουν σαν βάση το βαμβάκι είτε μωρομάντιλα είτε σερβιέτες 12%, χαρτικά 9%, απορρυπαντικά και είδη καθαριότητας 11%.
