Του Δημήτρη Αντωνίου,
Καθηγητή Αγγλικής, Β.Α., Kατόχου MastersΠαιδαγωγικής και Γλωσσολογίας
aglo.academia@gmail.com
Στις 20-2-2021, στο βραδινό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ TV ο Πρωθυπουργός της χώρας κ. Κυριάκος Μητσοτάκης παραχώρησε μία συνέντευξη στον Διευθυντή της κορυφαίας εφημερίδας την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» τον κ. Αλέξη Παπαχελά.
Συνεντεύξεις μεταξύ πολιτικών και δημοσιογράφων στην TV, βλέπουμε σχεδόν κάθε μέρα, αλλά η συγκεκριμένη συνέντευξη θα έπρεπε να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και υιοθέτηση, τόσο για πολλούς πολιτικούς, όσο και για πολλούς δημοσιογράφους, ιδιαίτερα της τηλεόρασης.
Τι επικράτησε στη συνέντευξη
1.- Ο κύριος Παπαχελάς, ο οποίος διακρίνεται για το ύφος του και τους χαμηλούς του τόνους, έκανε στοχευμένες και συγκεκριμένες ερωτήσεις, και όχι πλειάδα ερωτήσεων υπό μορφήν μιας ερώτησης, πριν ο Πρωθυπουργός προλάβει να απαντήσει, να βομβαρδίζετε με περισσότερες ερωτήσεις. Αρκετοί δημοσιογράφοι της TVαντί να κάνουν μία σωστή και συγκεκριμένη ερώτηση, δράττονται της ευκαιρίας να κάνουν και διαλέξεις και κηρύγματα.
2.- Από την πλευρά του ο Πρωθυπουργός με απόλυτη σαφήνεια και κρυστάλλινη ευκρίνεια, και χωρίς υπεκφυγές, απαντούσε ακριβώς στην ουσία των ερωτήσεων, χωρίς να πλατειάζει και να μιλάει περισσότερο με τα χέρια του παρά με τα χείλη και τη γλώσσα του.
3.-Ο κ. Παπαχελάς ποτέ δε χρησιμοποίησε τη λέξη εάν, πράγμα που κατά κόρον οι περισσότεροι δημοσιογράφοι της TVκάνουν, απαιτώντας από τους πολιτικούς να προβλέψουν τα απρόβλεπτα. Ο μέγας Αριστοτέλης έλεγε: «Εκεί που σταματά η λογική αρχίζει το εάν».
4.- Καθ’ όλη τη διάρκεια της συνέντευξης, ούτε ο κ. Παπαχελάς προσπαθούσε να αναγκάσει τον Πρωθυπουργό να πει κάτι που ο ίδιος δεν ήθελε να πει, αλλά ούτε ο Πρωθυπουργός απαντούσε αφηρημένα, γενικά και αόριστα.
5.-Μου έκανε ιδιαίτερα θετική εντύπωση το σημείο της συνέντευξης όπου ο κ. Παπαχελάς αναφέρθηκε στις ύβρεις και απαξιωτικά σχόλια του Προέδρου της Τουρκίας κ. Ερντογάν και ο Πρωθυπουργός απήντησε με ένα ευγενικό χαμόγελο και σε τρομερά ήπιους τόνους, προσπάθησε να δικαιολογήσει τον Ερντογάν λέγοντας χαριτολογώντας πως αυτά είναι για εσωτερική κατανάλωση.
6.- Καθ’ όλη τη διάρκεια της συνέντευξης ο Πρωθυπουργός επέδειξε ανάγλυφα την τεράστια αισιοδοξία με την οποία διακατέχεται και η οποία βέβαια μεταβιβάζεται και μεταφέρεται και στους τηλεθεατές.
7.- Κάθε λέξη του Πρωθυπουργού ήταν σωστά αρθρωμένη, σωστά τονισμένη και σωστά τοποθετημένη στη σωστή θέση της πρότασης.
8.- Ποτέ ο κ. Παπαχελάς δεν έκανε μία ερώτηση δύο και τρεις φορές ή να ζητήσει διευκρινίσεις. Για μία ακόμη φορά ο Πρωθυπουργός, γνήσιος γόνος Μητσοτακέων, απέδειξε πως δεν χάνει την ψυχραιμία του και τον ειρμό των σκέψεών του, άσχετα από όσο προκαλείται, αν και στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξε καμία πρόκληση. Ακριβώς το ίδιο έκανε και ο αείμνηστος πατέρας του και το ίδιο κάνει και η αδελφή του.
Η Υπουργός Παιδείας θα έπρεπε να επιβάλει σε όλα τα Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας να παρακολουθήσουν αυτή τη συνέντευξη, μέσω βίντεο, για να μαθαίνουν οι νέοι μας πως γίνονται οι πολιτισμένες συνεντεύξεις αλλά και συζητήσεις, χωρίς να διακόπτει ο ένας τον άλλον και χωρίς να μιλούν δύο ταυτόχρονα και πώς να χρησιμοποιείται μόνο το στόμα και όχι όλο το σώμα όταν μιλάμε.
Στην ελληνική τηλεόραση, μεταξύ δημοσιογράφων και συνεντευξιαζομένων, παρατηρείται το εξής ακαλαίσθητο και αντιαισθητικό φαινόμενο: Οι πρώτοι αναλαμβάνουν το ρόλο του εισαγγελέα και ανακριτή. Οι δεύτεροι τον ρόλο του κατηγορουμένου ή φερόμενου ως δράστη. Οι πρώτοι να προσπαθούν πάση θυσία να ενοχοποιήσουν τους δεύτερους. Οι πρώτοι να πρέπει οπωσδήποτε να πείσουν τους τηλεθεατές πως αυτοί είναι η εξουσία και οι δεύτεροι πρέπει να αποδείξουν ότι αυτοί είναι τα θύματα.
Ο προφορικός λόγος, αγαπητοί μου αναγνώστες και αναγνώστριες, αλλά και συνάδελφοι και συναδέλφισσες της Αγγλικής, είτε το συνειδητοποιούμε, είτε όχι, είτε λαμβάνει χώρα εντός της αιθούσης, είτε μεταδίδεται δια της τηλεοράσεως, δεν παύει να ασκεί μεγάλη επιρροή στο ακροατήριο ή τηλεθεατρείο. Κάτι γνώριζαν οι πρόγονοί μας, οι οποίοι πρώτοι στον δυτικό κόσμο δίδασκαν την τέχνη του ορθού λόγου στους νέους τους. Και φαίνεται πως κάτι ξέρουν και πολλά κορυφαία πανεπιστήμια στις ΗΠΑ, τα οποία έχουν Speech Departments, δηλαδή Σχολές Ομιλητικής, όπου οι φοιτητές ειδικεύονται και εξειδικεύονται στην τέχνη του προφορικού λόγου. Μήπως η Υφυπουργός Παιδείας κ. Ζέττα Μακρή και συντοπίτισσά μας, η οποία είναι και η καθ’ ύλην αρμόδια διά την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, θα μπορούσε να εισάγει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα και αυτό το μάθημα, και βέβαια όχι μόνο στα Ελληνικά;
Ας μου επιτραπεί εδώ να κάνω μία συγκεκριμένη αναφορά σε ένα ευχάριστο περιστατικό που έλαβε χώρα σε ένα τμήμα των μαθητών μου. Στην διάρκεια των θερινών μαθημάτων σε ένα τμήμα περίπου 15-20 μαθητών, όλοι έφηβοι, φιλομαθείς και επιμελείς, σε κάποιο σημείο του μαθήματος ο καθηγητής σκόπιμα, κάτι που γινόταν αρκετά συχνά, προκάλεσε μία συζήτηση στα Αγγλικά βέβαια, σχετικά με τις αμβλώσεις! Η συζήτηση δεν άργησε να πιάσει φωτιά. Οι αντικρουόμενες φωνές και απόψεις δεν είχαν όριο. Το θέμα αφορούσε σε όλους τους μαθητές, κυρίως τις μαθήτριες, που αποτελούσαν και την πλειοψηφία του τμήματος. Το θέμα θα μπορούσε να ήταν και προσωπικό, για μερικούς, για άλλους ηθικό, για άλλους θρησκευτικό, για άλλους κοινωνικό, κλπ., κλπ. Ο καθηγητής πραγματικά απολάμβανε την εξέλιξη της συζήτησης μιας και πέτυχε το στόχο του, που ήταν να εμπλέξει τους μαθητές να εκφράζονται δημόσια και να επικαλούνται σωστά και αδιάσειστα επιχειρήματα αλλά και αντιφατικά ή και ριζοσπαστικά.
Κάποια στιγμή χτύπησε το κουδούνι, το μάθημα τελείωσε, αλλά οι μαθητές αντί να πάνε στα σπίτια τους συγκεντρώθηκαν στο πεζοδρόμιο έξω από το σχολείο και συνέχισαν την καυτή συζήτηση, όπως ήταν και μέσα στην τάξη, χρησιμοποιώντας τα Αγγλικά βέβαια και ο καθηγητής απολάμβανε το θέαμα από τον εξώστη της αίθουσας. Αυτή ήταν η αποθέωση και ο θρίαμβος της διδακτικής μου σταδιοδρομίας.
Σήμερα, αρκετά χρόνια αργότερα θα έκανα ακριβώς το ίδιο εθελοντικά βέβαια, αρκεί η στήλη, η Υφυπουργός, ο Δήμαρχος ή οποιοσδήποτε φορέας μου εξασφάλιζαν το χώρο και τους μαθητές. Βέβαια σήμερα δεν θα επέλεγα το θέμα όπως οι αμβλώσεις, αλλά ένα θέμα επίκαιρο και φλέγον όπως το παρόν νομοσχέδιο για τις μεταρρυθμίσεις στα ΑΕΙ. Σας διαβεβαιώ πως τα οφέλη μιας τέτοιας συζήτησης δημοσίως θα ήταν πολύ περισσότερα από αυτά που αποκομίζονται από την Βουλή των Ελλήνων όπου ακούγονται διάφορα φαιδρά από πολιτικούς και αντιπάλους της κυβέρνησης. Ευνόητο δε είναι πως η συμμετοχή και άλλων συναδέλφων Αγγλικής θα ήταν λίαν επιθυμητή, για να μην μονοπωλήσω την δημοσιότητα, την προβολή και την δόξα μόνον για τον εαυτό μου.
Εκείνη η περίφημη ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΗ του Βόλου θα ήταν ένας ιδανικός χώρος και φοιτητές από διάφορα μέρη της Ελλάδας θα μπορούσαν να παρακολουθούν και να αξιολογούν οι ίδιοι τους εαυτούς τους πόσο καλά έμαθαν τα Αγγλικά τους και πόσα καλά τα θυμούνται. Μήπως ο αξιότιμος κ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου θα μπορούσε να συνδράμει στο συγκεκριμένο εγχείρημα;
