Ο έμμετρος λόγος εργαλείο έκφρασης του Κυριάκου Παπαγεωργίου
«Ο γραπτός λόγος εκφράζει τη ζωή σε όλες της τις εκφάνσεις του. Είναι κάτι που βρίσκεται σε συνάρτηση με την τρέχουσα καθημερινότητα, με τις χαρές, τις λύπες, τις απογοητεύσεις, με τις κοινωνικές καταστάσεις, με τη φύση, τον πολύπλοκο γενικά μηχανισμό της λειτουργίας της ζωής». Τη σοφή αυτή διδαχή του Νικηφόρου Βρεττάκου κάνει πράξη ο Κυριάκος Παπαγεωργίου, με τηνσυχνή γραπτή επικοινωνία του με το αναγνωστικό κοινό της πόλης, κερδίζοντας, αξιοκρατικά, αναγνώριση και βαθιά εκτίμηση.
Ο λόγος του κυριακάτικου σημειώματός μας σήμερα βάζει στο κάδρο των σχολιασμών και εντυπώσεων το νέο βιβλίο του Κυριάκου Παπαγεωργίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Τίτλος του «Σημειο – λογία της ποιητικής», σε μικρό σχήμα 12Χ15 και 189 σελίδες. Την τεχνική φροντίδα της έκδοσης έχουν οι Γραφικές Τέχνες Παλμός και της βιβλιοδεσίας ο Σ. Γιαννίκος. Ενα συλλεκτικό πόνημα με καθημερινά περιστατικά, που χαιρόμαστε ταξιδεύοντας. Πολύτιμα ψήγματα λόγου που σφυρηλατήθηκαν μέσα στο καμίνι των εμπειριών του συγγραφέα. Η ερευνητική ματιά του Κυριάκου, η δεινότητα έκφρασης και το πλούσιο απόθεμα εμπειριών, παίζοντας με τις λέξεις και τους στίχους, μεταλλάσσει όλα αυτά σε ευχάριστο ανάγνωσμα. Επενδύει τα αφηγήματα με τον μανδύα σημαντικών κοινωνικών και πολιτιστικών θεμάτων, διαχρονικά, δίνοντας μια άλλη γνωστική διάσταση και κύρος. Αξιο απορίας και επαινετικού σχολιασμού είναι η αξιοσύνη του συγγραφέα να συμπεριλάβει, στο μικρό αυτό πόνημα τόσο πλούτο παραστάσεων, επαληθεύοντας το «ουκ εν τω πολλώ το ευ». Ας ταξιδεύσουμε μαζί του, φυλλομετρώντας το πόνημα σελίδα-σελίδα.
Μάς υποδέχεται «Το σημειοδρόμιο», στο οποίο ο συγγραφέας, αντί προλόγου, μας περιγράφει το πιεστικό ημερήσιο πρόγραμμά του, που ξεπερνά τις ανθρώπινες αντοχές. Η Κική Δημουλά, με ολιγόλεξη παρέμβαση αποτυπώνει μέρος του σοφού λόγου της. Στο εισαγωγικό σημείωμα, που ακολουθεί, συναντάμε «Του «Κυριάκου του…αναχωρητή, το ανάγνωσμα», που τάδε λέγει: «Το εξαπτέρυγο της ζωής. Και παρατήρηση, ταξίδι και διαλογισμός κι αν θέλουμε να αριστοτελήσουμε, αναγνώριση και περιπέτεια… Αριστοτελικά μέχρι κόκκαλο». Ολα στο βιβλίο, διατυπώνονται με επαγωγικό και λιτό λόγο, πλούσιο σε λογοτεχνικούς χρωματισμούς, με την ιδιαίτερη γραφή του Κυριάκου.
Οι αινιγματικοί και τιμητικοί τίτλοι, που συνοδεύουν τα περιστατικά, προκαλούν έντονη αναγνωστική δίψα στον αναγνώστη για άμεση γνωριμία με το περιεχόμενο του βιβλίου. Τον καθιστούν γνώστη, συμπορευτή και συμμέτοχο, της πορείας του, μέσα από τις βασικές συνισταμένες: Το πάθος περιήγησης, ερευνητική επικοινωνία και φιλική σχέση με τη φύση και την πολιτιστική παράμετρο να μοιράζεται τις εμπειρίες του με φίλους. Είναι ο κατ’ εξοχήν κατάλληλος και ειδικός να μιλήσει για τις ωραίες στιγμές, που προσφέρουν τα ταξίδια στη ζωή μας. Αξιοκρατικά το δικαιούται και μάλιστα μετά πολλών επαίνων.
Το περιεχόμενο του βιβλίου διαμοιράζεται σε τρία μέρη: Πρώτο μέρος: «Η Σημειολογία της γλώσσας και της ποίησης». Εδώ καταγράφονται, σε μορφή γνωμικών, τα σημαντικά ευεργετήματα των ταξιδιών. Μελετήματα που αναδεικνύουν την αξία των ταξιδιωτικών περιγραφών όταν αποδίδονται με τη γλώσσα της ποίησης. Ας γνωρίσουμε μερικά: «Κίνησα να γράψω / με πάθος ανατρεπτικό / και περιπετειώδη πράξη / ό,τι φαινόμενο αισθητό / το νου μου έχει αδράξει». Είναι το πρώτο στιχούργημα που θέτει σε συνέργεια αναγνωστικά ερεθίσματα. Χαρακτηριστικό επίσης και αυτό: «Ανέβαινα! Και μαζί μου ανέβαιναν τα θεοβάδιστα Θηβαίδα, οι ερημίτες κα οι ουράνιοι Ελωίμ».
Δεύτερο μέρος: «Σημειολογία του ταξιδιού και της περιπέτειας». Κεντρικός ήρωας και πάλι το ταξίδι, που ο έμπειρος ταξιδευτής και συγγραφέας προσεγγίζει με μια άλλη διάσταση, την ταξιδιωτική περιπέτεια, αντλώντας πτυχές από το ανεξάντλητο απόθεμά του. Πανέμορφες γωνιές της ηπειρωτικής και νησιώτικης Ελλάδας, πόλεις, χωριά, κακοτράχαλα βουνά και λαγκάδια, βουνοκορφές, βίγλες για θέαση, καταπράσινα μονοπάτια, γαλάζιες παραλίες ακρογιαλιές, κόλποι, χερσόνησοι κ.ά.
Μέρη γοητευτικά και πανέμορφα στα οποία ο Κυριάκος πάτησε το πόδι του και εναπόθεσε θαυμασμό, σεβασμό και αγάπη υμνώντας, με τον τρόπο αυτό, την πατρίδα μας. Είναι τα πολύμορφα και πολύχρωμα κομμάτια, που δημιουργούν το παζλ της Ελλάδας. Οι περιγραφές του δίνουν και στους αναγνώστες τη χαρά να εισπράξουν γνώση, αλλά και ευχαρίστηση. «Ψάχνω τα φυσικά τοπία και τον αληθινό λόγο στις ραψωδίες της Ιλιάδας, στις πλαγιές και τ’ ακρογιάλια και στα αποσπάσματα των προσωποκρατικών», επισημαίνει χαρακτηριστικά. Τρίτο μέρος: « Σημειολογία του έρωτα και του θανάτου». Εδώ ο ευαίσθητος συγγραφέας παρουσιάζει το κοινωνικό τρίπολο Ζωή -Ερωτας – Θάνατος. Εννοιες με συναισθηματικό φορτίο (έρωτας) και αντιφατικές και αμφίδρομες καταστάσεις (Ζωή-θάνατος), που πορευμένοι στη ζωή δημιουργούν τον ψυχισμό μας.
Καταγράφουμε δύο χαρακτηριστικά μηνύματα του συγγραφέα που αποδίδουν τη ζητούμενη σχετική γνώση: α) « Οι δυνατοί έρωτες, οι θυελλώδεις, οι αξέχαστοι, οι απότομοι είναι πάντα δύσκολοι». Και β)« Ζήσε την κάθε στιγμή σα να ξέρεις ότι θα πεθάνεις την επόμενη».
Στην επωδό του σημειώματος δίνουμε πάλι τον λόγο στον συγγραφέα: «Αύριο μεθαύριο που θα ‘χω φύγει θα είμαι εδώ, γιατί «υπήρξα»… Η ύπαρξη αυτή είναι το τέλος μιας άλλης Αρχής».
Του Τάκη Παντελόπουλου
