Αντιπρόσωποι της κυβέρνησης της Κολομβίας και της οργάνωσης Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC) υπέγραψαν την Τρίτη μια συμφωνία για τις αποζημιώσεις των θυμάτων του εμφυλίου πολέμου και τη σύσταση ειδικών δικαστηρίων ενώπιον των οποίων θα προσαχθούν πρώην μαχητές από όλες τις πλευρές, όταν τα δύο μέρη καταλήξουν σε οριστική ειρηνευτική συμφωνία.
Η τελετή υπογραφής της επιμέρους συμφωνίας αυτής στην Αβάνα επαναφέρει σε τροχιά τις διαπραγματεύσεις ενόψει της προθεσμίας της 23ης Μαρτίου 2016 για τη σύναψη αυτής της οριστικής συμφωνίας, που τα μέρη φιλοδοξούν ότι θα σημάνει το τέλος του πιο μακρόχρονου πολέμου στη Λατινική Αμερική, ο οποίος διαρκεί από το 1964 κι έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 220.000 ανθρώπους, χωρίς να υπολογίζονται οι δεκάδες χιλιάδες «εξαφανισθέντες», κι έχει εκτοπίσει έξι εκατομμύρια ανθρώπους.
«Ποτέ πριν δεν είχαμε φθάσει τόσο κοντά σε μια οριστική συμφωνία» ειρήνης, έγραψε ο πρόεδρος της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο οποίος επανεξελέγη πέρυσι βασίζοντας την προεκλογική του εκστρατεία στην ειρηνευτική διαδικασία, στον επίσημο λογαριασμό του στο Twitter.
Αυτή η επιμέρους συμφωνία είναι το αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων και διαδικασιών 18 μηνών, με τη συμμετοχή περίπου 3.000 θυμάτων των ανταρτών, του στρατού και των ακροδεξιών παραστρατιωτικών, που υπέβαλαν χιλιάδες προτάσεις.
Περίπου 60 από τα θύματα παρουσιάστηκαν ενώπιον των αντιπροσωπειών των δύο μερών που διεξάγουν τις διαπραγματεύσεις στην Αβάνα τα τελευταία χρόνια και έδωσαν στοιχεία για όσα έζησαν.
Η συμφωνία προβλέπει επίσης τη δημιουργία μιας επιτροπής αλήθειας, η οποία θα κληθεί να ρίξει φως στα γεγονότα του πολέμου και θα αναζητήσει τους δεκάδες χιλιάδες αγνοούμενους, ώστε να εντοπιστούν και να ανασυρθούν οι σοροί τους και να επιστραφούν στις οικογένειές τους. Έχει επίσης σκοπό να εξασφαλίσει ότι οι πληγέντες δεν θα γίνουν θύματα ποτέ ξανά.
«Η συμφωνία για την απόδοση δικαιοσύνης ήταν η πιο περίπλοκη, η πιο δύσκολη. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα ώστε να μπορέσουμε να τερματίσουμε αυτόν τον πόλεμο σύντομα», ανέφερε ο Σάντος μιλώντας σε μια επίσημη τελετή.
Καθώς η συμφωνία προβλέπει τη χορήγηση αμνηστίας σε όσο περισσότερους είναι δυνατόν, οι ποινές που θα επιβάλλουν τα δικαστήρια σε όσους ομολογήσουν θα είναι επιεικέστερες• ωστόσο, αποκλείεται η χορήγηση αμνηστίας σε όσους ευθύνονται για εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Οι αντάρτες και οι στρατιωτικοί που θα ομολογήσουν εγκλήματα που διέπραξαν κατά τη διάρκεια της ένοπλης σύρραξης θα καταδικάζονται να τελούν για πέντε ως οκτώ χρόνια υπό «περιορισμούς της ελευθερίας τους». Αυτό σημαίνει ότι θα επιτηρούνται στενά από τις αρχές, αλλά δεν θα εκτίσουν ποινές φυλάκισης.
«Ας είμαστε ξεκάθαροι: λέγαμε εξαρχής ότι δεν θα επιβάλλονταν ποινές φυλάκισης και κάθειρξης σε αυτές τις υποθέσεις», είπε ο Ουμπέρτο ντε λα Κάγιε, ο επικεφαλής της κυβερνητικής αντιπροσωπείας.
Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας και δεύτερος τη τάξει στην ιεραρχία των FARC Ιβάν Μάρκες δήλωσε ότι αυτή είναι η πρώτη συμφωνία στην Κολομβία που δεν προβλέπει γενική αμνηστία αλλά αντιθέτως θα «αποκαλύψει όλες τις παραβιάσεις (ανθρωπίνων) δικαιωμάτων και όλους όσοι τις διέπραξαν».
Επικριτές της συμφωνίας, ιδίως στην κολομβιάνικη δεξιά, καταγγέλλουν ότι η συμφωνία θα επιτρέψει σε αντάρτες να αποφύγουν κάθε τιμωρία ή την έκδοσή τους στις ΗΠΑ, όπου ορισμένα μέλη των FARC καταζητούνται για διακίνηση ναρκωτικών.
Η οριστική, συνολική συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί με δημοψήφισμα στην Κολομβία.
ΑΠΕ – ΜΠΕ
