Τιμητική έκθεση για τον Κωνσταντίνο Γκέσκο, τον κορυφαίο ζωγράφο του Βόλου στο μεσοπόλεμο, που φοίτησε στο τέλος του 19ου αιώνα στα μεγάλα καλλιτεχνικά ιδρύματα της Ευρώπης και διακρίθηκε σε ετήσιες εκθέσεις του Παρισιού, δίδαξε και ανέλαβε επίσημες αναθέσεις από φορείς και πολίτες του Βόλου, με πλήθος έργων και αρχειακό υλικό, θα εγκαινιαστεί την επόμενη Παρασκευή 11 Οκτωβρίου, στις 20.30, στο Κέντρο Τέχνης Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο.
Εξήντα ακριβώς χρόνια (1953) από την τελευταία του αναδρομική έκθεση στην Αθήνα, που επιμελήθηκε δύο χρόνια μετά το θάνατό του ο γιος του Χρήστος, και τριάντα οκτώ από την αναδρομική του έκθεση στο Καλλιτεχνικό Εντευκτήριο του Βόλου με ομιλητή το φίλο του, τον αείμνηστο Μένιο Μουρτζόπουλο, πραγματοποιείται το αφιέρωμα αυτό από το Δήμο Βόλου. Ένα αφιέρωμα που συζητείται από το 2000, όταν έγινε η μεγάλη έκθεση «Καλλιτέχνες του Βόλου στο πέρασμα του αιώνα» και παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά μετά από χρόνια, έργα του Κ. Γκέσκου. Μια μεγάλη έκθεση ενταγμένη στο ετήσιο πρόγραμμα εκθέσεων που προετοιμάζει εδώ και καιρό η Διεύθυνση Πολιτισμού του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π. – ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Δήμου Βόλου, σε συνεννόηση και με την πολύτιμη αρωγή των απογόνων του μεγάλου καλλιτέχνη, όπως και ιδιωτών συλλεκτών.
Το εύρος της τριπλής καλλιτεχνικής παραγωγής του Κ. Γκέσκου θα παρουσιαστεί σε τρεις ορόφους, με έργα ζωγραφικής, αγιογραφίες και αρχιτεκτονικά σχέδια που για πρώτη φορά βγαίνουν στο φως. Η έκθεση περιλαμβάνει 80 και πλέον ελαιογραφίες μεταξύ των οποίων πορτραίτα δημάρχων και γνωστών προσωπικοτήτων της πόλης, σχέδια και σπουδές, αγιογραφίες και μελέτες τοιχογραφιών ναών της πόλης, όπως και αρχιτεκτονικές σχεδιαστικές μακέτες, που καταδεικνύουν το καλλιτεχνικό μέγεθος και την πολυποίκιλη δραστηριότητα του καλλιτέχνη, διανθισμένα με ντοκουμέντα από τις Ακαδημίες, προσωπικές επιστολές και φωτογραφίες, καταλόγους εκθέσεών του και κριτικές του βολιώτικου, αθηναϊκού και γαλλικού τύπου της εποχής.
Εργα και ημέρες της καλλιτεχνικής διαδρομής ενός σπουδαίου καλλιτέχνη που διήνυσε όπως άλλοι μεγάλοι Έλληνες ζωγράφοι τα ίδια καλλιτεχνικά κέντρα της εποχής, περιηγήθηκε μελετώντας τα μεγάλα ευρωπαϊκά μουσεία, δραστηριοποιήθηκε και καταξιώθηκε εκεί και επέλεξε, τη στιγμή ακριβώς της αναγνώρισής του, να επιστρέψει οριστικά στα πάτρια εδάφη, στο Βόλο της «χρυσής εποχής», της οικονομικής και πολιτιστικής της έκρηξης, της πόλης -υπόδειγμα καλλιτεχνικής κίνησης σε όλους τους τομείς των τεχνών για τα δεδομένα της εποχής εκείνης στο πανελλήνιο. Μια διαδρομή επίσης που αποκαλύπτει τις επιρροές του στυλιστικού ύφους που επικρατούσε σε κάθε Ακαδημία και το πέρασμα από τον αυστηρό ακαδημαϊσμό του Μονάχου στην εικαστική απελευθέρωση της σχολής του Παρισιού, αλλά και στα κινήματα της μόδας του «Αρ Νουβώ», χαρακτηριστικής καλλιτεχνικής έκφρασης της παριζιάνικης Belle Epoque.
Σημαντική προσωπικότητα
Ο Κώστας Γκέσκος γεννήθηκε στα Κρανιά Ασπροποτάμου Τρικάλων το 1875. Η εύπορη οικογένειά του θα αναγνωρίσει την έφεση και το ταλέντο του και θα τον στείλει για σπουδές στο «Σχολείο των Τεχνών» του Πολυτεχνείου της Αθήνας την εποχή του μεγάλου δασκάλου Νικηφόρου Λύτρα που έχει επιστρέψει από το Μόναχο. Ο επαρχιώτης ζωγράφος αφιερώνεται στις σπουδές του συγκεντρώνοντας διακρίσεις και βραβεία και αποφοιτά με άριστα, ενώ βραβεύεται με δύο βραβεία με μορφή υποτροφίας. Οι βραβεύσεις του, η έφεσή του και η ώθηση των δασκάλων του θα τον οδηγήσουν στην Ακαδημία του Μονάχου, το φημισμένο κέντρο της ακαδημαϊκής τέχνης στην Ευρώπη. Παράλληλα ταξιδεύει μελετώντας τη μεγάλη τέχνη των μουσείων στην Ολλανδία, Βέλγιο και Ιταλία. Θα καταλήξει στην ιδιωτική Ακαδημία Ζουλλιάν του Παρισιού που μαζί με τη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού είναι τα μεγάλα σχολεία από όπου πέρασαν οι κυριότεροι Ευρωπαίοι ζωγράφοι της προπολεμικής εποχής και πολλοί και γνωστοί Έλληνες καλλιτέχνες. Εισάγεται έτσι στις αντιλήψεις της νεωτερικότητας εμπλουτίζοντας τις ακαδημαϊκές του κατακτήσεις, που όμως φέρουν την επιρροή από τα διδάγματα της τέχνης των δύο μεγάλων δασκάλων Ν. Γύζη και Νικηφόρου Λύτρα.
Στο Παρίσι θα βραβευτεί το 1909 στο περίφημο ετήσιο «Σαλόν» στο Γκραν Παλαί, μεγάλη καλλιτεχνική διοργάνωση της εποχής, καλεσμένος από την «Ένωση Γάλλων Καλλιτεχνών» για το έργο του «Το τραγούδι της ζωής». Το ίδιο το έργο έχει περιέλθει μετά από δωρεά ιδιώτη στη Δημοτική Συλλογή Βόλου από τη δεκαετία του 80 και υπάρχει σε μεγαλύτερο μέγεθος στη Συλλογή Κουτλίδη της Εθνικής Πινακοθήκης, γεγονός που παρατηρείται με πολλά έργα του καλλιτέχνη, δηλαδή, διπλή παραγωγή σε διαφορετικό μέγεθος. Πολλά έργα του επίσης της παρισινής περιόδου αποσπούν πολλές και εγκωμιαστικές κριτικές.
Ξαφνικά όμως επιστρέφει το 1912 στο Βόλο και τον απορροφά η πόλη, το Πήλιο και οι περιπλανήσεις, όπως δηλώνουν φίλοι του. Διέμεινε για αρκετούς μήνες, ένα χρόνο περίπου, στο Άγιο Όρος μελετώντας τη βυζαντινή αγιογραφία στο Πρωτάτο από όπου προέκυψαν και πολλά αντίγραφα του μέγιστου αγιογράφου Μανουήλ Πανσέληνου (13ος αιώνας). Στο Βόλο παράλληλα με τις υποχρεώσεις της οικογενειακής επιχείρησης, ανέλαβε κατά παραγγελία τα πορτραίτα των γνωστών Βολιωτών βιομηχάνων. Ηταν ο ένας από τους δύο ζωγράφους, μαζί με το Νικήτα Γρύσπο, που ανέλαβαν με ανάθεση του Δήμου τα μεγάλα πορτραίτα των Δημάρχων της πόλης που κοσμούν την αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Βόλου και ένα του Δήμου Νέας Ιωνίας.
Ανέλαβε επίσης την αγιογράφηση στο εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα στο εργοστάσιο των Τσιμέντων και τμήματα στους ναούς Αγίου Κωνσταντίνου, Μεταμορφώσεως και Ιεράς Μονής Ξενιάς. Με το ζωγράφο Σπύρο Βιτωρόπουλο, ανέλαβαν το 1926 τη διεύθυνση της Σχολής Ζωγραφικής που είχε ιδρύσει ο δραστήριος «Σύλλογος Φιλοτέχνων» Βόλου. Παρουσίαζε το έργο του στις αίθουσες τέχνης της εποχής και συμμετείχε στη μεγάλη Πανθεσσαλική έκθεση του 1922 και στις Πανελλήνιες του 1938 και 1939 στο Ζάππειο. Ο ίδιος προετοίμασε αμέσως μετά τον πόλεμο μια μεγάλη αναδρομική του έκθεση στην Αθήνα, «το κύκνειο άσμα του» όπως έλεγε, αλλά τον πρόλαβε ο θάνατος το 1951. Ο γιος του Χρήστος δύο χρόνια μετά παρουσίασε αυτή την έκθεση με 63 έργα στο ξενοδοχείο «Κεντρικό» της οδού Σταδίου στην Αθήνα με πολύ καλές κριτικές από γνωστούς αρθρογράφους του αθηναϊκού τύπου.
Εκθεση στο Ντε Κίρικο
Την έκθεση στο Ντε Κίρικο επιμελείται η Χρύσα Δραντάκη, ιστορικός -κοινωνιολόγος τέχνης, Παρισταμένη της Διεύθυνσης Πολιτισμού του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π. – ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Δήμου Βόλου, με βοηθό την Εύα Κατούνια, συντηρήτρια έργων τέχνης και πτυχιούχο του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού του Ανοιχτού Πανεπιστημίου από τη Διεύθυνση Πολιτισμού, επίσης και με την πολύτιμη συνεργασία των εγγονών του ζωγράφου Έφης Χ. Γκέσκου και Μαρίας και Κώστα Φ. Γκέσκου, καθώς και του αρχιτέκτονα Δημήτρη Παλιούρα, Προϊσταμένου της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟ για τα αρχιτεκτονικά σχέδια του καλλιτέχνη.
Τα έργα της έκθεσης και το αρχείο προέρχονται κυρίως από την οικογένεια του καλλιτέχνη, όπως επίσης από τη Δημοτική Συλλογή Βόλου και Νέας Ιωνίας, από το Μουσείο Αλ.Κ.Δάμτσα και από ιδιωτικές συλλογές του Βόλου, Θεσσαλονίκης και Αθήνας.
Η έκθεση των έργων ζωγραφικής στο ισόγειο και ημιόροφο θα διαρκέσει έως τις 20 Νοεμβρίου, ενώ η έκθεση αγιογραφιών και αρχιτεκτονικών σχεδίων στο β΄ όροφο έως τις 5 Νοεμβρίου, στο Κέντρο Τέχνης Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο.
