ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

π. Αμφιλόχιος Μήλτος: Το 2022 αποτελεί χρονιά ορόσημο για ιστορικό αναστοχασμό

π-αμφιλόχιος-μήλτος-το-2022-αποτελεί-χρον-115008

Ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού Ευαγγελίστριας Νέας Ιωνίας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τη σημασία της επετείου της Μικρασιατικής Καταστροφής

Η Μητρόπολη Δημητριάδος τιμά την επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής, συμβάλλοντας, με σειρά εκδηλώσεων, στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Εκατό χρόνια μικρασιατικής μνήμης αποτελούν τη θεματική ενότητα των επετειακών εκδηλώσεων στη Νέα Ιωνία και τον Βόλο, με τον ιστορικό Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας να αποτελεί σημείο αναφοράς. Με αφορμή τις επετειακές εκδηλώσεις, που διοργανώνονται σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και προσφυγικούς συλλόγους, ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού Ευαγγελίστριας Νέας Ιωνίας και γραμματέας της Μητρόπολης Δημητριάδος π. Αμφιλόχιος Μήλτος μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, υπογραμμίζοντας ότι «η ιστορία έχει δύναμη, γιατί μας διδάσκει». Παράλληλα, εκφράζει την πεποίθηση ότι «η επέτειος της Μικρασιατικής Καταστροφής έχει δύο διαστάσεις, την τραγική και την ελπιδοφόρα, τη θλιβερή και τη χαρμόσυνη».

Συνέντευξη στη ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τον βίαιο και αναγκαστικό ξεριζωμό των Ελλήνων της ευρύτερης περιοχής της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Τι σημαίνει η επέτειος;

Η σημαντικότητα της επετείου είναι ανάλογη με το μέγεθος του γεγονότος, που τη σφραγίζει. Το σύνολο των γεγονότων, που περιεκτικά περιγράφουμε με τη φράση Μικρασιατική Καταστροφή, συνιστά, κατά γενική παραδοχή των ιστορικών, τη μεγαλύτερη συμφορά του Ελληνισμού μετά την Αλωση. Μετά από δισχιλιετή παρουσία οι Ελληνες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον χώρο της Μικράς Ασίας, ο οποίος σφράγισε όχι μόνο τον Ελληνισμό, αλλά, και ίσως περισσότερο, και τον χριστιανισμό. Μετά την Ιερουσαλήμ η χριστιανική πίστη διαδίδεται πρώτα στη Μικρά Ασία, από όπου θα περάσει στη σημερινή Ελλάδα με διδάσκαλο τον Απόστολο Παύλο. Οι επτά αρχαίες Εκκλησίες της Αποκάλυψης είναι ισάριθμες αρχαίες μικρασιατικές πόλεις. Οι πρώτοι Μάρτυρες και Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Πολύκαρπος Σμύρνης, ο Ιγνάτιος Αντιοχείας ο Θεοφόρος, αγιάζουν με το αίμα ή την παρουσία τους τα χώματα της Μικρασίας. Χριστιανική μαρτυρία, θεολογική σκέψη, τέχνη κ.λπ. ακμάζουν εδώ. Π.χ. η χριστιανική θεολογία χρωστά πάρα πολλά στους λεγόμενους Καππαδόκες Πατέρες, δηλαδή τους Μέγα Βασίλειο, Γρηγόριο τον Θεολόγο, Γρηγόριο Νύσσης και Αμφιλόχιο Ικονίου. Βλέπετε ότι τα μέρη αυτά, οι πατρίδες αυτές, δεν είναι μόνο ελληνικές, αλλά βαθύτατα χριστιανικές. Για αυτό και έχει σημασία η επέτειος και για την Εκκλησία.

Πολύς λόγος γίνεται για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Ιδιαίτερη η σημασία και ο συμβολισμός της στη σημερινή εποχή;

Καταλαβαίνουν όλοι ότι ως χριστιανοί και ως Ελληνες πρέπει να γνωρίζουμε την ιστορία μας και τις ρίζες μας. Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης δεν σημαίνει αναχρονιστικό αλυτρωτισμό. Η ιστορία έχει δύναμη, γιατί μας διδάσκει, μας βοηθά να καταλάβουμε το τώρα και μας καθοδηγεί με φωτεινές μορφές αυτοθυσίας, όπως ο Αγιος Χρυσόστομος Σμύρνης. Τα γεγονότα ήταν φοβερά, η απώλεια τεράστια, η θλίψη ανείπωτη, το δράμα συγκλονιστικό.

Το 2022 όμως δεν είναι μόνον επέτειος της Καταστροφής και του μαρτυρίου, αλλά και επέτειος της φυγής και της έλευσης των Μικρασιατών στην κυρίως Ελλάδα, όπου θα αναγεννηθούν κυριολεκτικά από την τέφρα τους, με δύο στηρίγματα, την πίστη τους στον Θεό και τη δημιουργικότητά τους. Δεν νομίζω ότι υπάρχει μικρασιάτικη οικογένεια, που έφτασε στην Ελλάδα και δεν έφερε μαζί της τουλάχιστον μία εικόνα. Μετά η εργατικότητα, η εφευρετικότητα, η ανοιχτοσύνη στο πνεύμα των προσφύγων, που είναι παροιμιώδης, για αυτό ίσως και φάνηκε επικίνδυνη και απειλητική στους ντόπιους η παρουσία τους.

Το τόνισε εύστοχα πριν από αρκετό καιρό η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη: «Το 2022 αποτελεί χρονιά ορόσημο τόσο για τον οφειλόμενο ιστορικό αναστοχασμό, όσο και για την αναγνώριση της τεράστιας προσφοράς των Μικρασιατών στον πολιτισμό, στην οικονομία και τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού κράτους». Ετσι, θεωρούμε ότι η επέτειος της Μικρασιατικής Καταστροφής έχει πράγματι δύο διαστάσεις, την τραγική και την ελπιδοφόρα, τη θλιβερή και τη χαρμόσυνη.

Προσφυγομάνα, κατά γενική ομολογία, η Νέα Ιωνία του Βόλου. Πώς θα εορτάσει την επέτειο;

Οπως ξέρετε, κάθε χρόνο τον Σεπτέμβριο, η Νέα Ιωνία Βόλου, με επίκεντρο το σύμβολό της, την Ευαγγελίστρια, τιμά τον Αγιο Χρυσόστομο Σμύρνης και την επέτειο της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας μαζί με τους τοπικούς Μικρασιατικούς Συλλόγους. Λόγω της σημαντικότητας της φετινής επετείου, αναλάβαμε την πρωτοβουλία, με την ευλογία και προτροπή του Μητροπολίτου μας κ. Ιγνατίου, εδώ και έναν χρόνο να συντονίσουμε τις ενέργειες και τις δράσεις, ώστε να δοθεί η έμφαση, που αρμόζει στην επέτειο.

Ετσι η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος, διά του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας και του πολιτιστικού της φορέα «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος», μαζί με τους τρεις αμιγώς Μικρασιατικούς Συλλόγους, που έχουν την έδρα τους στη Νέα Ιωνία και με τους οποίους συμπορευόμαστε και συνεργαζόμαστε όλα αυτά τα χρόνια, δηλαδή τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «Το Εγγλεζονησι», την Πολιτιστική Εστία Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «Ιωνες» και τον Σύλλογο Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «Μνήμες Προσφύγων» κατάρτισαν ένα κοινό πρόγραμμα εκδηλώσεων, τις οποίες διοργανώνουν όχι μόνο η Μητρόπολη και οι τρεις Σύλλογοι, αλλά και πολλοί άλλοι φορείς. Καλέσαμε όλους τους Προσφυγικούς Συλλόγους της περιοχής μας, ώστε οι εκδηλώσεις τους να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα. Σκοπός ήταν να μην συμπέσουν οι εκδηλώσεις, που καθένας σχεδίαζε για φέτος και να υπάρχει ένα ενιαίο πρόγραμμα, ώστε οι κάτοικοι, αλλά και οι επισκέπτες της πόλης μας να ξέρουν από τώρα τι θα γίνει φέτος εδώ με την ευκαιρία της επετείου. Τέλος, πρέπει να τονίσω ότι σχετική κινητοποίηση είχε και ο Δήμος Βόλου, ο οποίος αποτελεί συνέχεια τρόπον τινά του καταργηθέντος Δήμου της Νέας Ιωνίας, και αποκορύφωμα των εκδηλώσεων θα είναι η επετειακή εβδομάδα μεγαλειωδών εκδηλώσεων, την οποία έχει ήδη αναγγείλει ο δήμαρχος, στον οποίο οφείλονται ευχαριστίες για την πρωτοβουλία, που τιμά έτσι τη Νέα Ιωνία.

Ποιες επετειακές εκδηλώσεις περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα, που έχει καταρτιστεί;

Επιτρέψτε μου να σας παραπέμψω στην παρουσίαση, που θα κάνει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Ιγνάτιος σε συνέντευξη Τύπου στην Ευαγγελίστρια την προσεχή Πέμπτη 10 Μαρτίου, όπου θα διανεμηθεί και το 16σέλιδο φυλλάδιο με το ετήσιο πρόγραμμα των εκδηλώσεων.

Θα ήθελα μόνο να ανακοινώσω ότι το επετειακό έτος θα ανοίξει με μία συμβολική θρησκευτική εκδήλωση. Αναφέρομαι στο Προσκύνημα της Μικρασιάτικης Εικόνος της Παναγίας Βουρλιώτισσας, η οποία θα μεταφερθεί στην πόλη μας και συγκεκριμένα στον Ιερό μας Ναό της Ευαγγελίστριας την Παρασκευή 18 Μαρτίου.

Η Εικόνα αυτή της Παναγίας ήταν σημαντικό προσκύνημα στα Βουρλά, μια ξακουστή πόλη κοντά σχετικά στη Σμύρνη. Στην Καταστροφή ευτυχώς διασώθηκε και έφτασε στην Αθήνα και συγκεκριμένα στη σημερινή Νέα Φιλαδέλφεια, όπου φυλάσσεται στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εκεί γίνεται πανήγυρις κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου. Πριν λίγα χρόνια συμμετείχε και ο Ποιμενάρχης μας στην πανήγυρη αυτή.

Την εικόνα θα κομίσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ ένα νέος, δυναμικός και δραστήριος Μητροπολίτης, ο οποίος θα παραμείνει στην τοπική μας Εκκλησία μέχρι την Κυριακή. Η ιερά εικόνα θα επιστρέψει την Τρίτη στην Αθήνα. Πρόκειται συγχρόνως για ένα κειμήλιο, αλλά και μία μεγάλη ευλογία.

Το προσκύνημα αυτό, τέλος, θα συνδέσει τις δύο Νέες Ιωνίες της Ελλάδος, της Αττικής και του Βόλου.

Προγραμματίζονται και παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσεις;

Μαζί με την Ιερά Εικόνα και τον Σεβασμιώτατο κ. Γαβριήλ θα έρθει εδώ και μία αξιόλογη προσπάθεια της Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Ιωνίας. Δηλαδή το θεατρικό εργαστήρι Καμεράνο, που λειτουργεί στην Ενορία Αγ. Γεωργίου Νέας Ιωνίας Αττικής. Η 25μελής θεατρική ομάδα, την οποία θα φιλοξενήσουμε, θα παρουσιάσει διασκευή δύο έργων του γνωστού συγγραφέα Αντώνη Παπαδόπουλου το Σάββατο 19 Μαρτίου, ώρα 6.30 μ.μ. στο Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ιωνίας. Η θεατρική παράσταση έχει τίτλο «Εξοδος – Νύφη ή Μαρίτσα η πρόσφυγγα». Η είσοδος θα είναι ελεύθερη και θα τηρηθούν ασφαλώς τα ισχύοντα υγειονομικά μέτρα.

Επίσης, με την ευκαιρία της έλευσης της Παναγίας Βουρλιώτισσας, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών Ν. Ιωνίας Μαγνησίας «Το Εγγλεζονήσι» θα κάνει ένα αφιέρωμα «στα Βουρλά της καρδιάς μας», την Κυριακή 20 Μαρτίου, ώρα 11.30 π.μ. στη αίθουσα του Μεταξουργείου Νέας Ιωνίας. Θα μιλήσει ο κ. Φώτης Καραλής, πρόεδρος Ενωσης Βουρλιωτών Μικράς Ασίας της Αθήνας, θα προβληθεί ένα οδοιπορικό στα Βουρλά. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί με τραγούδια των Βουρλών και της Ερυθραίας από το τραγουδιστικό σχήμα «Πολυφώνισσες».

Τέλος, τρίτη παράλληλη εκδήλωση είναι και η έκθεση μικρασιατικού εργόχειρου, που θα εγκαινιαστεί την Πέμπτη 17 Μαρτίου, ώρα 6.00 μ.μ. Θα φιλοξενηθεί στο Πνευματικό Κέντρο Ι.Ν. Ευαγγελιστρίας Νέας Ιωνίας και διοργανώνεται από την Εστία Μικρασιατών «Ιωνες». Η έκθεση θα διαρκέσει έως την Κυριακή 27 Μαρτίου.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου