Στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, κατά την οποία συζητήθηκαν με τον υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου Κ. Μουσουρούλη οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου του υπουργείου που αφορούν στο μέλλον και τον τρόπο λειτουργίας των εθνικών και περιφερειακών λιμανιών της χώρας, συμμετείχε ο Δήμαρχος Βόλου Πάνος Σκοτινιώτης. Προηγήθηκε συνάντηση Δημάρχων από πόλεις οι οποίες διαθέτουν λιμάνια, ιδιαίτερα μεγάλα λιμάνια που λειτουργούν με τη μορφή ανωνύμων εταιριών, προκειμένου να διαμορφωθούν οι θέσεις της ΚΕΔΕ για το νομοσχέδιο.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης υπήρξε διάσταση απόψεων μεταξύ του υπουργού και των εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης σε πολλά θέματα. Τελικά αποφασίστηκε να καταθέσει η ΚΕΔΕ μέσα στη εβδομάδα τις ενστάσεις, παρατηρήσεις και προτάσεις της, προσδιορίστηκε δε νέα συνάντηση μεταξύ του υπουργού και της ΚΕΔΕ την Τετάρτη 23 Ιανουαρίου στο υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.
Οι βασικές επισημάνσεις της ΚΕΔΕ είναι ότι με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο προωθούνται ρυθμίσεις, με τις οποίες επί της ουσίας:
• τα λιμάνια θα εξακολουθούν να λειτουργούν ανεξάρτητα από το συνολικό σχεδιασμό των πόλεων, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα,
• δεν υπάρχει πρόβλεψη συνεργασίας και συμμετοχής της Αυτοδιοίκησης στην αξιοποίηση των λιμανιών,
• με τη δημιουργία λιμενικών δικτύων καταργείται ουσιαστικά η αυτοτέλεια των επιμέρους οργανισμών λιμένων που εντάσσονται στο δίκτυο.
Όπως επισημάνθηκε και από τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Κώστα Ασκούνη, «γυρίζουμε πολλά χρόνια πίσω, στην υπερσυγκέντρωση και όχι στην αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση».
Ο υπουργός Κ. Μουσουρούλης αφού ανέλυσε τη λιμενική στρατηγική πενταετούς ορίζοντα, τους στόχος και τις προϋποθέσεις για την επίτευξή τους, ανέλυσε το νέο μοντέλο διακυβέρνησης, το οποίο, όπως είπε, υλοποιείται σε δύο φάσεις. Η πρώτη περιλαμβάνει τη διοικητική συνένωση 12 υφιστάμενων ΑΕ σε λιμενικά δίκτυα – Αττικό, Β. Ελλάδας, Δ. Ελλάδας, ΟΛ Ηρακλείου. Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το λιμάνι του Βόλου εντάσσεται, μαζί με τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, στο λιμενικό δίκτυο Βορείου Ελλάδας. Η μοναδική μετοχή που σήμερα κατέχει το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) στους Οργανισμούς Λιμένων Βόλου, Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, εισφέρεται στο μετοχικό κεφάλαιο του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) Α.Ε. ως εισφορά σε είδος για τη δημιουργία του Λιμενικού Δικτύου Βορείου Ελλάδας.
Το εύλογο ερώτημα που τέθηκε εκ μέρους της ΚΕΔΕ, είναι μια ποια κριτήρια ορίζονται τα λιμενικά δίκτυα, με δεδομένο ότι από το νομοσχέδιο απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στην Εθνική Λιμενική Πολιτική και σε Χωροταξικό Σχεδιασμό. Δεν γίνεται καμία μνεία στο Εθνικό Χωροταξικό, στα Ειδικά και Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, τα οποία αναφέρονται στα λιμάνια της χώρας και τα κατηγοριοποιούν.
Στην παρέμβασή του ο Π. Σκοτινιώτης επισήμανε πως η δέσμευση του υπουργού ότι δεν θα καταργηθεί η αυτοτέλεια των Οργανισμών Λιμένων τα οποία εντάσσονται στο λιμενικό δίκτυο, είναι χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα από τη στιγμή που το σύνολο των κρίσιμων αρμοδιοτήτων προβλέπεται να ανήκει στο Λιμενικό Δίκτυο. Συγκεκριμένα, το Λιμενικό Δίκτυο:
• είναι υπεύθυνο για τη συντήρηση των υποδομών (θαλάσσιων και χερσαίων), όπως και του εξοπλισμού που του ανήκει,
• καθορίζει τα λιμενικά τέλη για κάθε λιμένα αρμοδιότητάς του και εισπράττει τα τέλη από τους χρήστες (όπου δεν υπάρχει πάροχος, δηλαδή ιδιώτης),
• είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση ή έγκριση του Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου και του Master Plan, για τους λιμένες αρμοδιότητάς του,
• έχει την ευθύνη σχεδιασμού, ωρίμανσης και εποπτείας της υλοποίησης έργων στους λιμένες αρμοδιότητάς του,
• είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση των σχεδίων ασφαλείας που προβλέπονται από τις διεθνείς συνθήκες και κανονισμούς ασφαλείας λιμένων,
• συνεργάζεται στενά με τους αρμόδιους φορείς της πολιτείας για αρμοδιότητες στους λιμένες όπως ασφάλεια, αστυνόμευση (Λιμενικό Σώμα), τελωνεία.
Ο Δήμαρχος Βόλου υπήρξε ιδιαίτερα επικριτικός στο γεγονός ότι, με βάση τη σχετική ρύθμιση του νομοσχεδίου, ο σχεδιασμός της λιμενικής ζώνης θα γίνεται με διαδικασίες τελείως ανεξάρτητες από εκείνες που ακολουθούνται για το σχεδιασμό του υπολοίπου τμήματος των πόλεων και χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η τοπική αναπτυξιακή δυναμική. Οι χερσαίες ζώνες θα μπορούν να πολεοδομούνται με διαδικασίες – εξπρές από το Υπουργείο Ναυτιλίας, ερήμην των πόλεων και των πραγματικών τους αναγκών. «Δημιουργείται ένα “Βατικανό” μέσα στις πόλεις, το οποίο μάλιστα θα διοικείται από απόσταση», τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ επεσήμανε ότι η ανησυχία μας γίνεται πιο έντονη από τη στιγμή που η μοναδική μετοχή ανήκει στο ΤΑΙΠΕΔ, σκοπός του οποίου είναι η αναζήτηση πόρων για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.
Χερσαίες ζώνες
Το κεντρικό αίτημα που τέθηκε από το σύνολο των δημάρχων είναι η απόδοση στους Δήμους του τμήματος των χερσαίων ζωνών που δεν αξιοποιείται για λιμενικές δραστηριότητες, ώστε οι δήμοι να είναι φορείς σχεδιασμού και διαχείρισης των χερσαίων ζωνών.
Ο κ. Μουσουρούλης ανακοίνωσε στους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης ότι οι χερσαίες ζώνες θα επανακαθοριστούν, χωρίς όμως να αναφερθεί με ποια κριτήρια και ότι θα γίνει απόδοση ορισμένων τμημάτων τους.
Η ΚΕΔΕ τόνισε ότι το θαλάσσιο μέτωπο μπορεί να φέρει εισόδημα και δεν πρέπει να εξακολουθήσουν να τρέφονται τα λιμάνια από την εκμετάλλευση εκτεταμένων τοπικών υποδομών των πόλεων, όπως είναι ο χερσαίος χώρος, που καμία σχέση δεν έχει με τη λειτουργία των λιμανιών.
Ο Δήμαρχος Βόλου Π. Σκοτινιώτης, μιλώντας στη συνεδρίαση για το συγκεκριμένο θέμα, υπενθύμισε στον υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου ότι έχει ήδη θέσει το μείζον αυτό θέμα με το έγγραφο που απέστειλε στον ίδιον και τον υπουργό Οικονομικών κ. Στουρνάρα στις 16.11.2012, αμέσως μόλις δημοσιοποιήθηκε το νομοσχέδιο.
Υπενθυμίζεται ότι στο έγγραφο αυτό ο κ. Σκοτινιώτης τόνιζε πως καμία απόφαση για το μέλλον του λιμανιού δεν μπορεί να ληφθεί ερήμην της πόλης και των θεσμικών εκπροσώπων της και έθετε τρία βασικά ζητήματα. Το ένα από αυτά ήταν η άμεση παραχώρηση στο Δήμο Βόλου της χερσαίας ζώνης του λιμένα, στην οποία το λιμάνι ούτε ασκεί ούτε και πρόκειται να ασκήσει ποτέ οποιαδήποτε δραστηριότητα, με οποιοδήποτε καθεστώς κι αν λειτουργήσει. Από τότε ο κ. Σκοτινιώτης είχε υπογραμμίσει τον επείγοντα χαρακτήρα της παραχώρησης αυτής, ιδιαίτερα ενόψει του ενδεχόμενου ιδιωτικοποίησης κάποιων δραστηριοτήτων του λιμανιού, καθώς στη ζώνη αυτή περιλαμβάνονται ζωτικά τμήματα της πόλης.
Οι άλλες δυο εκκρεμότητες που είχε επισημάνει ο Δήμαρχος ότι απαιτείται να αντιμετωπιστούν είναι:
1)Να εγκριθεί άμεσα το Μaster Ρlan από την ΕΣΑΛ και να τεθεί σε εφαρμογή, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των απαραίτητων έργων, έτσι ώστε, πριν γίνει οποιαδήποτε συζήτηση για ιδιωτικοποίηση δραστηριοτήτων του λιμανιού, να είναι απολύτως διασφαλισμένα ο χαρακτήρας του και οι προβλεπόμενες χρήσεις.
2) Να υλοποιηθεί, χωρίς άλλη καθυστέρηση, η ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για τη λειτουργία του λιμένα Βόλου, προκειμένου να υπάρξει τόσο περιβαλλοντική αναβάθμιση της πολύπαθης συνοικίας του Παλαιού Λιμεναρχείου και συνολικά της πόλης, όσο και αναπτυξιακή αναβάθμιση του λιμανιού.
