Στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου θα περιέλθουν σε λίγους μήνες αρκετά ακίνητα σε Σκιάθο, Αλόννησο και Ν. Αγχίαλο, καθώς δεν δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους, στο πλαίσιο της κτηματογράφησης και εκπνέει η προθεσμία δηλώσεώς τους.
Ρεπορτάζ: ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΚΙΔΗΣ
Στις τρεις περιοχές της Μαγνησίας που εντάχθηκαν στα πρώτα προγράμματα κτηματογράφησης, οι προθεσμίες εκπνέουν και το 2016, αν δεν δηλωθούν, θα περιέλθουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου.
«Τα συγκεκριμένα ακίνητα, εκτιμάται πως δεν υπερβαίνουν το 2% του συνόλου των ακινήτων που καταγράφηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων κτηματογράφησης που υλοποιήθηκαν στη Μαγνησία, εξηγεί ο κ. Γιώργος Δεμιρίδης, τοπογράφος μηχανικός και μελετητής στα προγράμματα κτηματογράφησης, επισημαίνοντας ότι τα παραπάνω δεν ισχύουν για την περιοχή του Βόλου, όπου ακόμη δεν έχει αρχίσει η Β’ φάση της κτηματογράφησης».
Το Εθνικό Κτηματολόγιο καταγράφει τα περιουσιακά δικαιώματα όλων των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας, μεταξύ των οποίων είναι και το Δημόσιο. Το Δημόσιο όμως προσέρχεται στη διαδικασία κτηματογράφησης από θέσεως ισχύος, έχοντας νομοθετημένους κανόνες με τους οποίους ουσιαστικά αποκλείει στους ιδιώτες ιδιοκτήτες την πρακτική δυνατότητα να αποδείξουν την κυριότητά τους, ενώ στον εαυτό του επιφυλάσσει το δικαίωμα να διεκδικεί τα πάντα με αόριστες δηλώσεις των οργάνων του. Έτσι η διαδικασία σύνταξης του Κτηματολογίου κινδυνεύει να μεταβληθεί σε διαδικασία αρπαγής των ιδιωτικών περιουσιών, κάτι το οποίο ξεφεύγει από το σκοπό της σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου.
Σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς, όταν το Δημόσιο αμφισβητεί το ιδιωτικό δικαίωμα κυριότητας επί ενός ακινήτου, ο ιδιώτης καλείται να προσκομίσει τίτλους ιδιοκτησίας από το έτος 1885! Τώρα που ήδη εισήλθαμε στον 21ο αιώνα, είναι πλέον καθαρός εμπαιγμός σε βάρος των πολιτών να τους ζητούνται τίτλοι από το 19ο αιώνα. Η εξοντωτική αυτή υποχρέωση φέρνει εκατομμύρια πολιτών σε απόγνωση και δημιουργεί σωρεία αμφισβητήσεων και δικών, δημιουργεί το πρόβλημα των «διακατεχομένων ακινήτων» και φυσικά αναμένεται να εξελιχθεί στην κυριότερη τροχοπέδη της προόδου της διαδικασίας κτηματογράφησης και σε άλλες περιοχές με υψηλές αξίες γης.
«Τα περισσότερα από τα αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα, είναι γεωτεμάχια και δεν έχουν δηλωθεί για διάφορους λόγους, κυρίως κληρονομικούς, οικονομικούς κ.λπ.», αναφέρει ο κ. Δεμιρίδης. Αρκετοί δεν γνωρίζουν επίσης ότι υποχρεούνται να υποβάλουν δηλώσεις όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία (π.χ. εκκαθαριστής διαθήκης, σύνδικος πτώχευσης, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκτελεστής διαθήκης, διαχειριστής ακινήτου κ.λπ.). Σε περίπτωση συγκυριότητας, υπόχρεος είναι ο κάθε συγκύριος για το ποσοστό συγκυριότητάς του. Σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής υπόχρεος είναι ο κάθε συγκληρονόμος, σε περίπτωση που έχει μεταβιβαστεί μόνο η ψιλή κυριότητα και έχει παρακρατηθεί η επικαρπία, υπόχρεοι είναι τόσο ο ψιλός κύριος όσο και ο επικαρπωτής του ακινήτου.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν επανειλημμένα ζητήσει να μετατεθεί το χρονικό σημείο αναγωγής των νομίμων και μεταγεγραμμένων τίτλων των ιδιωτικών ακινήτων από το 1885 στο 1948, ήτοι 60 χρόνια από σήμερα και να καθοριστεί ότι νόμιμος ιδιοκτήτης ενός ακινήτου έναντι του δημοσίου είναι όποιος το έχει αποκτήσει με συμβολαιογραφικό έγγραφο μεταγεγραμμένο το αργότερο έως την 31.12.1948, (ή είχε τότε συμπληρώσει 20ετή χρησικτησία που ξεκίνησε το αργότερο το 1925). Το έτος 1948 είναι σημαντικό λόγω της λήξης του πολέμου, της ίδρυσης νέων υποθηκοφυλακείων, της αεροφωτογράφησης της χώρας και της ισχύος του Αστικού Κώδικα που επέβαλε την αποδοχή των κληρονομιών.
Με τον τρόπο αυτό, θα λυθεί με λογικό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο το θέμα της αμφισβήτησης της ιδιοκτησίας δεκάδων χιλιάδων ακινήτων, και η ταλαιπωρία εκατοντάδων χιλιάδων ιδιοκτητών ακινήτων της χώρας αυτής, που κατέχουν και φορολογούνται πάνω από 60 χρόνια για πατρογονικά ακίνητα με νόμιμους τίτλους αλλά το κράτος τους θεωρεί ως δήθεν «διακατέχοντες», χωρίς να μπορεί να ευνοηθούν στο παραμικρό με το μέτρο αυτό οι όποιοι πραγματικοί καταπατητές της τελευταίας δεκαετίας…
Ιδιοκτησία επί δασών και γεωργικών εκτάσεων
Οι μεγαλύτερες αμφισβητήσεις ως προς τη φύση και την ιδιοκτησία ενός ακινήτου αφορούν τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, πραγματικές ή κατά… φαντασία. Το Δημόσιο έχοντας νομοθετημένο το υπέρ αυτού τεκμήριο ότι κάθε δάσος του ανήκει εκτός αν ο ιδιοκτήτης αποδείξει το αντίθετο, προβάλει ιδιοκτησιακά δικαιώματα σε τεράστιες εκτάσεις, ανεξάρτητα αν είναι ή όχι πράγματι δάση ή δασικές εκτάσεις, δημόσιες ή ιδιωτικές, και δηλώνει στο Κτηματολόγιο ως ιδιοκτησίες του, τεράστιες εκτάσεις, με απλή δήλωση του δασάρχη, ή της Κτηματικής Υπηρεσίας του, χωρίς κυρωμένο δασικό χάρτη, και χωρίς διακατοχικές πράξεις ή άλλες ενέργειες του Δημοσίου.
Για τις εκτός σχεδίου εδαφικές εκτάσεις, προτάθηκε επίσης να ισχύσει η παραπάνω ημερομηνία (31.12.1945) ως κρίσιμος χρόνος για την απόδειξη της κυριότητας με νόμιμους και μεταγεγραμμένους τίτλους, με μία ακόμη υπέρ του Δημοσίου προϋπόθεση: να μην έχει διενεργήσει το Δημόσιο διακατοχικές πράξεις ή διαχειριστικές μελέτες κλπ. από το 1949 έως και την ισχύ του Συντάγματος του 75.
Ειδικά για τα δασικά ακίνητα, να μην ισχύει το υπέρ του δημοσίου (μαχητό) τεκμήριο: «ότι οτιδήποτε δασικό ανήκει στο Δημόσιο», αλλά το Δημόσιο να δηλώνει ως δασικά τα ακίνητα για τα οποία υφίσταται κυρωμένος δασικός χάρτης.
Τι θα γίνει με τα ακίνητα που δεν έχουν δηλωθεί
Τα συγκεκριμένα ακίνητα καταγράφονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» και μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, η οποία διαρκεί περίπου τέσσερα χρόνια, ακολουθεί προθεσμία πέντε ετών (ή επτά για τους μόνιμους κατοίκους εξωτερικού) που προβλέπεται από τον νόμο για την αμφισβήτηση των αρχικών εγγραφών γενικά και ειδικότερα για τη διόρθωσή τους από «αγνώστου ιδιοκτήτη» σε «γνωστού». Ειδικά για τις περιοχές των προγραμμάτων κτηματογράφησης των ετών 1997-1999, η παραπάνω προθεσμία είναι δωδεκαετής για τους κατοίκους του εσωτερικού και δεκατετραετής για τους κατοίκους εξωτερικού. Με το πέρας της προθεσμίας, το ακίνητο περνά σε ιδιοκτησία του Δημοσίου, με τον ιδιοκτήτη να μπορεί εκ των υστέρων να διεκδικήσει αποζημίωση επί της αντικειμενικής αξίας και όχι τον τίτλο ιδιοκτησίας.
