ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

«Ντεκαντάν» (Ποίηση της Παρακμής)

ντεκαντάν-ποίηση-της-παρακμής-703008

Του Θωμά Στραβέλη, συγγραφέα – πανεπιστημιακού

Περιφρονώ τους ποιητές εκείνους, που εξαντλούν όλα τα θέματα της «ντεκαντάν» ποίησης! Πρόκειται για ποιητές που επικεντρώνονται στο κίνημα της παρακμής, που άνθισε στην Ευρώπη προς το τέλος τού 19 αιώνα, κυρίως στη λογοτεχνία και τη ζωγραφική – ένα κίνημα που προέρχεται από τον ρομαντισμό και θεωρείται πρόδρομος του μοντερνισμού. Οι «Θρήνοι» τού Γάλλου Λαφόργκ είναι, περιέργως, στίχοι με μεγάλο επινοητικό πλούτο και μία αληθινή λεκτική μαγεία. Ο Λαφόργκ ο ίδιος είχε γράψει: «Εγώ είμαι ο μεγάλος καγκελάριος της ανάλυσης». Αλλά η ανάλυση αυτή του φέρνει απελπισία.

Κάτι, όμως, λείπει από τους ποιητές αυτούς για να είναι αληθινά οι «καταραμένοι». Τούς λείπει ίσως η εσωτερική, η αληθινή εξέγερση ενός Καρυωτάκη. Δεν είναι επαναστατημένοι, αλλά απλώς «ντεκαντάν» (παρακμίες), σέρνοντας μαζί τους, μέσα στην οργή τους, τη νωχέλεια των φιλολογικών σαλονιών τής εποχής τους, αν και κατηγορούν και τον κόσμο και τον έρωτα και το Θεό.

Στο έργο τους, δεν υπάρχει πρωτοτυπία. Υπάρχει μόνο ένας παράδοξος τόνος οίκτου και αισθησιακής νοσταλγίας για τη ζωή, που την καταδικάζουν, γιατί αισθάνονται ότι τους διαφεύγει. Έχουν πετύχει καλύτερα στον σκυθρωπό τους πεσιμισμό. Η ειρωνεία, η θλίψη και η εξέγερση, παίζουν στο έργο τους το ρόλο τής άμυνας. Και εδώ ακριβώς, ανακαλύπτουν μία ιδιαίτερα έντονη εκδήλωση του χαρακτήρα τους.

Πράγματι, οι ποιητές αυτοί είναι θύματα ενός υπερβολικού φόβου,μήπως αποτελούν ένα παιχνίδι τής τύχης. Κατακλύζονται από μεταφυσικές μανίες. Και η θλίψη τους εκφράζεται με τον καλύτερο τρόπο, όταν λένε: «Α! Πόσο η ζωή είναι καθημερινή!

Τέτοιοι ποιητές δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά σεληνιακοί ηδονιστές και πολύ, όπως είπα, τους περιφρονώ… Η αληθινή ποίηση δεν γράφεται στα σαλόνια, ούτε η έμπνευση βρίσκεται εκεί. Τη μπάλα την παίζουνε τ’ αλάνια στις αλάνες και στ’ αλώνια κι όχι στα σαλόνια…

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου