Ενας φίλος μου καταστηματάρχης, δύο δεκαετίες νωρίτερα είχε γράψει διακριτικά σε μία γωνιά των τιμοκαταλόγων του: «οι λεπτομέρειες μας κάνουν να ξεχωρίζουμε» και συμπλήρωνε «αυτές (οι λεπτομέρειες) είναι που μας κάνουν μεγάλους». Τελικά έτσι είναι.
Τα βασικά, κουτσά στραβά, όλοι τα κάνουν. Από πολλούς όμως διαφεύγουν αρκετές και στο τέλος αποδεικνύονται σημαντικές αυτές οι λεπτομέρειες. Τα λέω όλα αυτά γιατί την ένιωσα μια απογοήτευση χθες το μεσημέρι, αναλογιζόμενος ότι κανένα τοπικό μέσο ενημέρωσης, κανένας τοπικός παράγοντας, κανένας πολιτικός ή επιστημονικός φορέας δεν λογάριασε να υπενθυμίσει στους πολίτες αυτής της πόλης, ότι σαν χθες 2 Νοεμβρίου του 1881 η πόλη απελευθερώθηκε μετά από πέντε αιώνες δουλείας. Δεν ήταν 400 χρόνια σκλαβιάς, όπως για το πρώτο ελληνικό κράτος, διότι η περιοχή μας σκλαβώθηκε αρκετές δεκαετίες πριν από το 1453 και απελευθερώθηκε έξι δεκαετίες μετά το 1821. Ενδεχομένως κάποιοι να θεωρούν ασήμαντο γεγονός την ελευθερία μετά από πέντε αιώνες και να μην αισθάνονται την ανάγκη να τιμήσουν την επέτειο.
Για να μην ασκούμε κριτική συνεχώς σε όλους τους άλλους, ας αρχίσουμε με αυτοκριτική. Δύο τοπικές ιστορικές εφημερίδες που ιδρύθηκαν λίγα χρόνια μετά την απελευθέρωση του Βόλου, δεν έκαναν καμία αξιόλογη αναφορά. Απογοητευτικό. Είναι καθήκον των τοπικών εφημερίδων, ιδιαίτερα των ιστορικών εντύπων, να υπενθυμίζουν την ιστορία της πόλης στις καινούργιες γενιές. Εάν το αποδώσουμε στην πίεση της καθημερινότητας και στο κυνήγι της τρέχουσας ειδησεογραφίας, πάλι δεν αθωωνόμαστε.
Ο Δήμος Βόλου, οκατεξοχήν αρμόδιος φορέας, να διοργανώσει κάτι λαμπρό μία τέτοια μέρα, κάτι που θα γίνει γνωστό και στον τελευταίο δημότη, έχει άλλα σπουδαιότερα αυτήν την εποχή. Συμπολίτευση και αντιπολίτευση δίνουν τη μάχη των πεζοδρομίων. Πού χρόνος για ιστορικές επετείους. Και όμως το οφείλει ο Δήμος Βόλου σε αυτούς που έπεσαν στο σύνολο των εθνικών αγώνων για να μπορούμε εμείς σήμερα ελεύθερα να… ξεμαλλιαζόμαστε στα πεζοδρόμια.
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο κατεξοχήν επιστημονικός και πνευματικός φορέας της πόλης που διαθέτει μάλιστα και αξιολογότατο Τμήμα Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, έστω και εάν δεν είναι το ακριβές επιστημονικό του αντικείμενο η τοπική ιστορία, θα μπορούσε να λάβει την πρωτοβουλία για μία αξιόλογη ετήσια εκδήλωση, χάριν της έδρας που το φιλοξενεί. Είναι όμως και αρκετοί άλλοι φορείς του πολιτισμού, της λαογραφίας και της τοπικής ιστορίας, που θα μπορούσαν να διοργανώνουν μία εκδήλωση ανάλογη του ιστορικού βάρους αυτής της επετείου.
Τελικά, όπως είπε μόλις χθες σε συνέντευξή του ο καθηγητής Χρήστος Γιανναράς, πρέπει να μάθουμε στη νέα γενιά ότι: «Ελληνας δεν γεννιέσαι, γίνεσαι». Με τέτοιες τακτικές και τόσο αδύναμη μνήμη εμείς θα συμπληρώναμε και το αδόκιμο «ξεγίνεσαι» κιόλας κ. καθηγητά. Πόσοι άραγε μαθητές των δημοτικών και των γυμνασίων γνωρίζουν ότι ο μεγάλος δρόμος που ενώνει το Βόλο με τη Νέα Ιωνία ονομάζεται 2ας Νοεμβρίου γιατί εκείνη την ημέρα η περιοχή μας ξαναγεύτηκε το αγαθό της λευτεριάς; Φταίνε οι μαθητές για αυτό; Ασφαλώς όχι, φταίμε όλοι οι υπόλοιποι.
