ΥΓΕΙΑ

Αρθροπάθειες – Αρθρίτιδα… Ασκηση ή όχι;;;;

αρθροπάθειες-αρθρίτιδα-ασκηση-ή-όχ-585679

Του Μανάκη Γ. Γεώργιου, MSc Φυσιολογία της Ασκησης, Υδροθεραπεία

Η πλειονότητα των ασθενών με αρθροπάθειες αποφεύγει την άσκηση, φοβούμενη μήπως επιβαρύνει τις αρθρώσεις και επιταχύνει την εξέλιξη της νόσου. Αποτελέσματα μελετών, όμως, δείχνουν ότι η άσκηση με σωστά στοιχεία επιβάρυνσης και υπό επίβλεψη ειδικού, δεν προκαλεί φθορές στις αρθρώσεις και υποστηρίζουν τη χρήση της υδροθεραπείας ως θεραπευτικό μέσο παρέμβασης, σε κάθε στάδιο της νόσου. Αντίθετα, τα χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας συνοδεύονται από μια σειρά προβλημάτων υγείας και χαμηλή ποιότητα ζωής.

Η χρήση της άσκησης ως μέσο αποκατάστασης σε άτομα με αρθροπάθειες έχει κυρίως περιοριστεί στις φυσιοθεραπευτικές παρεμβάσεις, που αποσκοπούν στην κινητοποίηση των προσβεβλημένων αρθρώσεων των ασθενών. Οι λίγες έρευνες, που έχουν εξετάσει την επίδραση της υδροθεραπείας στις πτυχές της νόσου, αλλά και στη συνολική υγεία των ασθενών, παρουσιάζουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα και υποστηρίζουν περαιτέρω τη χρήση άσκησης ως μέσο αποκατάστασης, αλλά και θεραπείας, για τους ασθενείς με αρθροπάθειες.

Ιδιαίτερη σημασία στους ασθενείς αυτούς έχει η αντίληψη του πόνου. Η οξεία προκαλεί ενοχλήσεις στο 85% των ασθενών. Οι ενοχλήσεις αυτές διαρκούν για μερικές ώρες (στο 25% των ασθενών), περίπου μια ημέρα (στο 50% των ασθενών), ή για μερικές ημέρες (στο 25% των ασθενών). Επίσης, μετά την άσκηση παρουσιάζεται αυξημένη υμενίτιδα με οίδημα και θερμότητα, ιδίως σε αρθρώσεις που συμμετέχουν στην άσκηση. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι ενοχλήσεις δε συνδέονται με μόνιμες βλάβες στην άρθρωση και με την προπόνηση μειώνονται σε διάρκεια και ένταση. Παρά τις ενοχλήσεις, η πλειονότητα των ασθενών μετά την άσκηση εκφράζει ευχάριστα συναισθήματα. Στον αντίποδα, η άσκηση μέσα στο νερό εμφανίζει πολύ πιο ήπια συμπτωματολογία συγκριτικά με τις παραπάνω αναφορές.

Η αιτία του ασκησιογενούς άλγους δεν έχει αποσαφηνιστεί. Μπορεί να είναι αποτέλεσμα της αυξημένης μηχανικής επιβάρυνσης, που πιθανόν να προκαλεί ενδοαρθρικούς μικροτραυματισμούς. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν πιστοποιείται από ακτινολογικά ευρήματα στις αρθρώσεις των ασθενών που συμμετέχουν σε μακροχρόνια προγράμματα άσκησης, καθώς οι αρθρώσεις δεν παρουσιάζουν μεγαλύτερο βαθμό δομικών μεταβολών, σε σύγκριση με αυτές των ασθενών που δεν ασκούνται.

Η πιθανότερη εξήγηση είναι η οξεία φλεγμονώδης αντίδραση που προκαλείται από την άσκηση. Αμέσως μετά το πέρας της άσκησης παρατηρείται αυξημένη συγκέντρωση κυτοκινών (TNFα, IL-6) και της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης. Στις ώρες όμως που ακολουθούν ενεργοποιούνται αντι-φλεγμονώδεις ουσίες, όπως οι κυτοκίνες IL-1ra και IL-10, οι οποίες μειώνουν την ενδοαρθρική φλεγμονή και περιορίζουν το ασκησιογενές άλγος.

Συμπερασματικά η άσκηση μέσα στο νερό με επίβλεψη από κάποιον ειδικό της άσκησης έχει ευεργετικά οφέλη σε άτομα με αρθρίτιδες και αρθροπάθειες, διότι οι ιδιότητες του νερού όπως η άνωση (απουσία βαρυτικών δυνάμεων) και η θερμοκρασία (μείωση της ευαισθησίας των υποδοχέων του πόνου), βοηθούν αποτελεσματικά στην κίνηση.

G.S. Metsios, A. Stavropoulos-Kalinoglou, J.J. Veldhuijzen van Zanten, G.J. Treharne, V.F. Panoulas, K.M. Douglas, Y. Koutedakis, G.D. Kitas, Rheumatology (Oxford) 47 (2008) 239-248.

K.M. Edwards, V.E. Burns, C. Ring, D. Carroll, J Sports Sci 24 (2006) 855-862.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου