Η πορεία της χώρας προς ένα προεδρικό σύστημα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του Ταγίπ Ερντογάν, μέσω της κατάρτισης νέου Συντάγματος, βρίσκεται στον πυρήνα του μανιφέστο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) που παρουσίασε την Τετάρτη ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου εν όψει των βουλευτικών εκλογών της 7ης Ιουνίου.
Ωστόσο, πέντε δημοσκοπήσεις δείχνουν πτώση στα ποσοστά του AKP σε επίπεδο που θα μπορούσε να κοπεί η… φόρα του Ερντογάν για την ενίσχυση της δύναμής του.
Μιλώντας σε συγκέντρωση του AKP στην Άγκυρα, ο Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε ότι πρώτο καθήκον του νέου Κοινοβουλίου που θα προκύψει από τις εκλογές του Ιουνίου θα πρέπει να είναι η κατάρτιση νέου Συντάγματος.
«Θεωρούμε απαραίτητη την αναδιάρθρωση του συστήματος διακυβέρνησης προς ένα προεδρικό σύστημα για να ξεκαθαριστεί η κατάσταση όσον αφορά τις γραμμές ευθύνης και να υπάρξει γνήσια αποκατάσταση της απόδοσης ευθυνών» δήλωσε ο Νταβούτογλου, ανακοινώνοντας το μανιφέστο του AKP.
Η κατάρτιση ενός νέου Συντάγματος αποτελεί εδώ και καιρό προτεραιότητα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να αντικατασταθεί αυτό που συντάχθηκε έπειτα μετά το πραξικόπημα του 1980, το οποίο παρά τις πολυάριθμες αναθεωρήσεις του εξακολουθεί να φέρει την σφραγίδα των πραξικοπηματιών.
Ο Ερντογάν -ιδρυτής και πρώην ηγέτης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP)- χρειάζεται μία συντριπτική νίκη του AKP για να μπορέσει να προωθήσει μέσω της αναθεώρησης της τουρκικού Συντάγματος την εγκαθίδρυση προεδρικού συστήματος.
Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι επιδιώκει το AKP να συγκεντρώσει 400 κοινοβουλευτικές έδρες, οι οποίες θα επιτρέψουν στην επόμενη κυβέρνηση να προχωρήσει με άνεση στην αλλαγή του Συντάγματος χωρίς να αντιμετωπίσει αντιδράσεις.
Το AKP θα χρειαστεί τουλάχιστον 330 έδρες για να αλλάξει το Σύνταγμα μέσω ενός δημοψηφίσματος και 367 έδρες για να το κάνει χωρίς να χρειαστεί λαϊκή εντολή.
Ωστόσο, πέντε νέες δημοσκοπήσεις προβλέπουν πτώση του ποσοστού του AKP στις εκλογές του Ιουνίου, ενδεχομένως σε ένα επίπεδο που θα μπορούσε να το αναγκάσει να αναζητήσει εταίρους για τον σχηματισμό ενός συνασπισμού και να αποτελέσει πλήγμα στη φιλοδοξία του Ερντογάν να ενισχύσει τις προεδρικές εξουσίες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, το AKP αναμένεται να εξασφαλίσει πολύ λιγότερες από τις 400 έδρες που έχει θέσει ως στόχο ο Ερντογάν, με τους ψηφοφόρους να αποδοκιμάζουν την επιθυμία του προέδρου για μεγαλύτερες εξουσίες.
Βάσει των μετρήσεων, το ποσοστό του κυβερνώντος κόμματος θα μειωθεί κατά 1 έως και 8 ποσοστιαίες μονάδες από το 49,8% που εξασφάλισε το 2011.
Ο Οζέρ Σαντζέρ, επικεφαλής του Metropoll Research Center, δήλωσε ότι το ποσοστό του AKP έχει πέσει από τον Σεπτέμβριο στο 41,7%, ευνοώντας κυρίως το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP).
Τέτοιου επιπέδου πτώση θα αφήσει το AKP , που σήμερα διαθέτει 312 έδρες, με λιγότερες από τις 276 έδρες που απαιτούνται για την απλή πλειοψηφία, σύμφωνα με το Metropoll, φέρνοντας στο προσκήνιο το ενδεχόμενο της κυβέρνησης συνασπισμού, που ως σήμερα έχει αποφύγει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.
«Η επιμονή του Ερντογάν στο προεδρικό σύστημα δεν έχει αντιστοιχία σε ψήφους… Παραπέμπει σε ένα διαφορετικό, πιο ολιγαρχικό καθεστώς, παρά στη δημοκρατία» δήλωσε ο Οζέρ Σαντζέρ.
Σύμφωνα με τον Αντίλ Γκουρ της AG Research, το AKP θα εξασφαλίσει 276 έως 290 έδρες, καθώς η εύθραυστη ειρηνευτική διαδικασία με τους κούρδους αντάρτες και ενδείξεις έντασης στους κόλπους της ηγεσίας του AKP τροφοδοτούν κλίμα αβεβαιότητας.
Κρίσιμη θα είναι η εκλογική επίδοση του κουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP). Και τα πέντε ινστιτούτα δημοσκοπήσεων προβλέπουν ότι θα συγκεντρώσει περί το 10% των ψήφων, που αποτελεί και το όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης. Εάν δεν το επιτύχει, οι ψήφοι του θα διανεμηθούν στα άλλα κόμματα και θα ευνοηθεί το AKP.
«Είναι η πρώτη φορά που μία ή δύο ποσοστιαίες μονάδες είναι τόσο σημαντικές σε εκλογές. Εάν λάβουμε υπ’ όψιν τα περιθώρια σφάλματος, πρέπει να δούμε το HDP να φθάνει το 11.5 έως 12% για να πούμε ότι έχει ξεπεράσει το όριο του 10%» σημειώνει ο Αντίλ Γκουρ.
Οι δημοσκοπήσεις των εταιρειών GENAR και MAK τοποθετούν το ποσοστό του AKP μεταξύ του 47% και 48%, εκτιμώντας ότι πιθανόν να εξασφαλίσει λιγότερες έδρες από αυτές που κατέχει.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters
