Οταν πέθανε ο παππούς μου ήμουν έντεκα ετών. Οπότε, έχω μνήμες. Εικόνες χαραγμένες στο μυαλό μου. Τον θυμάμαι να ψιλοκόβει τον καπνό του, να χρησιμοποιεί ίσκα και πριόβολο και ας είχε τσακμάκι. Να μοιράζει στο τραπέζι τα κάστανα ή τα κεράσια, αναλόγως εποχής, ένα προς ένα σε κάθε ομοτράπεζο. Ο δικός μου εγγονός, αν εγώ «φύγω» πριν περάσει στην παιδική του ηλικία, δεν θα έχει να θυμάται τίποτε από εμένα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους πολίτες. Οι νέοι ψηφοφόροι, οι «δυναμικές ηλικίες», οι σημερινοί τριαντάρηδες και εικοσάρηδες, δεν έχουν τίποτε να θυμούνται ούτε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ούτε από τον Ανδρέα Παπανδρέου, τους κυρίαρχους «παππούδες» της πολιτικής μας ζωής, στις πρώτες δεκαετίες της μεταπολίτευσης, μαζί με τους Χαρίλαο Φλωράκη, Λεωνίδα Κύρκο, Ηλία Ηλιού και Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Τώρα η Φώφη Γεννηματά οργάνωσε στη Λάρισα γιορτή για την επέτειο της 3ης Σεπτεμβρίου, της ημέρας δηλαδή που ο Ανδρέας Παπανδρέου παρουσίασε στον ελληνικό λαό την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ. Με τα ξεχασμένα πια συνθήματα «Η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες», «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» και όλα εκείνα, που συνιστούσαν τον περίφημο «τρίτο δρόμο προς τον σοσιαλισμό», καθιστώντας το ΠΑΣΟΚ ένα σαφώς αριστερό, «μη δογματικό» κόμμα. Το οποίο, για να φθάσει στην εξουσία, έριχνε κάθε τόσο λίγο από το αριστερό έρμα του στη θάλασσα, αναπληρώνοντάς το με πιο κεντρώες επιλογές. Ετσι ώστε να αποσπάσει τελικώς τη μεγαλύτερη μερίδα των κεντρώων ψηφοφόρων, των εμμονικώς αντιδεξιών, ενώ τους υπόλοιπους, τους κεντροδεξιούς, τους κέρδισε ο Μητσοτάκης, μετά το 1985.
Τώρα πια, όσοι εξακολουθούν να γοητεύονται και να νοσταλγούν τα συνθήματα και τα ινδάλματα της δεκαετίας του ‘80 είναι άνθρωποι της γενιάς μου, οι περισσότεροι περιθωριοποιημένοι. Αντε και της γενιάς της κατά 22 χρόνια νεότερης συζύγου μου, που έτρεχε, ως έφηβη, κραδαίνοντας την πράσινη σημαία με τον ήλιο, αλλά τώρα ψηφίζει Κυριάκο. Στα παιδιά μου δεν «μιλά» για τίποτε από όλα αυτά.
Σεβαστά τα πολιτικά μνημόσυνα. Αλλά η ζωή δεν προχωρεί με αυτά. Χρειάζονται πολιτικά γεννητούρια. Που θα φέρουν στη ζωή κάτι νέο. Και η κ. Φώφη αποδείχθηκε τελείως αποτυχημένη σαν «μαμή», αφού έπνιξε εν τη γενέσει του τον περίφημο «τρίτο πόλο», μην μπορώντας καν να αξιοποιήσει τον φρέσκο, κεντρώο λόγο του Σταύρου Θεοδωράκη.
Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ
giorgis@massavetas.gr
