Το κύριο καύσιμο του ανθρώπινου οργανισμού είναι η γλυκόζη. Η γλυκόζη (σάκχαρο) κυκλοφορεί μέσα στο αίμα μας και ο οργανισμός μας προσπαθεί να κρατήσει τα επίπεδα της σταθερά στα 90-100mg/dL ή 5-5.5mmol/L.
Τώρα όταν τρώμε υδατάνθρακες ο οργανισμός μας θα τους διασπάσει σε μόρια γλυκόζης και τα διαθέτει στο αίμα ώστε να τα πάρουν τα κύτταρα μας και να τα χρησιμοποιήσουν σαν καύσιμο ή να τα αποθηκεύσουν σαν γλυκογόνο ή σαν λίπος όταν υπάρχει θερμιδικός πλεονασμός. Έτσι πχ. άμα φάμε υδατάνθρακες τότε το σάκχαρο (γλυκόζη) του αίματος μας ανεβαίνει μιας και προστίθεται επιπρόσθετη γλυκόζη στο αίμα. Οπότε από 100mg/dL που ήταν τα επίπεδα γλυκόζης μπορεί να ανέβουν σε έναν φυσιολογικό οργανισμό μέχρι και 200mg/dL (υπεργλυκαιμία). Τώρα για να αντιμετωπίσει αυτήν την κατάσταση ο οργανισμός μας εκκρίνει από το πάγκρεας την ινσουλίνη. Η ινσουλίνη πολύ απλά είναι μια ορμόνη που δίνει το σήμα “Τραβήξτε μόρια γλυκόζης από το αίμα” στα κύτταρα μας. Άρα εφόσον τα κύτταρα τραβάνε μόρια γλυκόζης από το αίμα τα επίπεδα γλυκόζης πέφτουν και μόλις πλησιάσουν τα 100mg/dL τότε σταματάει η έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας οπότε σταματάνε και τα κύτταρα να τραβάνε μόρια γλυκόζης από το αίμα και τα επίπεδα της σταθεροποιούνται πάλι κοντά στα 100mg/dL.
Οι υδατάνθρακες χωρίζονται στους απλούς (Μονοσακχαρίτες-Δισακχαριτες) και σύνθετους ή πολυσακχαρίτες (αμυλώδεις, ινώδεις κ.α).
ΜΟΝΟΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ
Γλυκόζη αποτελείται από 1 μόριο Γλυκόζης
Φρουκτόζη αποτελείται από 1 μόριο Φρουκτόζης
Γαλακτόζη αποτελείται από 1 μόριο Γαλακτόζης
ΔΙΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ
Σουκρόζη (η γνωστή ζάχαρι) αποτελείται από 1 μόριο Γλυκόζης +1 μόριο Φρουκτόζης
Μαλτόζη αποτελείται από 2 μόρια Γλυκόζης
Λακτόζη (περιέχεται στο γάλα) αποτελείται από 1 μόριο Γαλακτόζης + 1 μόριο Γλυκόζης
ΠΟΛΥΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ
Οι πολυσακχαρίτες (Άμυλο, φυτικές ίνες, κυτταρίνη κτλ) αποτελούνται απο πολλά μόρια μονοσακχαριτών ενωμένα.
Ο οργανισμός μας θα διασπάσει τελικά όλους του υδατάνθρακες σε γλυκόζη για να μπορέσει να τους χρησιμοποιήσει σαν ενέργεια. Για να απορροφηθούν και να περάσουν στο αίμα οι υδατάνθρακες πρέπει πρώτα να διασπαστούν από το πεπτικό μας σύστημα στην πιο απλή τους μορφή τους μονοσακχαρίτες και μετά να μετατραπούν από το συκώτι σε γλυκόζη. Δηλαδή όσο πιο σύνθετος είναι ο υδατάνθρακας τόσο πιο ομαλά θα αυξηθούν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μιας και θα τον διασπάσει λίγο λίγο σε μόρια γλυκόζης τα οποία θα περνάνε στο αίμα σιγά σιγά. Τώρα άμα είναι απλός, δεν θέλει καθόλου επεξεργασία και περνάει στο αίμα απότομα όποτε το σάκχαρο χτυπάει “LIMIT UP”.
Γλυκαιμικός δείκτης τροφών
Για να μπορέσουν οι διαβητικοί να ελέγξουν το σάκχαρο στο αίμα τους αφού θέλουν όσο το δυνατόν μικρότερες διακυμάνσεις γλυκόζης στο αίμα τους, δημιουργήθηκε ο Γλυκαιμικός Δείκτης Τροφών (Glycemic index). Ο Γλυκαιμικος δείκτης τροφών είναι ένα νούμερο που δείχνει την ικανότητα μιας τροφής που αποτελείται από υδατάνθρακες να ανεβάσει την γλυκόζη του αίματος μας σε σύγκριση με μια τροφή αναφοράς όπως η καθαρή γλυκόζη ή το άσπρο ψωμί.
Δηλαδή δώσανε σε κάποιους ανθρώπους να φάνε μια συγκεκριμένη ποσότητα γλυκόζης και για 2 ώρες συνεχόμενα μετρούσανε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους, τις συγκεντρώσεις γλυκόζης δηλαδή ανά πάσα στιγμή. Έπειτα δώσανε στους ίδιους ανθρώπους ίδια γραμμάρια υδατανθράκων προερχόμενα από διαφορετικές τροφές (πχ μαύρο ψωμί, ρύζι, πατάτες, φρούτα και άλλα) και μετρήσανε πάλι τις συγκεντρώσεις γλυκόζης στο αίμα τους. Όπως ήταν φυσικό η καθαρή γλυκόζη ανέβασε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα περισσότερο από όλες τις άλλες τροφές και γι’ αυτό και χρησιμοποιήθηκε σαν υδατάνθρακας αναφοράς. Είναι περιττό να αναφέρω τον μαθηματικό τύπο από τον οποίο βγήκε αυτό το νούμερο αφού το μόνο που πρέπει να ξέρετε είναι ότι το νούμερο αυτό εκφράζει το ποσοστό αύξησης του σακχάρου που προκαλεί η τροφή σε σχέση με την τροφή αναφοράς. Δηλαδή όταν λέμε ότι πχ η μπανάνα έχει γλυκαιμικό δείκτη 60 σημαίνει ότι στα ίδια γραμμάρια υδατάνθρακα θα προκαλέσει 60% της αυξήσεως που θα προκαλούσε η καθαρή γλυκόζη στα επίπεδα σάκχαρου του αίματος στα ίδια γραμμάρια υδατάνθρακα. Δηλαδή όσο πιο μικρό ΓΔ τόσο πιο μικρή και ομαλή αύξηση γλυκόζης θα έχουμε στο αίμα μας.
Επίσης η ίδια τροφή σε διαφορετικές μορφές μπορεί να έχει διαφορετικό ΓΔ ( πχ ο χυμός μήλου έχει υψηλότερο ΓΔ από το μήλο στην ανεπεξέργαστη μορφή του αφού το πεπτικό σύστημα θα διασπάσει πιο εύκολα τον χυμό που είναι ήδη μικρά κομματάκια ).
Πηγή: bodybuilding.gr
