Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 5387 Β/11-9-2023 η απόφαση του πρώην προέδρου του Δ.Σ. του οργανισμού του Κτηματολογίου, με την οποία στις 25 /09/2023 καταργείται το Ειδικό Άμισθο Υποθηκοφυλακείο Βόλου και ξεκινά την επομένη μέρα η λειτουργία του Κτηματολογίου Βόλου, που θα είναι υποκατάστημα του Κτηματολογικού Γραφείου Θεσσαλίας.
Το Κτηματολογικό Γραφείο προσωρινά θα συστεγάζεται με το Υποθηκοφυλάκειο Βόλου το οποίο θα συνεχίσει να παρέχει τις υπηρεσίες του για τις υπόλοιπες περιοχές αρμοδιότητας τουπλην του Βόλου μέχρι και την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και αυτών των περιοχών (Νέα Ιωνία, Ιωλκός, Μακρινίτσα, Πορταριά, Τρίκερι κ.α.).
Ήδη έχει βρεθεί νέο κτίριο για τη στέγαση του Κτηματολογικού Γραφείου, όμως απαιτείται ένα χρονικό διάστημα κάποιων μηνών μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταστέγασης.
Ωστόσο, μηχανικοί, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι του Βόλου ζήτησαν από το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής να αναβάλλει για μερικούς μήνες την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου, λόγω της καταστροφής πλημμύρας που έπληξε τον Βόλο, αλλά και της έλλειψης κτιριακής υποδομής, εξοπλισμού και ανθρώπινου δυναμικού. Επίσης μεγάλο πρόβλημα δημιουργεί και η μη ψηφιοποίηση τίτλων, πιστοποιητικών, υποθηκών και άλλων εγγράφων του Υποθηκοφυλακείου.
Το αρμόδιο υπουργείο απέρριψε την πρόταση και επομένως σε 10 μέρες κλείνει οριστικά το Υποφηκοφυλάκειο.
- Τι αλλαγές θα φέρει η κατάργηση του υποθηκοφυλακείου;
Με την έναρξη ισχύος του θεσµού του Κτηµατολογίου επέρχονται ορισµένες σηµαντικές αλλαγές. Ειδικότερα:
- Το Υποθηκοφυλακείο Βόλου, στην αποκλειστική αρµοδιότητα του οποίου εµπίπτει η εν θέµατι κτηµατογραφηµένη περιοχή της πόλης του Βόλου, λειτουργεί µεταβατικά ως Κτηµατολογικό Γραφείο, οι δε εγγραφές των πράξεων που αφορούν στα ακίνητα της κτηµατογραφηµένης περιοχής γίνονται µόνο στα κτηµατολογικά βιβλία και λοιπά τηρούµενα στοιχεία.
- Τα βιβλία του συστήµατος µεταγραφών και υποθηκών, που τηρούσε έως την έναρξη ισχύος του Κτηµατολογίου το αρµόδιο Υποθηκοφυλακείο Βόλου, επέχουν θέση αρχείου.
- Το αρχείο αυτό εξακολουθεί να φυλάσσεται από το Υποθηκοφυλακείο, το οποίο και εκδίδει τα σχετικά αντίγραφα και πιστοποιητικά.
- Αλλάζει ο έως σήµερα ισχύων τρόπος τήρησης των στοιχείων από το Υποθηκοφυλακείο καθώς και ο τρόπος εκδόσεως των σχετικών πιστοποιητικών.
- Η βασικότερη διαφορά εντοπίζεται στον κτηµατοκεντρικό χαρακτήρα του εισαγόµενου συστήµατος δηµοσιότητας (σε αντίθεση µε τον προσωποκεντρικό χαρακτήρα του συστήµατος µεταγραφών) και στην παράλληλη τήρηση κτηµατολογικών διαγραµµάτων για όλα τα ακίνητα της αρµοδιότητας του Κτηµατολογικού Γραφείου.
- Τι πρέπει να προσέξουν οι πολίτες για να μην χάσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία;
Η νομοθεσία του Κτηματολογίου προβλέπει ότι όποια ακίνητα δεν δηλωθούν, θα περιέλθουν τελικά στο Δημόσιο, όπως επίσης και όσα ακίνητα διεκδικήσει το Δημόσιο με βάση το «τεκμήριο περί κυριότητας» του Δημοσίου. Οι κίνδυνοι απώλειας ακινήτων από τους ιδιοκτήτες τους, θα προκύψουν όταν αυτοί:
- Δεν μάθουν ότι πρέπει να τα δηλώσουν
- Δεν ξέρουν που είναι για να τα δηλώσουν
- Τα δηλώσουν αλλά με λανθασμένα στοιχεία
- Δεν τα δηλώσουν λόγω «φοροφοβίας», ή
- Τα δηλώσουν μεν, αλλά τα πάρει το Δημόσιο με το βάση το «τεκμήριο» κυριότητας!
Επισημαίνουμε ότι, το Εθνικό Κτηματολόγιο είναι άσχετο με το λεγόμενο «Περιουσιολόγιο», δηλαδή τη βάση δεδομένων που έχει δημιουργήσει το Υπουργείο Οικονομικών με βάση τις δηλώσεις των εντύπων Ε9, για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ αλλά και άλλων φορολογιών στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
- Ποιοι έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα κτηματολογικά δεδομένα;
Κάθε ιδιοκτήτης ακινήτου (φυσικό ή νομικό πρόσωπο), που έχει καταχωριστεί στα κτηματολογικά βιβλία ως δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος
Οι δικηγόροι, για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, έχουν δικαίωμα πρόσβασης και έρευνας στις κτηματολογικές εγγραφές και τα κτηματολογικά στοιχεία που αφορούν σε όλα τα εγγραπτέα δικαιώματα και τους εγγραπτέους περιορισμούς της εξουσίας διάθεσης τέτοιων δικαιωμάτων που έχουν συσταθεί και καταχωριστεί στα κτηματολογικά βιβλία, στην απεικόνιση του ακινήτου στα κτηματολογικά διαγράμματα, καθώς και στα αντίστοιχα αρχεία.
Οι δικαστικοί επιμελητές, για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Οι συμβολαιογράφοι, για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, έχουν δικαίωμα πρόσβασης στις κτηματολογικές εγγραφές και στοιχεία που αφορούν στο δικαίωμα της κυριότητας και δουλείας, στην απεικόνιση του ακινήτου στα κτηματολογικά διαγράμματα, καθώς και τα αντίστοιχα αρχεία.
Οι μηχανικοί, για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, όταν πρόκειται:
α) για τη σύνταξη τοπογραφικών διαγραμμάτων για γεωμετρικές μεταβολές ή αιτήσεων για τη διόρθωση κτηματολογικών εγγραφών με αντίστοιχες μεταβολές.
β) για την έκδοση οικοδομικών αδειών.
Κάθε τρίτος (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) έχει δικαίωμα περιορισμένης πρόσβασης μόνον στα κτηματολογικά διαγράμματα και στην απεικόνιση των κτηματογραφημένων ακινήτων κατά τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου που αυτά φέρουν.
- Όλα θα γίνονται ηλεκτρονικά και χωρίς φυσική παρουσία
Στην πλατφόρμα στο ktimatologio.gov.gr, θα γίνεται η υποβολή συμβολαίων (εξ αποστάσεως), ενώ θα υπάρχει και η δυνατότητα για έκδοση αριθμού προτεραιότητας και παρακολούθηση του τρέχοντος αριθμού από το κινητό.
Επίσης σύμφωνα με τις εξαγγελίες του αρμόδιου υπουργού θα γίνουν τα εξης:
- Θα δημιουργηθεί ψηφιακή πλατφόρμα για εξ’ αποστάσεως για νομικό έλεγχο από Δικηγόρους που έχουν συνεργασία με τα Κτηματολογικά Γραφεία και ελέγχουν τα συμβόλαια ώστε να ολοκληρωθούν οι μεταγραφές.
- Μέχρι το Νοέμβριο θα μπει σε λειτουργία η πλατφόρμα για ψηφιακή υποβολή των πρόδηλων λαθών, ένα πολύ συχνό φαινόμενο που δημιουργεί καθυστερήσεις και ταλαιπωρία στην ολοκλήρωση μιας μεταβίβασης ακινήτου.
- Θα ξεκινήσει άμεσα το μεγάλο έργο σαρώσεων για την ψηφιοποίηση αρχείων σε όλα τα Υποθηκοφυλακεία της χώρας ώστε να μην χρειάζεται φυσική παρουσία για τον έλεγχο τίτλων. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο με περίπου 600 εκατομμύρια σελίδες αρχείων.
- Θα τεθεί σε εφαρμογή ο Ψηφιακός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου.
- Πώς θα γίνονται οι διορθώσεις στο κτηματολόγιο;
Οι διόρθωση των πρώτων εγγραφών γίνονται μετά την έναρξη της λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
- Με δικαστικές ενέργειες, όπου απαιτείται η μεσολάβηση του αρμοδίου δικαστηρίου για τη διόρθωση και
- Με εξωδικαστική διαδικασία, όπου μπορεί η διόρθωση να γίνει οίκοθεν ή με αίτηση του ενδιαφερομένου στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και η διόρθωση θα γίνει με απόφαση του προϊσταμένου του κτηματολογικού γραφείου ή με αίτηση του Οργανισμού Κτηματολογίου κατά περίπτωση.
- Ποιες διορθώσεις απαιτείται να γίνουν δικαστικώς;
Όταν πρόκειται για προσβολή εμπράγματου ή άλλου εγγραπτέου δικαιώματος, τότε με την κατάθεση δικογράφου αγωγής, μπορεί να προστατευτεί ο δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος από την ανακριβή πρώτη εγγραφή, με την οποία αμφισβητείται ολικά ή μερικά το δικαίωμα που έχει επί του κτηματογραφημένου ακινήτου.
- Ποιες διορθώσεις μπορούν να γίνουν με την εξωδικαστική διαδικασία;
1) Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων (λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων του δικαιούχου, λάθη στα στοιχεία του συμβολαίου, στο εμβαδό του κτίσματος κλπ).
2) Διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου (το εμβαδό, τα όρια, οι συντεταγμένες).
3) Διόρθωση για αλλαγή του δικαιώματος λόγω νέου συμβολαίου, υποθήκης, διοικητικής πράξης, δικαστικής απόφασης ή άλλης διαδικαστικής πράξης,που καταχωρίσθηκε στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου πριν από την ημερομηνία καταχώρησης των πρώτων εγγραφών.
4) Διόρθωση χαρακτηρισμού ακινήτου ως δασικού, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη.
- Τι είναι η Κτηματολογική Διαμεσολάβηση;
Από 1η Απριλίου 2022 είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση της αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) και στις κτηματολογικές διαφορές.
Η ΥΑΣ διεξάγεται από «κτηματολογικό διαμεσολαβητή»
Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, ενώ το πρακτικό αυτό καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή. Σε περίπτωση όπου γίνονται αλλαγές στο τοπογραφικό, τότε γίνεται χωρική μεταβολή και υποβάλλεται στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.