ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΙΚΑ

Προβλήματα δόμησης και χρήσης αιγιαλού και παραλίας

προβλήματα-δόμησης-και-χρήσης-αιγιαλ-337235

Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, Τοπογράφου – Πολεοδόμου Μηχανικού

[email protected]

Πολλά προβλήματα καταπατήσεων και αυθαιρέτων κατασκευών, καθώς και προσκόμματα στην πρόσβαση των λουόμενων στις παραλίες καταγράφονται στον αιγιαλό και παραλία, ιδίως από τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων τους καλοκαιρινούς μήνες, με αποτέλεσμα την περιβαλλοντική και αισθητική υποβάθμιση των παράκτιων περιοχών.

Τι είναι αιγιαλός και τι παραλία;

  • Αιγιαλός είναι η ζώνη της ξηράς, που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της.
  • Παραλία είναι η ζώνη της ξηράς, η οποία προστίθεται στον αιγιαλό και είναι αναγκαία για την επικοινωνία της ξηράς µε τη θάλασσα και αντίστροφα.

Ποιός αποφασίζει που είναι η γραμμή αιγιαλού;

Υπεύθυνη υπηρεσία για τον καθορισμό των οριογραμμών αιγιαλού, παραλίας είναι η Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας , η οποία παραπέμπει το σχετικό αίτημα στην αρμόδια Επιτροπή καθορισμού ορίων αιγιαλού και παραλίας. Η έκθεση της Επιτροπής και το τοπογραφικό διάγραμμα, δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Γιατί χρειάζεται ο καθορισμός;

Η χάραξη απαιτείται για τον ακριβή προσδιορισμό της ιδιωτικής περιουσίας για την έκδοση Οικοδομικής Άδειας ή την διάνοιξη οδού , σύνταξη πολεοδομικής μελέτης ή την εκτέλεση δημόσιων έργων.

Με ποια κριτήρια η επιτροπή αποφασίζει τι είναι αιγιαλός;

Η χάραξη του αιγιαλού είναι μία επίπονη διαδικασία, κυρίως γατί θίγει δικαιώματα ιδιωτών. Για την ορθή χάραξη λοιπόν η αρμόδια επιτροπή εξετάζει την αποτύπωση της περιοχής επί τοπογραφικού διαγράμματος σε συνδυασμό και με άλλα επιστημονικά ή ιστορικά στοιχεία, αεροφωτογραφίες, τεχνικές εκθέσεις, ιστορικά διαγράμματα κ.λπ. Το κυριότερο δεδομένο όμως για τη χάραξη είναι η εκτίμηση της ανάβασης του κυματισμού επί της ακτής και όχι το ιδιοκτησιακό καθεστώς.

Ιδιοκτησιακά σε ποιόν ανήκει η έκταση μεταξύ γραμμής αιγιαλού και γραμμής παραλίας ;

Μετά τη χάραξη του ο αιγιαλός είναι κοιχόχρηστος χώρος . Η ζώνη μεταξύ αιγιαλού και παραλίας, μπορεί να είναι ιδιωτική περιουσία που όμως βάση της νομοθεσίας απαλλοτριώνεται για λόγους δημόσιας ωφέλειας.

Μπορώ να νομιμοποιήσω το σπίτι μου σε παραλία;

Ναι, μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου εντός της ζώνης παραλίας , αρκεί να κατασκευάστηκε το κτίσμα πριν τη δημοσίευση της χάραξης του αιγιαλού στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.

Χωρίς να το μάθω έγινε η χάραξη του αιγιαλού και μου κόβει το οικόπεδό και το σπίτι μου. Μπορεί να αλλάξει;

Ναι. Μπορεί να γίνει νέο αίτημα επανακαθορισμού του αιγιαλού και της παραλίας και να ζητηθεί η διόρθωση του αρχικού καθορισμού. Προσοχή όμως, γιατί θα πρέπει να αποδειχθεί ότι υπήρξαν λάθη στο τοπογραφικό του καθορισμού με αποτέλεσμα να μην έχουν ορισθεί σωστά τα όρια του αιγιαλού.

Μπορεί το κράτος ή το ΤΑΙΠΕΔ να πουλήσει την παραλία σε ιδιώτη;

Όχι , γιατί ο αιγιαλός και η παραλία (μετά την απαλλοτρίωση) αποτελούν σύμφωνα με το νόμο κοινόχρηστα πράγματα, τα οποία ναι μεν ανήκουν στο Δημόσιο, είναι όμως πράγματα εκτός συναλλαγής. Δεν είναι δηλαδή ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου.

Πως τις παραλίες τις εκμεταλλεύονται επιχειρηματίες;

Μπορεί το κράτος να παραχωρεί με ή χωρίς αντάλλαγμα, μόνο το δικαίωμα χρήσης αιγιαλού, παραλίας. Όπως όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι (πλατείες, πεζόδρομοι κλπ) έτσι και ο αιγιαλός και η παραλία ως κοινόχρηστα πράγματα τυγχάνουν διαχείρισης, με γνώμονα την καλύτερη αξιοποίησή τους για την ικανοποίηση του γενικού συμφέροντος.

Μπορεί ο καθένας να μισθώσει τον αιγιαλό;

Όχι. Είναι δυνατή, η παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, σε επιχειρήσεις που εξυπηρετούν τους λουόµενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκµίσθωση θαλάσσιων µέσων αναψυχής, τραπεζοκαθισµάτων, οµπρελών, λειτουργία τροχήλατου αναψυκτηρίου κλπ. Επίσης μπορεί να μισθώνεται η παραλία σε όμορες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, κάµπινγκ, κέντρα αναψυχής ή ναυταθλητικά σωµατεία .Τέλος επιτρέπεται η απευθείας παραχώρηση µε ή χωρίς αντάλλαγµα σε Δήµους.

Εχει μπει στο σχέδιο πόλης το οικόπεδο μου , αλλά δε προχωρά η πολεοδόμηση, γιατί δεν έγινε η χαραξη αιγιαλού. Πόσο θα περιμένω;

Προϋπόθεση για την πολεοδόμηση μιας παράκτιας περιοχής είναι η οριοθέτηση της ζώνης παραλίας και ταυτόχρονα ο καθορισμός της νομίμως διαμορφωμένης γραμμής δόμησης. Η διαδικασία αυτή όμως συχνά καθυστερεί πάρα πολύ με συνέπεια να ταλαιπωρούνται για χρόνια οι πολίτες και είναι δεσμευμένη η περιουσία τους.

Πολλές βίλες και επιχειρήσεις έχουν κάνει την παραλία ιδιωτική και πολλές φορές την περιφράζουν. Επιτρέπεται;

Οχι, δεν επιτρέπεται . Η παραλία είναι κοινόχρηστος χώρος, εντούτοις πολλές φορές καταπατείται και ανοικοδομείται, λόγω της αδυναμίας ελέγχου από έλλειψη προσωπικού των αρμοδίων υπηρεσιών, π.χ. κτηματική υπηρεσία, πολεοδομία. Επίσης κατάχρηση γίνεται και από επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στις παραλίες (εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ, κέντρα διασκέδασης) για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων ή εγκατάσταση άλλων, φορητών ή μόνιμων κατασκευών (π.χ. ζαρντινιέρες , πέργκολες, εξέδρες, ομπρέλες, τέντες κ.λπ.) χωρίς καμία άδεια από την αρμόδια αρχή. Οι περισσότερες όμως επιχειρήσεις αναπτύσσονται σε πολλαπλάσιο χώρο και τοποθετούν και πολλές μόνιμες κατασκευές.

Τι οφείλουν να κάνουν οι επιχειρηματίες;

Οφείλουν να εξασφαλίζουν την ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στην παραλία και στον αιγιαλό και να μεριμνούν για την ασφάλεια των λουομένων και των διερχομένων στον παραχωρούμενο χώρο. Απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση που να αλλοιώνει τη φυσική μορφολογία (π.χ. μπάζωμα).

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου