Της Δρ. Παρασκευής Χ. Παπαδημητρίου ΕΔΙΠ ΑΠΘ
Στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 7 Απριλίου η έκθεση «Ο φωτογράφος Στέφανος Στουρνάρας στη συλλογή του Νίκου Μαστρογιάννη», με καλεσμένη ομιλήτρια την υπεύθυνη του φωτογραφικού αρχείου του Ε.Λ.Ι.Α. κα Βιβή Χατζηγεωργίου. Η έκθεση, η οποία φιλοξενήθηκε στον χώρο έως την Κυριακή 7 Μαΐου, οργανώθηκε από τη Διεύθυνση Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ του Δήμου Βόλου και εντάσσεται στον κύκλο παρουσίασης ντόπιων συλλεκτών στο Μουσείο Πόλης.
Η Εκθεση αναφέρεται στην πορεία του πρωτοπόρου της ελληνικής φωτογραφίας Στέφανου Στουρνάρα (1867-1928) από τη Ζαγορά του Πηλίου και ενός από τους πρώτους Θεσσαλούς ζωγράφους – αγιογράφους, απόφοιτους της Σχολής Τεχνών της Αθήνας. Τα εκθέματα είναι το αποτέλεσμα της τριαντακονταετούς αναζήτησης των έργων του από τον συλλέκτη Νίκο Μαστρογιάννη από τα Λεχώνια Βόλου, συνταξιούχο ναυτεργάτη – ταξιδευτή.
Ο Νίκος Μαστρογιάννης κατάφερε να μεταδώσει στον επισκέπτη της Έκθεσης το πάθος του για τον Στουρνάρα, προσφέροντας μια διαφορετική θέαση του εμβληματικού του έργου. Εκτέθηκαν για πρώτη φορά φωτογραφίες, που απεικονίζουν με ποιητικότητα σκηνές από την ύπαιθρο αλλά και το αστικό τοπίο της Ελλάδας, όπως τα απαθανάτισε ο Στουρνάρας κατά την περιπλάνησή του σε δύσκολες εποχές, ασπρόμαυρα και χρωμολιθόγραφα καρτ-ποστάλ που περιηγήθηκαν σε κόσμους μακρινούς αλλά και ζωγραφικά πορτραίτα, διαφημίσεις και έντυπα που ιχνηλατούν την πορεία του πολυσχιδούς καλλιτέχνη στα πιο δημιουργικά του χρόνια. Πέραν της ανάδειξης της πολύπτυχης προσωπικότητας του Στέφανου Στουρνάρα, η συλλογή προσφέρει πολλαπλά πεδία έρευνας και μελέτης ιδωμένα ως ιστορικό εργαλείο αναδίφησης στην Ελλάδα του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Τα φωτογραφημένα, με μαεστρία, στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής των αλλοτινών επαγγελμάτων, της τοπιογραφίας της εποχής, των μνημείων που σήμερα έχουν χαθεί, αποτελούν πολύτιμο, μοναδικό υλικό τεκμηρίωσης και ντοκουμέντο της ολοκληρωτικής εξαφάνισης στοιχείων και αξιών της παράδοσής μας. Συγκίνηση προσφέρουν και οι ιστορίες, γνωστές ή άγνωστες, μορφών της εποχής, που σίγουρα έκαναν τον επισκέπτη να σταθεί με συγκίνηση μπροστά τους. Η εξαιρετική «ματιά» του φωτογράφου Στουρνάρα αποτελεί επίσης μια σημαντική πηγή πληροφορίας και μνήμης, καθώς αφηγείται γεγονότα, όπως αυτά του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, που τον καθιστούν τον πρώτο Έλληνα πολεμικό φωτογράφο. Εκ των φωτογραφιών αυτών, ενδεικτικά αναφέρουμε τον χαιρετισμό του Ετέμ πασά στον επικεφαλής της φρουράς του. Στο ίδιο πολιτικό-ιστορικό πλαίσιο κινούνται και οι φωτογραφίες της περιόδου της νεο-απελευθερωθείσης Θεσσαλίας μετά το 1881.
Στην Εκθεση του Μουσείου της Πόλης του Βόλου, ο Νίκος Μαστρογιάννης, διασώζοντας το πολύτιμο, αυθεντικό και σπάνιο αυτό υλικό, σκιαγράφησε και, παράλληλα, ανέδειξε την πρωτοπόρο προσωπικότητα του Στέφανου Στουρνάρα.
