Του Β. Δ. Αναγνωστόπουλου, Ομότιμου καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Ασφαλώς, σε μεγάλα ποσοστά, ο θαυμασμός ολόκληρης της ανθρωπότητας προς την αρχαία ελληνική τέχνη οφείλεται και στην κεραμική, μια τέχνη που χάνεται στα βάθη της ιστορίας. Πριν από χρόνια, περνώντας με τον αλησμόνητο φίλο μου Κώστα Λιάπη και παγαίνοντας για τη Γατζέα, σταθμεύσαμε λίγο στο ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ για μια καλημέρα στον αγαπητό Βαγγέλη Ανετόπουλο. Του υποσχεθήκαμε να τον επισκεφτούμε εν ευθέτω τω χρόνω. Αλλά τα πράγματα δεν ήρθαν όπως τα υπολογίζαμε. Πριν από λίγες ημέρες τον επισκέφτηκα μόνος, έχοντας υπό μάλης τον φρεσκοτυπωμένο επιβλητικό τόμο οι «Παναγίες του Πηλίου» του Κώστα Λιάπη. Και σας βεβαιώνω πως στη συζήτησή μας ήταν παρών κι εκείνος…
Ο Ανετόπουλος, οικείος και φιλικός, σε κάνει να νιώθεις άνετα κι εγώ εραστής με την ανάγνωση των ανοιχτών βιβλίων πολιτισμού, των κεραμικών και των καλλιτεχνικών έργων. Η συζήτησή μας, μετά το καφεδάκι στο μπαλκόνι με θέα τα λιοπερίβολα και τον Παγασητικό, περιστρέφεται στην τέχνη του και το ανύσταχτο μεράκι του. Ο λόγος του «κεραμεικός» (ου αι., το 1790, με καταγωγή την Απείρανθο της Νάξου, πρώτος που πάτησε τα χώματα της Μαγνησίας (και παππούς του) ο Βασίλης Ανετόπουλος, αυτός εδραίωσε την αγγειοπλαστική στον Βόλο, παραδίδοντας την τέχνη του στο μεγαλύτερο από τα έξι παιδιά του, τον Μιχάλη κι αυτός στους γιους του, Νίκο και Βαγγέλη. Ο Βαγγέλης, έχει παραδώσει τα κλειδιά στον Στέλιο και την Αθηνά, με τη νέα μονάδα αγγειοπλαστικής στο Μαλάκι Πηλίου. Ετσι συνεχίζεται αδιάλειπτα μια παράδοση οικογενειακή με επιτυχία και ιστορία.
Ο ίδιος, σήμερα 94 χρόνων,(με λάμψη εφήβου στα όνειρα) βλέπει τη ζωή σαν ένα συνεχές πεδίο δράσης και μια πρόκληση ( και πρόσκληση) στον κόσμο της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Είχα την αίσθηση, όσο μου μιλούσε, πως ανοιχτήκαμε και σε φιλοσοφικά μονοπάτια. Οι αρχαίοι έλεγαν «ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρά», υπό την έννοια η τέχνη νικάει τον πεπερασμένο χρόνο μιας ζωής και αθανατίζει τον άνθρωπο. Δημιούργησε ένα Μουσείο-εργαστήριο, ζωντανό κύτταρο για την αγγειοπλαστική τέχνη αλλά και τους ανθρώπους που την υπηρετούν. Παράλληλα οι μαθητές των σχολείων έχουν την ευκαιρία να επισκεφτούν το Μουσείο και από κοντά να παρακολουθήσουν τη δημιουργία των κεραμικών, λαϊκών και σύγχρονης τέχνης, να χαρούν διάφορες τεχνοτροπίες, όπως τα ερυθρόμορφα και μελανόμορφα αγγεία, την αρχαιοελληνική αγγειοπλαστική, τα είδη ρυθμού, τις περίτεχνες και εγχάρακτες διακοσμήσεις κ.ά. Να μιλήσουν για την αρχαιοελληνική αγγειογραφία, τους αγγειοπλάστες και αγγειογράφους, τα εργαλεία τους, όπως ο τροχός, το τροχί, το πλιθί, το σφουγγάρι, ο φούρνος, όπου ψήνεται ο πηλός κ.ά., τα πήλινα αγγεία, όπως πιθάρια, αμφορέας, ασκός, λήκυθος, ρυτό, κρατήρας, σκύφος κ.ά., επίσης, τα διακοσμητικά πιάτα τοίχου, τα χρηστικά ή συλλεκτικά, κατασκευές ποικίλες, παιχνίδια για παιδιά, όπως το πήλινο αηδονάκι, ζώα, πουλιά, γοργόνες κ.ά.
Με ξενάγησε στις τρεις αίθουσες του Μουσείου και για το κάθε αντικείμενο είχε να πει και κάτι, ποιος το έκαμε, για τη τεχνοτροπία του, τα χρώματα, τη δυσκολία του, τη χρηστικότητά του κ.λπ. Με ιδιαίτερη χαρά μου μίλησε για τα διεθνή συμπόσια και τις εκθέσεις καλλιτεχνών σύγχρονης κεραμικής που έχει οργανώσει και τη φιλοδοξία του να λειτουργεί το Εργαστήριο ως σχολείο και σπουδαστήριο για νέους ανθρώπους. Γρήγορα απόκτησε διεθνή αναγνωρισιμότητα και στα ετήσια Συμπόσια Κεραμικής λαμβάνουν μέρος μεγάλα ονόματα όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από την Ιταλία, την Τυνησία, την Κορέα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Αμερική, τη Νορβηγία κ.ά.
Η κεραμική, τέχνη του πηλού, του νερού και της φωτιάς, εμφανίστηκε πριν από χιλιάδες χρόνια στον ελλαδικό χώρο και συνεχίζει ζωντανή μια παράδοση, χωρίς να σπάσει ο κρίκος της συνέχειας, που ξεκινάει από την αρχαιοελληνική εποχή, τη ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή εποχή, την τουρκοκρατία και φτάνει στη σύγχρονη Ελλάδα. Και είναι ελπιδοφόρο (και συγκινητικό, βέβαια) να έχουμε και στην εποχή μας ανθρώπους που υπηρετούν και αγαπούν την τέχνη και την παράδοση μαζί. Ο Βαγγέλης Ανετόπουλος είναι ένα λαμπρό παράδειγμα. Και το ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Οικογένειας Βασιλείου Ανετόπουλου τιμά την παράδοση, προσφέρει στον πολιτισμό και λαμπρύνει τον τόπο μας.
