Εκπαιδευτικά διαδραστικά παιχνίδια προστέθηκαν στην ιστοσελίδα του Μουσείου της Πόλης του Βόλου
Mία νέα ενότητα με εκπαιδευτικά διαδραστικά παιχνίδια προστέθηκε πριν λίγες μέρες στην ιστοσελίδα του Μουσείου της Πόλης του Βόλου. Το παιχνίδι αποτελεί βασικό εκπαιδευτικό μέσο των ανθρώπων του Μουσείου στη συνεργασία τους με την εκπαιδευτική κοινότητα.
Οι συνθήκες απομακρυσμένης επαφής που επέβαλαν τα μέτρα της πανδημίας επιτάχυναν τις εργασίες, ώστε μέσα από την ιστοσελίδα να δίνεται σε παιδιά μαθητικής ηλικίας η δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με ζητήματα της τοπικής ιστορίας με έναν ευχάριστο τρόπο.
Βασική αφορμή στάθηκε το κλείσιμο των μουσείων λόγω της πανδημίας, που έδωσε τη δυνατότητα και τον αναγκαίο χρόνο ανάπτυξης ψηφιακών διαδικτυακών εφαρμογών, που θα προβάλλονται από την ιστοσελίδα του Μουσείου και από τα κοινωνικά δίκτυα. Στόχος της δημιουργίας των διαδραστικών παιχνιδιών είναι πέρα από το να καλυφθούν οι ανάγκες απομακρυσμένης επαφής, η δυνατότητα εφαρμογής τους σε επίσκεψή μιας σχολικής τάξης στο Μουσείο στο μέλλον. Με το παιχνίδι οι πολιτιστικές αναπαραστάσεις που προβάλλονται σε συγκεκριμένες θεματικές στο Μουσείο γίνονται πιο εύληπτες στο κοινό, ενώ ταυτόχρονα το Μουσείο διερευνά τον τρόπο που οι επισκέπτες αντιλαμβάνονται το περιεχόμενο το οποίο προβάλλει. Τα παιχνίδια απευθύνονται στα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας που δεν μπορούν να επισκεφθούν το μουσείο, και κυρίως στις μικρότερες ηλικίες.
Τα παιχνίδια μπορούν να ενταχθούν είτε αυτόνομα στο μάθημα της ιστορίας είτε σε κάποιες ενότητες μαθημάτων όπως λογοτεχνία, στοιχεία οικονομίας κ.ά., προβάλλοντάς τα σε τοπικό επίπεδο. Όμως καθώς στο διαδίκτυο δεν υπάρχει κανένας περιορισμός, είναι ανοικτά για οποιανδήποτε θέλει να περάσει ευχάριστα λίγο χρόνο με θέματα τοπικής ιστορίας.
Τα παιχνίδια λειτουργούν μέσα και έξω από το Μουσείο. Θα μπορούσαν να ενταχθούν σε οποιαδήποτε μαθήματα των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Για παράδειγμα στο μάθημα της πληροφορικής θα μπορούσαν οι εκπαιδευόμενοι να συνδέσουν διαθεματικά την ιστορία με την πληροφορική και να ασχοληθούν με διαδικτυακά παιχνίδια τοπικής ιστορίας. Αντίστοιχα σε καλλιτεχνικά μαθήματα ή στη θεατρική αγωγή. Τέλος στη γυμναστική θα μπορούσαν να γνωρίσουν τους τοπικούς αθλητικούς συλλόγους και την πολύχρονη ιστορία τους, προκαλώντας έτσι το ενδιαφέρον των μαθητών προς το αντικείμενο.
Συλλογική προσπάθεια
Τα περισσότερα πράγματα στο χώρο γίνονται συλλογικά και η ελάχιστη ακόμα συμβολή κάποιου είναι συχνά πολύτιμη. Τη βασική εργασία για την ενότητα «παιχνίδια τοπικής ιστορίας» στην ιστοσελίδα του Μουσείου έκαναν οι συνάδελφοι Γιάννης Εμφιετζίδης, που είχε τη σύλληψη της ιδέας, το σχεδιασμό, την τεχνική προσαρμογή και την παρουσίαση, ο Γιάννης Κουτής την επιμέλεια των κειμένων και τον έλεγχο της τεκμηρίωσης και η γραφίστρια της Διεύθυνσής Αρχείων Μουσείων και Βιβλιοθηκών, Ελισάβετ Μίλτου την επεξεργασία του εικονογραφικού υλικού.
Ο Γιάννης Κουτής είναι ιστορικός, προϊστάμενος του τμήματος Μουσείων και Ιστορικών Ερευνών στη Διεύθυνση Αρχείων Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ ΔΗΠΕΘΕ του Δήμου Βόλου. Ο Γιάννης Εμφιετζίδης είναι υπάλληλος του τμήματος μουσείων, υπεύθυνος για τη λειτουργία των δομών του Δικτύου Μουσείων του Δήμου Βόλου, της καταγραφής και τεκμηρίωσης των ψηφιακών συλλόγων της επεξεργασίας ηχητικών αρχείων των προφορικών μαρτυριών και των πολυμέσων των συλλογών. Επίσης σχεδιάζει εκπαιδευτικό υλικό για την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και τέλος παρέχει την τεχνική υποστήριξη των εκθέσεων και εκδηλώσεων των μουσείων.
Μιλώντας για το Μουσείο, αναφέρουν ότι «μελετά, προβάλλει και κυρίως διαφυλάσσει την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με το χώρο. Με το ρόλο αυτό μπορεί να συμπεριλάβει πολυθεματικά στις εκθέσεις του: την καλλιτεχνική έκφραση και δημιουργία, την προβολή τοπικών συλλόγων, κοινοτήτων και φορέων, τις δράσεις ή τον πολιτισμό ευάλωτων ή κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων κ.ά. Γενικότερα το Μουσείο έχει ανοιχτές τις πόρτες του, και με έναν δυναμικό χαρακτήρα μελετά το παρελθόν, το προβάλλει στο παρόν μέσω της αλληλεπίδρασης των κοινωνικών ομάδων και με άξονα τον πολιτισμό, προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τον αυριανό πολίτη».
Με αντικείμενο τον αστικό χώρο
Το Μουσείο της Πόλης του Βόλου βρίσκεται στην οδό Φερών 17 στα Παλιά στο κτίριο της πρώην καπναποθήκης Παπάντου. Είναι το πρώτο Μουσείο στη χώρα μας με αντικείμενο τον αστικό χώρο. Εφόσον πόλη είναι ο χώρος και οι άνθρωποι, οτιδήποτε σχετίζεται με αυτά στον Βόλο αφορά και στο Μουσείο Πόλης.
Στους δύο ορόφους του Μουσείου αναπτύσσεται η μόνιμη έκθεση «Βόλος 10 + Ιστορίες» με άξονα 10 ενότητες για τη σύγχρονη πόλη του Βόλου. Στον χώρο περιοδικών εκθέσεων σε τακτικά διαστήματα πραγματοποιούνται εκθέσεις με ευρεία ποικιλία θεματολογίας. Οι περισσότερες εκδηλώσεις στο Μουσείο γίνονται σε στενή συνεργασία με όλους σχεδόν τους φορείς και συλλόγους που δραστηριοποιούνται στον τομέα του πολιτισμού στην περιοχή μας και λειτουργούν ως χώρος προβολής και προώθησης καλλιτεχνικού προϊόντος από δυνάμεις της πόλης.
Η ίδρυση του Μουσείου πόλης ήταν μία ανάγκη και απαίτηση της κοινωνίας του Βόλου, για την οποία πρόθυμα όλες οι δημοτικές αρχές από τα τέλη της δεκαετίας του ‘80 εργάστηκαν και συνεισέφεραν, έως τον Δεκέμβριο του 2014, που πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του Μουσείου. Πρόκειται για μια συλλογική και διαχρονική προσπάθεια, που ξεκίνησε με την ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το 1989 για αγορά του συγκεκριμένου κτηρίου με σκοπό να στεγάσει το Μουσείο Πόλης, ένα Μουσείο με ιδιαίτερο και σύγχρονο χαρακτήρα.
Σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία
Πέρα όμως από τις εκθέσεις του ένα σύγχρονο μουσείο δεν μπορεί να μην έχει παρουσία στο διαδίκτυο. Η ιστοσελίδα( www.vmoc.gr) του αποτελεί το βήμα του Δικτύου Μουσείων του Δήμου Βόλου στο διαδίκτυο. Εκτός από τις βασικές πληροφορίες, όπως διεύθυνση, ωράριο λειτουργίας, ο επισκέπτης παίρνει περισσότερες πληροφορίες για το περιεχόμενο των εκθέσεων και των συλλογών των μουσείων του δικτύου.
Ο ιστότοπος διαθέτει μόνιμες στήλες οι οποίες ανανεώνονται συνεχώς. Αφορούν κυρίως τη μνήμη, τις δράσεις του Μουσείου και την προβολή των συλλογών του. Η σελίδα διαθέτει σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, που σε μεταφέρουν σε στιγμές του παρελθόντος, όπως μία τρισδιάστατη προβολή και εικονική περιήγηση στην πρώτη έκθεση του Μουσείου Πόλης, ένα γεγονός του παρελθόντος που έχει σχέση με την τοπική ιστορία, ένας ηχητικός ή πολιτιστικός περίπατος, είτε η προβολή των δωρητών μέσω των νέων αποκτημάτων του Μουσείου. Για παράδειγμα στη στήλη «ΜΝΗΜΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΦΟΡΜΗ» παρουσιάζεται το πρώτο φύλλο του ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ, που κυκλοφόρησε στις 8 Δεκεμβρίου του 1916 (www.vmoc.gr/el/2020/12/08/έκδοση-της-εφημερίδας-ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ).
Επισκεψιμότητα του Μουσείου
Οι πολίτες του Βόλου και όχι μόνο, ανταποκρίνονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τα πέντε πρώτα χρόνια λειτουργίας του επισκέφτηκαν το Μουσείο περισσότεροι από 50.000. «Ομως στην ικανοποιητική ανταπόκριση του κόσμου υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης και είναι γεγονός ότι προ της κατάστασης του κορονοϊού η επισκεψιμότητα του Μουσείου αυξανόταν κάθε χρόνο», όπως επεσήμανε ο κ. Κουτής.
Ο κ. Εμφιετζίδης σχολίασε ότι «στην εποχή μιας καταναλωτικής κοινωνίας ίσως η καλύτερη διαφήμιση ενός προϊόντος να είναι το στοχευμένο μάρκετινγκ. Όμως εάν μιλάμε για πολιτιστικό προϊόν και απόθεμα, η καλύτερη προώθηση βασίζεται στην εμπειρία του επισκέπτη και τη διάδοση των δράσεων από στόμα σε στόμα». Γεγονός που δικαιολογεί την επανειλημμένη επίσκεψη στο Μουσείο από τους συμπολίτες μας, όσο και την προτίμηση απομακρυσμένων επισκεπτών που μας γνώρισαν μέσα από την εμπειρία που είχε κάποιος συγγενής η φίλος τους.
Δωρεές κειμηλίων
Η συνεισφορά συμπολιτών μέσω δωρεών και παραχωρήσεων στο Μουσείο είναι μεγάλη, άλλωστε, όπως αναφέρει ο κ. Κουτής, η μόνιμη έκθεση του Μουσείου, που εγκαινιάστηκε το Μάιο του 2019, κυρίως στηρίζεται σε δωρεές των συμπολιτών. Πολύ σημαντικό κομμάτι της δράσης τους είναι να ευαισθητοποιήσουν το κοινό σε θέματα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της περιοχής και να το παρακινήσουν να δωρίσει ή παραχωρήσει -με όρους που ο ίδιος θα θέσει- υλικό που κατέχει στις συλλογές των Μουσείων του Δήμου Βόλου. Για παράδειγμα, μια απλή αναμνηστική φωτογραφία προσώπων, μπορεί στο περιθώριο να αποτυπώνει ένα κομμάτι της πόλης που έχει χαθεί ή ριζικά αλλάξει. Μετά τα έξι χρόνια λειτουργίας του Μουσείου ο κ. Εμφιετζίδης παρατηρεί μία αυξανόμενη ροή στις εισερχόμενες συλλογές αντικειμένων, τεκμηρίων μνήμης και εμπειριών των συμπολιτών μας. Η ύπαρξη ενός χώρου προβολής των προσωπικών συλλογών, όπως το Μουσείο, πιστεύει ότι αποτελεί το βασικό έναυσμα δωρεάς προσωπικών ή οικογενειακών κειμηλίων, αντικειμένων και ενθυμημάτων.
Μας εξιστορεί ότι έτυχε να ζήσει δύο πολύ δυνατές στιγμές στον χώρο εργασίας. Η πρώτη ήταν όταν ένας επισκέπτης μαθητής άκουσε μία προφορική μαρτυρία και συνειδητοποίησε ότι όλη αυτή η ιστορία εξελισσόταν γύρω από το πρόσωπο του παππού του. Εκπληκτος ο μαθητής του απευθύνθηκε: – «Μα αυτός ήταν ο παππούς μου!». Μια άλλη στιγμή ήταν όταν συνταξιούχος σερβιτόρος του εστιατορίου Μεταφτσή επισκέφτηκε το Μουσείο και αντίκρισε τον εαυτό του νεότατο στον χώρο εργασίας του πριν 60 χρόνια, έβαλε τα κλάματα. «Δεν είναι και λίγο να αντικρίζεις τον εαυτό σου ως έκθεμα σε ένα Μουσείο», συμπλήρωσε ο κ. Εμφιετζίδης.
Της Ελενας Νταβλαμάνου, εκπαιδευτικού – συγγραφέα
