Η βραβευμένη Βολιώτισσα συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το νέο της βιβλίο
Το νέο βιβλίο της αγαπημένης Βολιώτισσας συγγραφέα Aρτεμης Παπανδρέου «Iσκιοι στο φως», από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, μόλις κυκλοφόρησε και θα ταράξει τα νερά της λογοτεχνίας. Πρόκειται για βιβλίο, που υμνεί τη γυναίκα και τη δύναμή της. Μία δύναμη που αγνοεί κι όμως την κουβαλά μέσα της. Μία δύναμη που τη μαθαίνει σιγά – σιγά, καθώς πολεμά για τον εαυτό της και κερδίζει και από μία μάχη. Η συγγραφέας θα υπογράψει το βιβλίο της και θα συνομιλήσει με τους αναγνώστες της την Τετάρτη 15 Ιουλίου και ώρα 7:30 μ.μ. στο βιβλιοπωλείο Πλαστελίνη. Στον κυριακάτικο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η όμορφη συζήτησή μας
Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ, εκπαιδευτικό – συγγραφέα
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο με τον τίτλο «Iσκιοι στο φως» από τις εκδόσεις Μ. Σιδέρη. Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία.
Επιγραμματικά, πρόκειται για μια γυναίκα, που σε μια στιγμή απόλυτης παράνοιας, βιώνοντας έναν γάμο κατεστραμμένο, αποφασίζει να παλέψει για να διεκδικήσει αυτά που τις ανήκουν. Τα όνειρά της, ένα καλύτερο αύριο γεμάτο φως. Και κει αρχίζει από τη μια η ζωή να της χαρίζεται και να την ντύνει με ομορφιά, με έρωτα, με δημιουργία, με στόχους, από την άλλη όμως οι σκιές που αρνούνται να γίνουν παρελθόν, να την κατατρέχουν και να γίνονται εφιάλτες. Το σημαντικό στην ιστορία είναι πως αυτή μόνη, με τη δύναμη που κερδίζει μαχόμενη, θα τους παλέψει… Με το όποιο κόστος…
Τι είναι αυτό που δίνει το έναυσμα στον συγγραφέα να γράψει ένα βιβλίο και τι ήταν αυτό που ώθησε εσάς να γράψετε το τελευταίο σας μυθιστόρημα;
Σίγουρα δεν θα μπορούσα να μιλήσω για λογαριασμό άλλων συγγραφέων, παρά μόνο για μένα. Θέλω κάθε μου βιβλίο να καταπιάνεται μ’ ένα θέμα που να περνά μηνύματα στον αναγνώστη με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι «εύπεπτα» κατά την ανάγνωση. Να γίνονται κτήμα του.
Στο συγκεκριμένο ήθελα να πω με απλά λόγια στις γυναίκες, που νιώθουν πως βιώνουν κακοποίηση, να ψάξουν μέσα τους, να δουλέψουν με τον εαυτό τους και να αποφασίσουν τι πραγματικά θέλουν.
Μια ζωή μίζερη, μέσα στην κατάθλιψη από την υποταγή τους σε μια λάθος λογική ή μια άλλη που για να την αποκτήσουν πρέπει να δώσουν μάχες πρώτα απ’ όλα με τον εαυτό τους κι έπειτα με τον σύντροφό τους. Γιατί τίποτε δεν χαρίζεται. Ούτε και το διαζύγιο είναι πάντα η λύση.
Αν όμως θεωρήσουν πως η φυγή είναι η μόνη αναγκαστική διέξοδος, να το ξέρουν πως δεν είναι μόνες σ’ αυτό. Οι καιροί έχουν αλλάξει και οι αρχές, η Αστυνομία, η Εισαγγελία, οι Δήμοι με τις δομές φιλοξενίας, η Μέριμνα είναι κοντά τους να τις συντρέξουν. Φτάνει να μιλήσουν για το πρόβλημά τους. Να μην ντραπούν. Να μη φοβηθούν
Πόσο δύσκολες είναι στις μέρες μας οι ανθρώπινες σχέσεις και ειδικότερα μεταξύ συζύγων;
Εκεί που θα λέγαμε πως προχωρά ο κόσμος και όλα αλλάζουν, εκεί που θα μιλούσαμε πια για αυτονόητη ισότητα, έρχονται τα ίδια τα γεγονότα να καταδείξουν μια αλήθεια που πονά πολύ. Ανεξάρτητα από το κοινωνικό και μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων που αποτελούν την κοινωνία μας, η κακοποίηση τόσο η λεκτική, όσο και η άλλη, εκείνη της χειροδικίας και της βαναυσότητας είναι ένα φαινόμενο βίας που παρουσιάζει έξαρση στις μέρες μας. Κάποτε θεωρούσαμε πως μόνο στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα συμβαίνει λόγω της μη μόρφωσης. Αυτό καταρρίφτηκε πια. Και είναι παράδοξο.
Για να κρατήσει ένας γάμος χρειάζεται γερό στομάχι. Αλλά και υπομονή και κατανόηση και σεβασμός και από τους δυο. Οταν τα πράγματα είναι μονόπλευρα, τότε σίγουρα κάποια στιγμή γρήγορα ή αργά το σχοινί θα σπάσει. Εδώ ακριβώς είναι που θα ήθελα να σταθώ. Οι νέοι άνθρωποι σήμερα και των δυο φύλων δεν τον παλεύουν τον γάμο. Δεν τον δουλεύουν. Με την πρώτη δυσκολία τα βροντάνε κάτω με αποτέλεσμα τα διαζύγια να έχουν πολλαπλασιαστεί και τα παιδιά να γίνονται αποδέκτες καταστάσεων, που δεν συνάδουν με το τρυφερό της ηλικίας τους. Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ισορροπημένη οικογένεια, από στοργή και αγάπη για να ξεδιπλώσουν ένα χαρακτήρα που θα τυλίξει τη ζωή τους με όνειρα και ομορφιά. Γιατί τα παιδικά χρόνια του καθενός μας γίνονται η αφετηρία για ένα λαμπρό ή όχι μέλλον.
Οι σελίδες του βιβλίου είναι ποτισμένες από τη μια με φόβο και αγωνία, από την άλλη με δύναμη, έρωτα, δημιουργία και προσφορά. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε με αυτές τις «αντιθέσεις»;
Πως οι «Iσκιοι στο φως» είναι ένα βιβλίο αισιόδοξο και ρεαλιστικό. Υπάρχει μια φράση στο κείμενο. Μια φράση που έχω γράψει για την ηρωίδα μου: «Γιατί ν’ αφήνω τη ζωή μου να παγώνει στο πούσι του νου μου, αφού έχω ήλιους που μου τη ζεσταίνουν…».
Το μήνυμα είναι κανένας άνθρωπος, καμιά γυναίκα εν προκειμένω, να μην υπομένει στωικά μια μοίρα που δεν της αξίζει. Καμιά γυναίκα να μην καταδυναστεύεται από έναν άνδρα ανάξιό της, έναν άνδρα που δεν τη σέβεται, που δεν την υπολογίζει, που τη θεωρεί res (πράγμα).
Η ζωή που μας χαρίστηκε με τη γέννησή μας είναι από μόνη της μια μεγάλη ευλογία. Αλλά είναι σύντομη. Eνα μικρό πέρασμα. Ας αφήσουμε το αποτύπωμά μας με όποιο τρόπο θεωρούμε καλύτερο. Ας βάλουμε στόχους. Ας διεκδικήσουμε όνειρα. Ας παλέψουμε για αυτά. Εχουμε τόσα όμορφα πράγματα να κάνουμε, από το να καθόμαστε μοιρολατρικά και να αναθεματίζουμε την κακή μας την τύχη. Και το πιο σημαντικό. Την τύχη μας την ορίζουμε εμείς. Εμείς κρατάμε τα ηνία μας. Εμείς οδηγούμε το άρμα της ζωής μας. Στο χέρι μας είναι να φωτίσουμε τον πυρσό της ζωής μας και να οδηγούμαστε πάντα εκεί που υπάρχει το φως.
Eχετε αναφέρει πως «Το σκοτάδι και τον ήλιο τα έχουμε μέσα μας. Αυτά καθορίζουν την ύπαρξή μας. Από εμάς εξαρτάται ποιο απ’ τα δυο θα διαλέξουμε σαν πυξίδα ζωής». Ποια είναι η δική σας πυξίδα στη ζωή;
Oσοι με γνωρίζουν καλά ξέρουν πως πάντα χαμογελώ. Πως ξορκίζω τα δύσκολα με χαμόγελο και αισιοδοξία. Αγαπώ το φως. Τον ήλιο. Αγαπώ τον γαλανό ουρανό, τα ανθισμένα λουλούδια, την ομορφιά της φύσης και των ανθρώπων. Αυτή η ομορφιά είναι ο ήλιος της ζωής μου.
Η δική μου πυξίδα δεν δείχνει τον βορρά, δείχνει το φως. Και όπως είπε και ο Γάλλος ποιητής Πολ Κλοντέλ, «υπάρχουν δυο τρόποι για να λάμψει κάποιος. Είτε να αντανακλά το φως, είτε να το δημιουργεί». Γυαλί δεν είμαι για να το αντανακλώ, προσπαθώ όμως μέσα από τα γραπτά μου, με πολλή δουλειά να το δημιουργώ.
Οι «Iσκιοι στο φως» είναι ένα βιβλίο, που υμνεί τη γυναίκα και τη δύναμή της. Πόση δύναμη κρύβουμε τελικά μέσα μας;
Το βιβλίο μου πραγματικά είναι ένας ύμνος στη γυναίκα και τη δύναμή της. Μια δύναμη που αγνοεί και ας την κουβαλά μέσα της. Μια δύναμη που την μαθαίνει σιγά – σιγά καθώς πολεμά για τον εαυτό της και κερδίζει κάθε φορά κι από μια μάχη. Κατά βάθος είναι δυνατή, αλλά άτολμη. Ο φόβος της έχει κλείσει το διακόπτη της νόησης. Νιώθει υποταγμένη σε μια λάθος λογική που μηδενίζει καθημερινά τη ζωή και την προσωπικότητά της.
Αν γνωρίζαμε τη δύναμή μας θα τρομάζαμε κι εμείς οι ίδιες. Δεν είμαστε το ασθενές φύλο. Είμαστε το δυνατό. Μπορούμε να κάνουμε θαύματα. Και για να το πετύχουμε πρέπει να προσπαθήσουμε χωρίς μοιρολατρία να αδράξουμε τη ζωή μας. Με τσαγανό, με στόχους και όραμα. Να βλέπουμε ως πρόκληση τις δυσκολίες. Είναι σχολείο. Μας διδάσκουν. Μας δυναμώνουν. Μας ατσαλώνουν. Κι ας έχουμε πονέσει. Κι ας έχουμε γεμίσει πληγές. Αυτές όταν θα γιάνουν θα μας γεμίσουν αυτοπεποίθηση πως καταφέραμε όσα δεν τολμούσαμε ούτε να αναλογιστούμε.
Σε ποιες γυναίκες απευθύνεται το βιβλίο σας; Πού θα το αφιερώνατε;
Το βιβλίο μου θαρρώ θ’ αγγίξει κάθε είδους γυναίκα. Τόσο τη χειραφετημένη, όσο και κείνη, την άλλη, που ακόμη παλεύει για τις ισορροπίες της. Εκείνη που, ανεξάρτητα από την κοινωνική της θέση, βιώνει «ίσκιους» μέσα στη συζυγική στέγη. Γιατί όταν κλείσει η πόρτα κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με πόση ευτυχία ή δυστυχία είναι ποτισμένοι οι τοίχοι κάθε σπιτιού…
Επειδή το βιβλίο μου είναι αισιόδοξο και γεμάτο μηνύματα, το έχω ήδη αφιερώσει στις γυναίκες όλου του κόσμου που τόλμησαν να διεκδικήσουν το όνειρό τους. Στις γυναίκες που δεν έπαψαν ποτέ να οραματίζονται μια νέα αυγή γεμάτη φως.
Την Τετάρτη θα γίνει η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου σας. Δώστε μας μερικά στοιχεία για τους αναγνώστες, που θέλουν να σας απολαύσουν διά ζώσης.
Την ερχόμενη Τετάρτη, στις 15 Ιουλίου στις 19.30, στη στοά του βιβλιοπωλείου Πλαστελίνη θα βρίσκομαι μαζί με το χαμόγελο και την αγάπη μου για να μιλήσουμε για ίσκιους, αλλά και για όνειρα που λατρεύουν το φως… Θα υπογράψω βιβλία και θα συνομιλήσω με όποιους αναγνώστες θελήσουν να μου απευθύνουν ερωτήσεις. Θα είναι μια παρουσίαση που θα τα έχει όλα. Χαρά, αγάπη, χαμόγελα και συγκίνηση.
Πρόσφατα λάβατε πανελλήνια διάκριση για το βιβλίο σας «Eνα χαμόγελο στον ουρανό». Πείτε μας λίγα λόγια για αυτή την εμπειρία. Τι να σας πω; Τι να πρωτοπώ;
Το «Eνα χαμόγελο στον ουρανό» είναι ένα βιβλίο που απόλαυσα να το γράφω, να το χαίρομαι με τους αναγνώστες, να με γεμίζει απέραντη συγκίνηση κάθε φορά που συγκλονισμένοι μου λένε πόσο τους έχει αγγίξει. Ενα βιβλίο απόσταγμα ψυχής και νου, αγάπης κι ευτυχίας, καλοσύνης και προσμονής, μα και απόλυτης αγωνίας και μυστηρίου. Eνα βιβλίο που με γέμισε περηφάνια, που μου θόλωσε τα μάτια από τα δάκρυα της χαράς που μπούκωσαν την ψυχή μου, όταν μου ανήγγειλαν, παραμονές Χριστουγέννων του ’19, πως βραβεύτηκε.
Εκείνη τη στιγμή μια λέξη ήρθε και κάθισε στα χείλη και κείνα την ξεστόμισαν: Δικαίωση! Κι αμέσως μετά μια παλίρροια φούσκωσε μέσα μου και μ’ έπνιξε σ’ ένα ξαλαφρωμένο κλάμα. Aξιζαν και οι κόποι και οι θυσίες!!! Aξιζαν!!! Τολμώ να πω πως εκείνα τα δευτερόλεπτα, που το σώμα ριγούσε από τη συγκίνηση, στάθηκαν πιο δυνατά ακόμη και από την ίδια την στιγμή της απονομής του βραβείου, που έγινε στην Αθήνα, στις 21 του Ιούνη, από τον Σύλλογο Λόγου Τέχνης και Μουσικής «Λίνο». Κι εδώ θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους διοργανωτές για τη συμμετοχή μου στον πανελλήνιο διαγωνισμό βιβλίου κι ένα μεγαλύτερο στους κριτές που μου χάρισαν το β’ βραβείο.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Το επόμενο βιβλίο μου ήδη δουλεύεται από τον χειμώνα στον υπολογιστή μου. Πρόκειται για ένα πόνημα που κινείται σε συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, οπότε χρειάζεται ιδιαίτερο κόπο, πολλή μελέτη ώστε να εκμαιεύσω τα στοιχεία εκείνα που θα κουμπώσουν με την ιστορία που έχω σκαρφιστεί. Μια ιστορία με γρήγορη ροή, με την αγωνία και τις εναλλαγές καταστάσεων σε πρώτο πλάνο. Με ανατροπές και πάντα, βέβαια, με μηνύματα. Σε κάθε βιβλίο μου θέλω να μπολιάζω με ριζούλες μηνυμάτων τον νου και την ψυχή του αναγνώστη
Μια ευχή για τους αναγνώστες σας!
Κυνηγήστε τα όνειρά σας!!! Ο χρόνος δεν μετρά. Γιατί τα όνειρα δεν είναι πουλιά να πετάξουν μακριά σας…
