ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Γιώργος Μουτσινάς: Εχουν ανάγκη τα παιδιά μας να οπλιστούν με ελπίδα

γιώργος-μουτσινάς-εχουν-ανάγκη-τα-παι-6278

Ο γνωστός εκπαιδευτικός και συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το καινούργιο του βιβλίο

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο για παιδιά του εκπαιδευτικού και συγγραφέα Γιώργου Μουτσινά με τον τίτλο «Η Λίδα, η Χρυσαλλίδα. Μια πεταλούδα για τόσο… λίγο!» από τις εκδόσεις Ηδύφωνο. Πρόκειται για τρυφερό παραμύθι, που διδάσκει την αισιοδοξία, το κουράγιο και την αστείρευτη δύναμη της ελπίδας. Μέρος των εσόδων από την πώληση των βιβλίων θα διατεθεί στην Κιβωτό του Κόσμου. Τρυφερή κίνηση, που αξίζει όλοι να αγκαλιάσουμε. Στον κυριακάτικο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η όμορφη συζήτησή μας.

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ εκπαιδευτικό – συγγραφέα

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο με τον τίτλο «Η Λίδα, η Χρυσαλλίδα» από τις εκδόσεις Ηδύφωνο. Μιλήστε μας για την ιστορία.

Το βιβλίο αφηγείται την ιστορία της Λίδας της Χρυσαλλίδας, η οποία μαθαίνει την πιο δυσάρεστη είδηση το πρωί της μεταμόρφωσής της από κάμπια σε πεταλούδα: ότι θα μείνει στην κοιλάδα της μονάχα για οχτώ ώρες κι ύστερα θα φύγει… σε μέρη μακρινά! Η ηρωίδα μας δε θα μπορούσε παρά να λυπηθεί για την άδικη τύχη της, όμως πολύ σύντομα διαλέγει ν’ αφήσει την απογοήτευση πίσω της και να απολαύσει με την ψυχή της ό,τι ωραιότερο έχει να της προσφέρει η εξοχή· κι οι περιπέτειές της προσπαθούν να διδάξουν στη Λίδα το πιο πολύτιμο μήνυμα που μπορεί να κρύβει η ίδια η ζωή… Θα μπορέσει, άραγε, η πεταλούδα μας να ξεχωρίσει το φως της ελπίδας, ακόμα κι όταν όλα γύρω της μοιάζουν να ’χουν σκοτεινιάσει;

Σε ποιους απευθύνεται το βιβλίο σας;

Η ιστορία γράφτηκε καταρχήν για παιδιά. Πρόκειται για ένα παραμύθι, που στοχεύει να δείξει ότι η ελπίδα δεν παύει να ανατέλλει σαν από μηχανής θεός, ακόμα κι όταν τα πάντα φαίνεται να έχουν χαθεί. Ειδάλλως, πώς θα δικαίωνε την ύπαρξή της, ως κινητήριος δύναμη κάθε προσπάθειάς μας; Έχουν ανάγκη τα παιδιά μας να οπλιστούν με ελπίδα· αυτή είναι το αρχαιότερο αλεξίσφαιρο στις ριπές της καθημερινότητας, που λησμονεί επιδεικτικά την αθωότητα και την υποχρεώνει σε ενηλικίωση…

Ωστόσο, δεν είναι ποτέ αργά και για έναν ενήλικο αναγνώστη του βιβλίου να ξαναθυμηθεί την παιδικότητά του που ωρύεται καταχωνιασμένη κάτω από ανειλημμένες υποχρεώσεις και που πασχίζει να τραφεί με τα ξεροκόμματα του ελεύθερου χρόνου μας που της πετάμε, γιατί ξεχνάμε ότι κάθε μέρα μάς δίνει μια φρέσκια ευκαιρία ζωής, που δεν ξαναγυρίζει!

Πρόκειται για μια τρυφερή και ευαίσθητη ιστορία, που έχει διακριθεί με έπαινο από την Πανελλήνια Ενωση Λογοτεχνών. Ποια είναι τα μηνύματα που κρύβονται μέσα της;

Το πιο καίριο μήνυμα της ιστορίας είναι η ίδια η ζωή: αυτό το άκοπο ανηφόρι με τις ασχήμιες και τις ομορφιές του που συμφύρονται άρρηκτα και συμπεραίνουν ότι ναι, άξιζε η προσπάθεια, κι ας μετρούσε αντίστροφα η κλεψύδρα σε ό,τι μας απομένει για να ζήσουμε· ότι είχε δίκιο το κουράγιο μας να επιμένει και να μας θωρακίζει με αδιάβροχη αντοχή, ενώ έξω μαινόταν η απελπισία κι έστελνε αθρόα τ’ αστροπελέκια της να μας κόψουν τα φτερά προτού καν ριχτούμε στη μάχη· ότι δεν ήταν παράλογη η ελπίδα, όταν έγνεθε τα πιο ανείπωτα όνειρά μας μόνο και μόνο για να μας παρωθήσει να τα κάνουμε πραγματικότητα… Η αισιοδοξία είναι αυτή που θα πεισμώσει να βλαστήσει τον σπόρο της δημιουργίας –κι ας είναι σε πολλούς οκνηρά θαμμένος–, που θα ξορκίσει με γάργαρη τόλμη την αναποδιά, που θα κινήσει γη και ουρανό, για να πετύχει ο άνθρωπος τα μεγάλα, τα όμορφα, τα αριστουργήματά του…

Σας γνωρίσαμε από την ποιητική συλλογή «oSSiMoRo». Επανέρχεστε με ένα βιβλίο για παιδιά. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την παιδική λογοτεχνία;

Δεν είναι μακρινή συγγενής της ποίησης η παιδική λογοτεχνία.

Στην ταυτότητά τους εγγράφονται από κοινού γνωρίσματα που η πρώτη έχει μεταγγίσει στη δεύτερη, με πρώτιστη τη φαντασία· η φαντασία συλλέγει στάλα στάλα την ιδέα στο νοερό εργαστήριό της, πλάθει την ιστορία όσο πιο στέρεα μπορεί και προσυπογράφει το εξιτήριο μήνυμα, που καλείται ο αναγνώστης να συλλάβει.

Κι οι πιο επιδέξιοι τεχνίτες της φαντασίας είναι τα παιδιά, μιας και δεν έχουν προλάβει ακόμη να τετραγωνίσουν τη λογική τους για να εφαρμόσει στις επιταγές των ενηλίκων.

Ένα παιδί μπορεί κάλλιστα να κατεβάσει το φεγγάρι στη γη και να κουβεντιάζει με τ’ αστέρια ως το ξημέρωμα, γιατί έτσι το προστάζει τ’ όνειρό του· αφήνεται να πετάξει με τα μακρινότερα πουλιά στους πιο απομακρυσμένους ουρανούς και βουτά σαν δελφίνι στον πιο εξωτικό βυθό για να ανασύρει τ’ ακριβότερα μαργαριτάρια που μπορεί να εντοπίσει το αδάμαστο ένστικτό του, κι ας παλεύουμε να το προσγειώσουμε φορτώνοντας στην πλάτη του άγχη, υποχρεώσεις, διαγωνίσματα…

Με τέτοια κατορθώματα στο βιογραφικό του, ποιος θα ήταν ο ιδανικότερος αποδέκτης της λογοτεχνίας, παρά ένα παιδί;

Μέρος των χρημάτων από τις πωλήσεις θα διατεθεί στην Κιβωτό του Κόσμου. Μιλήστε μας γι’ αυτήν την πρωτοβουλία.

Μακάρι να χωρούσε σ’ αυτές τις γραμμές για να περιγραφεί η προσφορά της Κιβωτού του Κόσμου στα παιδιά που έχουν γνωρίσει την ορφάνια, το περιθώριο, την εγκατάλειψη. Είναι απ’ τις φορές που η σκέψη του ανθρώπου βλέπει το λεξικό της να στερεύει από αποθέματα, όταν πρέπει να μιλήσει για ζωές άλλων που έχουν φαρμακωθεί από την πίκρα, που έχουν στερηθεί την ανθρωπιά. Το να δοθεί μέρος των εσόδων που θα προκύψουν από το βιβλίο για την ενίσχυση της Κιβωτού του Κόσμου είναι το ελάχιστο που μπορεί να γίνει όχι για να εξάρουμε έναν δήθεν αλτρουισμό με το φερέφωνο της πολυτέλειας που καταντά η φιλανθρωπία, αλλά με την ελπίδα ότι κάποτε θα πάψει επιτέλους ο πόνος να λυμαίνεται τον κόσμο, ότι η αδικία δε θα καταληστεύει το χαμόγελο κανενός, ότι θα βρει λιμάνι η λύτρωση του ανθρώπου που ασφυκτιεί για καλοσύνη…

Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα ζωής, που θα θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες σας;

Φοβάμαι ότι θα αποδειχθώ ο πλέον αναρμόδιος να καταρτίσω το όποιο συνταγολόγιο της επιτυχίας. Κι αυτό γιατί στη δική μου τη ζωή διέπραξα αφειδώς μόνο λάθη. Παρ’ ότι είχα την ευλογία να γεννηθώ από έναν άοκνο πατέρα και μια φιλόστοργη μάνα που με περιέβαλαν με παροιμιώδη αγάπη, φέρθηκα επιπόλαια, βιάστηκα, δεν ζύγισα τις καταστάσεις. Υποχώρησα εκεί όπου δεν έπρεπε, δεν μίλησα κι ανέχτηκα ν’ αηδιάζω σιωπηλά, σαν να καπνίζω τσιγάρα που δεν ήτανε η μάρκα μου.

Μόνη επιτυχία που τολμώ να καρπωθώ είναι ότι γνώρισα παρ’ ελπίδα τη γυναίκα μου και μετά από τόσα χρόνια κοινής πορείας μπορώ με ασφάλεια να πω ότι είναι ο άνθρωπός μου, η καρτερική συνοδοιπόρος, η ιδανική μητέρα για τον γιο μας. Δεν ντρέπομαι, μάλιστα, να παραδεχτώ ότι αφήνομαι καθ’ ολοκληρίαν πια στην οικογενειακή ρουτίνα. Περνώ τη ζωή μου όπως των άλλων ανθρώπων τη ζωή, προσπαθώ να στηρίξω το σπίτι μου κι αναθρέφω το παιδί μου με τα καλύτερά μου χρόνια. Κι ίσως απ’ τον βαρυσήμαντο ρόλο του πατέρα που πλέον επωμίζομαι να προκύπτει αυτό που θέλω ν’ αφήσω στην επόμενη γενιά, ότι θα σκοντάψεις χίλιες φορές και θα σηκωθείς χίλιες μία και με χαμόγελο, θα παλέψεις, δεν θα εγκαταλείψεις. Θα πάρεις το σκουπίδι και θα το κάνεις στολίδι, προικιά για να φορέσεις στην εντιμότητά σου που δεν αφέθηκε, που στάθηκε όρθια, που δεν έπεσε αμαχητί…

Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;

Μια και μου το επιτρέπουν οι λέξεις, αυτόν τον καιρό έχω καταπιαστεί ξανά με το είδος του παραμυθιού, αλλά σε μια διαφορετική, έμμετρη φόρμα. Πρόκειται για μια ιστορία που μιλά στα παιδιά για τη δυστυχία του άλλου, του διπλανού μας, που ξεροσταλιάζει στο κατώφλι της επάρκειάς μας κι εμείς δεν τον ακούμε, γιατί μεγαλώσαμε με τον εγωισμό μας στη διαπασών, ξεμάθαμε να λέμε ευχαριστώ για όσα έχουμε κι οτιδήποτε ασθμαίνει πέρα απ’ το σπίτι μας θεωρούμε ότι είναι κάτι ξένο, που δε μας αφορά, που είναι ευθύνη ενός τρίτου να λύσει, να διορθώσει ή να σωπάσει, για να μην ασχημαίνει την επανάπαυσή μας…

Μια ευχή για τους αναγνώστες!

Εύχομαι από καρδιάς οι αναγνώστες ν’ αφεθούν στα μηνύματα που θίγει το βιβλίο, να σκεφτούν, να προβληματιστούν. Μα πιο πολύ εύχομαι να κλείσουν το βιβλίο με την πρόθεση να εξαργυρώσουν στο έπακρο τη μονάκριβη ευκαιρία που μας δίνει η ζωή, γιατί αν η λογοτεχνία δεν μετουσιώνεται σε πράξη, τότε φεύγει απ’ την πηγή αξεδίψαστη, αλληθωρίζει από το στόχο, παραμένει κενό γράμμα.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου