ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ειρήνη Βαρδάκη: Στο κοινό χρωστώ τα πάντα

ειρήνη-βαρδάκη-στο-κοινό-χρωστώ-τα-πάν-449678

Η αξιόλογη συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τον μέντορά της, που «κρύβεται» στις σελίδες ενός βιβλίου

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο της συγγραφέως Ειρήνης Βαρδάκη με τον τίτλο «Ο Μέντοράς μου», από τις εκδόσεις Μίνωας. Πρόκειται για ψυχολογικό θρίλερ με έντονες εξελίξεις και ανατροπές. Με την πρωτοπρόσωπη γραφή και τους ζωντανούς διαλόγους, τις σκληρές, μα συνάμα τρυφερές περιγραφές, λυρικά γραμμένες, οι ήρωες της συγγραφέως εμφανίζονται μπροστά στα μάτια μας. Μας εξιστορούν τη ζωή τους με τα λάθη, τα πάθη και τις αλήθειες τους. Η πλοκή της ιστορίας είναι δυνατή, έξυπνη, καλογραμμένη, απλή, έντονη, γεμάτη χρώματα και ζωντανές εικόνες. «Ο Μέντοράς μου» είναι ένα βιβλίο ευκολοδιάβαστο, που παίζει με το μυαλό του αναγνώστη, χωρίς εκείνος να το αντιληφθεί.

Η Ειρήνη Βαρδάκη καθηλώνει με την τολμηρή, πηγαία γραφή της, τη δυναμική του ύφους, το κείμενό της, που είναι αιχμηρό, γεμάτο ενέργεια. Γράφει στα όρια και τολμά τα πικ σε επίπεδο καταστάσεων και συναισθημάτων. Οσο για τη θεματική και τη διαχείρισή της «ιδεολογικά», ανοίγει ορίζοντες σε πολλούς, δίνοντας την ευκαιρία να δούμε και αλλιώς την πραγματικότητα, που μας περιβάλλει. Στον κυριακάτικο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η όμορφη συζήτησή μας με τη συγγραφέα.

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο με τον τίτλο «Ο Μέντοράς μου» από τις εκδόσεις Μίνωας. Μιλήστε μας για την ιστορία.

Η ιστορία αρχίζει καλώντας τους αναγνώστες να διαλέξουν πλευρά και χρώμα στα πιόνια τους. Δίνονται οκτώ κανόνες, οκτώ προειδοποιητικά σήματα για να φτάσουμε στην αλήθεια και την επίλυση του γρίφου. Οι δύο ήρωες, παίχτες, θα ματώσουν για την κορυφή και το έγκλημα της λίμνης. Οσο πιο κοντά θα φτάνουν στην αλήθεια, τόσο πιο συχνά θα πισωπατούν. Γιατί σε αυτή την ολέθρια παρτίδα ο χαμένος τελικά είναι εκείνος, που τα παίρνει όλα.

Σε ποιο είδος της λογοτεχνίας ανήκει το βιβλίο σας;

Αγαπώ το ψυχολογικό θρίλερ και ιδιαίτερα όπως αυτό διαμορφώνεται από τους σύγχρονους Bρετανούς και Αμερικανούς. Ωστόσο, οι επιρροές μου δεν σταματούν και δεν περιορίζονται εκεί. Το είδος μετρά αιώνες και μας έχει χαρίσει τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η φαρέτρα του δεν σταματά να δίνει και να εμπνέει.

Πώς αρχίζει να στήνεται ένα βιβλίο; Προηγείται η πλοκή ή οι χαρακτήρες;

Κανένας ήρωας δεν γεννιέται χωρίς σημάδι. Ο καθένας χωριστά θα γεννηθεί μέσα στον πλακούντα της μοίρας, που θα ζήσει. Οσο για την πλοκή, μιλώντας λογοτεχνικά, και όχι μόνο, εκείνο που θέλω να πω είναι ότι σίγουρα δεν γράφεται ιστορία δίχως ήρωες…

Πιστεύετε ότι ένα αστυνομικό θρίλερ πρέπει να έχει καλό τέλος;

Το τέλος μιας ιστορίας συνήθως αργεί να σχηματιστεί. Παραμένει θολό μέχρι τη στιγμή που θα αρχίσει να γράφεται. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχουν «πρέπει» σε κανένα τέλος. Η ίδια η ζωή έχει καταρρίψει πρώτη τέτοιους κανόνες. Ολα παίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή. Από την ανακουφιστική κάθαρση μέχρι μια πομπώδη και μεγαλειώδη πτώση και από την τραγωδία μέχρι τη λύτρωση, όλα είναι πιθανά και σίγουρα αναστρέψιμα. Οι ανατροπές δεν χαρίζονται, επιβάλλονται, ακόμα και στο μυαλό εκείνου, που νομίζει ότι τις επινόησε.

Ποια κοινωνικά μηνύματα κρύβονται στις σελίδες του βιβλίου σας;

«Ο Μέντοράς μου» είναι έργο βαθιά εσωστρεφές. Θα μπορούσα να πατήσω πάνω στην τρέχουσα επικαιρότητα και να μιλήσω για κακοποιητικές συμπεριφορές εντός του εργασιακού χώρου, για παρασκηνιακά παιχνίδια και ανέντιμους ή εκβιαστικούς τρόπους ανέλιξης. Ομως όλα αυτά είναι απλώς η αρχή του βιβλίου και όχι η πεμπτουσία και το βαθύτερο νόημά του. Τα νοήματα περιμένουν καρτερικά να αποκαλυφθούν στο φινάλε και με έναν ιδιάζοντα τρόπο αποτελούν «προσωπική υπόθεση» για τον κάθε αναγνώστη ξεχωριστά.

Η ιστορία είναι έτοιμη στο μυαλό σας πριν αρχίσετε να τη γράφετε ή διαμορφώνεται στην πορεία;

Η ιστορία είναι ζωντανός οργανισμός. Στην αρχή αισθάνεσαι τον πρώτο της σχηματισμό, ακούς τους ψιθύρους της, τη βαθιά ανάσα που παίρνει πριν αποφασίσει να σου παραδοθεί. Πίνεις από το ποτό της. Το ποτό που εκείνη επιλέγει για σένα. Αυτό είναι με διαφορά το γοητευτικότερο κομμάτι της όλης διαδικασίας. Επειτα η ένταση δυναμώνει. Οι ψίθυροι γίνονται στεντόρειες φωνές και άλλοτε κραυγές. Η ιστορία τρέχει, σε διατάζει να το κάνεις κι εσύ, να τρέξεις να προλάβεις τις λέξεις και την αλήθεια τους. Μέχρι το τέρμα. Το τέρμα που θα ορίσει εκείνη και μόνον εκείνη. Εμαθα να ακολουθώ τις ιστορίες μου. Δεν συνέβη ποτέ το αντίστροφο. Δεν ξέρω αν είναι λάθος ή σωστό. Απλώς έτσι είναι.

Στον «Μέντορα» περιγράφεται μια καταστροφική αγάπη. Μια αγάπη τελικά μπορεί να σε καταστρέψει, να σε λυτρώσει, να σε αφανίσει ή να σε απογειώσει;

Δεν είμαι σίγουρη αν πρόκειται για μια καταστροφική σχέση. Στο μυαλό μου υπήρχε εξ αρχής ένα bigbang. Μια συγκλονιστική έκρηξη, που γέννησε ένα εξαίσιο φως. Μια σύγκρουση δυο υπέροχων μυαλών, που ενέπνευσε, μάγεψε, σκόρπισε γύρω της χάος, μα και φεγγοβόλα αστέρια. Δεν ξέρω τι θα επιλέξουμε να κρατήσουμε από τη δική τους τραγωδία. Εγώ θα μείνω στο φως και θα πω πως άξιζε… γιατί έζησαν το θαύμα.

Ποια ήταν η πιο δύσκολη συγγραφική στιγμή στο βιβλίο σας; Ποια συναισθήματα σας δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της συγγραφής του;

Δεν συνάντησα δυσκολίες. Το έργο κύλησε τόσο φυσικά σαν να ήταν βιωμένο. Τα κομμάτια που με φόρτισαν ιδιαίτερα, πέρα φυσικά από τα επώδυνα σημεία του έργου στο δεύτερο μισό του βιβλίου, είναι στην αρχή κι έχουν να κάνουν με την αδικία και την απαξίωση που αισθάνεται η ηρωίδα στον τόσο απαιτητικό χώρο που προσπαθεί να ανελιχθεί. Η πίστη και η αφοσίωσή της σε έναν σκοπό, που για εκείνη γίνεται ιερός. Τα δάκρυά της πάνω στα πλήκτρα της υπερπροσπάθειας. Ναι, το έχω νιώσει και γι’ αυτό πόνεσα βαθιά όταν το έγραφα. Θα ήθελα να είναι λιγότερο φιλόδοξη η Νίνα, περισσότερο υπομονετική, περισσότερο ώριμη και συγκροτημένη. Θα την ήθελα νικήτρια. Πολλά, πάρα πολλά θα ήθελα για εκείνη, αλλά της υποσχέθηκα να γράψω μόνον την αλήθεια κι ας ήξερα πως δεν την πολυσυμπαθεί.

Υπάρχει στις μέρες μας ο ρόλος του μέντορα για κάποιους ανθρώπους; Υπήρξε κάποιος μέντορας για εσάς;

Πάντα θα υπάρχει. Αναπόφευκτα. Σε ένα τουρνουά σκάκι είναι ο κορυφαίος παίκτης, σε έναν χώρο γεμάτο βιβλία είναι εκείνος που έγραψε τα αγαπημένα σου. Είναι εκείνος που σε εμπνέει όσο παλεύεις να τον εμπνεύσεις. Για να χρησιμοποιήσω λόγια του κειμένου: «Πάντα θα χρωστάμε σε κάποιον τις λέξεις, σε εκείνον που μας τις έμαθε, σε εκείνον που μας τις δίδαξε». Ναι, υπάρχει ο δικός μου μέντορας και του χρωστώ πολλές λέξεις.

Οι αναγνώστες σάς έχουν ονομάσει «Μάγισσα των ψευδαισθήσεων και των ανατροπών». Πού αποδίδετε τον τίτλο;

Στο κοινό χρωστώ τα πάντα. Η αγάπη και η αναγνώρισή του στάθηκαν καταλυτικές. Ανατροπές έχω δώσει αρκετές, όμως πάντα θα χρωστώ ακόμα περισσότερες. Είναι το είδος του ψυχολογικού θρίλερ, που τις καθιστά αναπόσπαστο κομμάτι του έργου. Προσπαθώ να μην εγκλωβίζομαι σε όλο αυτό, να μη δίνω ανατροπή για την ανατροπή, να μην υπάρχουν νοηματικές τρύπες και κομμάτια της πλοκής που δεν χτίστηκαν με αιτία και αιτιατό, γιατί στο τέλος υποδαυλίζεται το ίδιο το έργο. Η αλήθεια του καταρρέει, ο τελικός ελιγμός μοιάζει με φάρσα και οι ήρωές του με αποτυχημένους κασκαντέρ. Στο κομμάτι των ψευδαισθήσεων τώρα, υπόσχομαι ότι στο μέλλον θα δούμε πολλά.

Υπάρχει κάποια ιστορία στο συρτάρι σας, που περιμένει να βγει στο φως;

Πάντα υπάρχει κάτι στο συρτάρι. Νομίζω ότι δεν θα μου επέτρεπα ποτέ να το δω άδειο. Είναι πολύ πιο πιθανό να δείτε το κρεβάτι μου άδειο, να ξεχάσω να φάω και να κοιμηθώ, μα ποτέ να γράψω. Δεν ξέρω πώς μοιάζουν τα πράγματα προς τα έξω, όμως η διαδικασία της γραφής είναι κάτι παραπάνω από απαιτητική. Το πρώτο που σου ζητεί είναι η ολοκληρωτική αφοσίωσή σου.

Μια ευχή για τους αναγνώστες!

Εύχομαι υγεία και σύνεση σε όλο τον κόσμο. Στην κρίσιμη αυτή στιγμή για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα να σταθούμε όλοι με ψύχραιμη και ορθή σκέψη στο ύψος των περιστάσεων.

Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι πάντα επιτυχίες!

Ευχαριστώ θερμά.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου