ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Το κοριτσάκι στον παγετώνα

το-κοριτσάκι-στον-παγετώνα-401640

Του Τάκη Παντελόπουλου,

Κοινωνικό πρόβλημα με βαθιές προεκτάσεις καταγράφεται στο βιβλίο της Αντελάιντι Μπον «Το κοριτσάκι στον παγετώνα» εκδόσεις Στερέωμα και μετάφραση της Αννας Δαμιανίδη, που εκφράζει πίκρα και πόνο. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, η συγγραφέας καταθέτει προσωπική μαρτυρία για την κακοποίηση, που υπέστη σε ηλικία 9 ετών και αφηγείται τον επίπονο και πολυετή αγώνα της να σταθεί στα πόδια της.

Ας δούμε τι μας λέει η συγγραφέας: «Η σεξουαλική βία ανήκει στην περιοχή της σύγχυσης, της χειραγώγησης, του ψέματος και της άρνησης. Μια σύγχυση τόσο φυσική, ψυχολογική, όσο και σημασιολογική, που εγγράφει την ντροπή και την ενοχή του θύματος στην καρδιά της βίας και έτσι αλυσοδένει τη σκέψη του, τον λόγο του. Βρίσκοντας τις σωστές λέξεις δεν αφέθηκα σ’ αυτή τη σύγχυση, αυτός ήταν ο πρώτος αγώνας της ζωής μου. Βρίσκοντας μια γλώσσα που μπορεί τελικά να ονοματίσει το ακατανόμαστο. Δεν υπάρχουν λέξεις σ’ αυτό το βιβλίο, που δεν έχω σταθμίσει. Σιγά-σιγά ανακάλυψα μια μητρική γλώσσα, μια σταθερή γη που σε θρέφει. Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου δεν βίωνα τον εαυτό μου ως «εγώ». Αυτό το εγώ εμφανίστηκε κατά τη διαδικασία της γραφής, που το εγώ γεννήθηκε με έναν τρόπο συγκεκριμένο. Η συγγραφή αυτού του βιβλίου ήταν επομένως μια περιπέτεια γεμάτη πάθος. Στις δύσκολες στιγμές, βρήκα στήριγμα σε όλες αυτές τις γυναίκες, που είχαν γράψει ανάλογες εμπειρίες, πριν από μένα που βρέθηκαν σε αντίστοιχο «παγετώνα». Ενιωσα ότι είχα πολλές διαφορετικές ταυτότητες, διαλυμένη, κατακερματισμένη. Αυτά τα τρομακτικά πράγματα δεν τα ονόμασα, προσπαθούσα να τα κρατώ μακριά από τις λέξεις και τη σκέψη μου, αλλά ήμουν οργισμένη».

Στην εξομολογητική αυτή κατάθεσή της αναφέρει και πολλά άλλα, που εκφράζουν πόνο, αγανάκτηση, θλίψη και διαμαρτυρία για την κοινωνία, που όπως λέει «προστατεύει τους βιαστές». Και γεννάται το δικό μας ερώτημα: Υπερβολικό; Πιστεύω, όχι, γιατί από όσα περιστατικά έρχονται στο φως της δημοσιότητας, λίγα αντιμετωπίζονται από τη δικαιοσύνη με αυστηρότητα. Δεν υπάρχει επίσης το ανάλογο νομοθετικό πλαίσιο, που να τιμωρεί, όπως επιβάλλεται, τους ανέντιμους αυτούς παραβάτες, που καταγράφουν στο ενεργητικό τους, ως θύτες, αυτά τα επαχθή περιστατικά – εγκλήματα. Εκτός των άλλων, ευθύνονται για την άθλια ψυχολογική κατάπτωση των παιδιών, που είχαν την ατυχία να ζήσουν τέτοιες καταστάσεις, οι οποίες επηρεάζουν την εξέλιξη της ζωής τους, γιατί θα τους συνοδεύουν επώδυνες εμπειρίες, οι οποίες, όταν τα παιδιά μεγαλώσουν και αντικρίζουν κατάματα την κοινωνία, θα αισθάνονται μειονοτικά, αυτό που η σύγχρονη ορολογία τα ονομάζει «κόμπλεξ», άρα θα τους συνοδεύει το επαχθές αυτό βίωμα, με το στίγμα «κομπλεξικά παιδιά», αντιμετωπίζοντας μια τρομακτική και φοβική κατάσταση, για όλα όσα είχαν την ατυχία ν συμβούν στη ζωή τους. Μια θλιβερή και αντιπαιδαγωγική κοινωνική παράμετρος, που χτυπά το πιο ευαίσθητο μέρος της κοινωνίας, τα παιδιά, που επιβάλλεται να την εξαφανίσουμε.

Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων ο δράστης είναι άνδρας από την οικογένεια του/της, κάποιος από το στενό περιβάλλον, κάποιος που αγαπά, που σέβεται και εμπιστεύεται. Και τότε η ιδιόμορφη αυτή βία γίνεται ψυχική εισβολή στον άγραφο και αθώο χάρτη της ψυχής του παιδιού, που το τραυματίζει, με θλιβερές συνέπειες και επιπτώσεις στο μέλλον. Το τραυματισμένο και διαλυμένο παιδί δεν έχει κανένα… όπλο να υπερασπισθεί το εαυτό του ενάντια σε όλα αυτά. Η ψυχική του ζωή σταματά και το συναίσθημα γίνεται φοβικό.

Αυτή η κατάσταση προκαλεί τραυματική μνήμη και μια αποσύνδεση σώματος και ψυχής στα παιδιά και δεν θα έχουν τα εχέγγυα και το ψυχικό σθένος να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Από τους ψυχοτραυματικούς αυτούς μηχανισμούς γεννιούνται σοβαρές συνέπειες βίας και μιας μόνιμης κατάστασης άλγους για αυτά τα παιδιά, αν οι καταστάσεις αυτές δεν αντιμετωπισθούν αυστηρά και εν τη γενέσει τους. Η ζωή των θυμάτων-παιδιών θα δημιουργήσει μια μόνιμη ανησυχία, χωρίς ελπίδα να απαλλαγούν. Εύλογα προβάλλει το ερώτημα αν υπάρχει σωτηρία και ποιοι είναι οι παράγοντες που πρέπει να δραστηριοποιηθούν, ώστε να απαλλαγούν τα παιδιά απ’ αυτή την κοινωνική μάστιγα. Η απάντηση είναι ναι, υπάρχει, αρκεί όλοι οι φορείς και παράγοντες με κοινό στόχο την διαπαιδαγώγηση των παιδιών, να αναλάβουν σοβαρά την ευθύνη του ρόλου τους, αρχίζοντας από την οικογένεια, τον πρώτο σταθμό αγωγής και συνέχεια το σχολείο και τέλος την κοινωνία, που την ευθύνη και τη συμπεριφορά έχουν όλοι οι πολίτες που την συγκροτούν. Θυμάμαι και καταγράφω μια σοφή ρήση – άποψη κάποιου επιθεωρητή της εκπαίδευσης, ο οποίος σε παιδαγωγικό συνέδριο είπε: «Το σχολείο πρέπει να ασκεί, εκτός της παιδαγωγικής και «ανδραγωγική», που σημαίνει πως πρέπει να εκπαιδεύσουμε και τους γονείς, ώστε η σχέση και συνεργασία σχολείου και οικογένειας, δασκάλων και γονιών, πρέπει να είναι αγαστή, συνεχής και άρρηκτα δεμένη στο άρμα του κοινού στόχου, όσο τα παιδιά είναι μαθητές». Τέτοια θέματα απασχόλησαν πολλούς ειδικούς και αποτέλεσαν τους βασικούς πυλώνες εισηγήσεων και διαλόγου σε συνέδρια. Η σχέση αυτή θα επηρεάσει και τη συμπεριφορά της κοινωνίας, που είναι ο τελευταίος σταθμός της παιδαγωγικής διαδρομής, για το καλό των παιδιών, που είναι και το ζητούμενο.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου