Της Ελενας Νταβλαμάνου,
Η φιλοζωία αντιπροσωπεύει την ποιότητα και το επίπεδο του πολιτισμού μιας χώρας. Αν και η Ελλάδα δεν κατατάσσεται στις πρώτες χώρες που αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των ζώων, τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των φιλόζωων έχει αυξηθεί. Οι νεότερες γενιές δείχνουν πιο ευαισθητοποιημένες σε θέματα που αφορούν τις υποχρεώσεις μας απέναντι στα κατοικίδια, ενώ ολοένα και περισσότεροι οργανισμοί και επιχειρήσεις αποσκοπούν στην καλύτερη φροντίδα τους. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι φιλόζωος δεν είναι αυτός που απλά αγαπά τα ζώα, αλλά κάποιος που σέβεται τη διαφορετική φύση τους κι αναγνωρίζοντας τις ανάγκες τους, τα φροντίζει ανάλογα.
Όταν οι άνθρωποι προσεγγίζουν τα ζώα με αγάπη και σεβασμό, αυτά ανταποδίδουν αυτή την αγάπη, με την εμπιστοσύνη τους, με τη συγκινητική τρυφερότητά τους. Κάθε σκύλος είναι πρόθυμος να αφοσιωθεί και να υπηρετήσει τον άνθρωπο, θυσιάζοντας ακόμη και τη ζωή του. Εντούτοις, ο άνθρωπος είναι αυτός που συνειδητά κακομεταχειρίζεται τα ζώα. Καθημερινά πολλά κρούσματα κακοποίησης ζώων γίνονται γνωστά ξεσηκώνοντας θύελλες αντιδράσεων από φιλοζωικές οργανώσεις ή απλούς πολίτες με έντονο το αίσθημα της αγάπης για τα ζώα.
Στη σημερινή εποχή λόγω της πεποίθησης ότι τα ξέρουμε όλα ή λόγω άγνοιας και φόβου, οι λανθασμένες αντιλήψεις μεταβιβάζονται στις νέες γενιές και τοποθετούνται όλα αδιακρίτως τα σκυλιά στην κατηγορία του λυσσασμένου, του μιαρού και του επικίνδυνου ζώου. Ακούμε συχνά τους γονείς να λένε στα παιδιά τους: «Μην πλησιάζεις θα σε δαγκώσει», «Μακριά θα σε γεμίσει μικρόβια». Όταν ο γονιός φοβάται, μισεί ή αντιπαθεί τα σκυλιά, τότε εμποδίζει τα παιδιά του να αποκαταστήσουν μια φυσιολογική και εποικοδομητική σχέση με το πιο πιστό, το πιο συμβιωτικό ζώο, το σκύλο.
Η αγάπη ωστόσο του παιδιού προς τα ζώα είναι ένα αίσθημα ανεκτίμητο. Παίζει τον πρώτο ρόλο στην κοινωνικοποίησή του και φέρνει στην επιφάνεια όλα τα αγνά συναισθήματά του. Εκπαιδευτικοί και γονείς οφείλουμε να βοηθήσουμε να βρουν διέξοδο όλα αυτά τα άδολα συναισθήματα των παιδιών, φέρνοντάς τα σε επαφή με ζώα που έχουν απορριφθεί από άλλους «ανθρώπους». Μ΄ αυτό τον τρόπο τα φέρνουμε πιο κοντά στο αίσθημα της φιλανθρωπίας γιατί όσοι σέβονται και νιώθουν οίκτο για ένα κακοποιημένο ζώο, είναι πάντα οι πρώτοι που θα βοηθήσουν τον πάσχοντα συνάνθρωπό τους. Το πρώτο βήμα για τη φιλανθρωπία είναι η φιλοζωία.
Όσοι έχουν σκύλο, ξέρουν καλά τι σημαίνει να έχεις μια τρυφερή και διακριτική συντροφιά στις ώρες της μοναξιάς, που σου προσφέρει χωρίς ενδοιασμούς ή ανταλλάγματα ό,τι πιο πολύ χρειάζεσαι: την αγάπη. Ένα ζωάκι είναι ένας εξαιρετικά υπομονετικός ακροατής, ένας συμπαίκτης που δεν κρίνει, δεν διακόπτει, δείχνει πάντα κατανόηση σε μία στεναχώρια, σε μία δύσκολη στιγμή του παιδιού. Το προστατεύει, το συντροφεύει και συμμαχεί σιωπηλά με αυτό. Είναι ένας σπουδαίος σύμμαχος στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης του παιδιού, που δεν θα το προδώσει ποτέ.
Η φροντίδα των σωματικών αναγκών του κατοικίδιου από το παιδί, με υποχρεώσεις που ταιριάζουν στην ηλικία του (π.χ. να γεμίζει το μπολ του κατοικίδιου με νερό, να το χτενίζει, να το κάνει μπάνιο ή να το πηγαίνει βόλτα με επιτήρηση), ενισχύει την κοινωνική ευθύνη αλλά και την αυτοεκτίμηση από την ικανοποίηση που παίρνει ως φροντιστής του μικρού ζώου, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει με τις αξίες της υπευθυνότητας και της εμπιστοσύνης από την επιτυχή ανάληψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων, αναλόγων της ηλικίας του.
Και τα ζώα έχουν αισθήματα, κρυώνουν, ζεσταίνονται, πεινούν, χαίρονται, λυπούνται, φοβούνται, θυμώνουν, ονειρεύονται. Δεν θέλουν να είναι κλειδωμένα και μόνα τους όλη την ημέρα σ’ ένα διαμέρισμα ή δεμένα με ένα μέτρο αλυσίδα έξω στην ύπαιθρο μ’ όλες τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Δεν επιτρέπεται να τα έχουμε κλειδωμένα μέσα στο αυτοκίνητο το καλοκαίρι με κλειστά τα τζάμια, γιατί σίγουρα σε λίγα λεπτά θα πάθουν θερμοπληξία. Τα ζώα χρειάζονται εμβόλια, χάπια, αποπαρασίτωση, βιταμίνες, πρόσβαση σε καθαρό φαγητό και ιδίως νερό, βόλτα, τρέξιμο, εκπαίδευση, στοργή, χάδι και λόγια επιβράβευσης σε κάτι καλό που έκαναν.
Γίνονται ωστόσο ιδιοκτήτες κατοικιδίων άνθρωποι οι οποίοι δεν είναι προετοιμασμένοι, δεν το έχουν σκεφτεί καλά ή άνθρωποι πλήρως ακατάλληλοι και οι οποίοι με την πρώτη δυσκολία – είτε αυτή είναι οικονομικής φύσεως, τις μέρες που ζούμε, είτε προσωπικά ζητήματα – τα παρατάνε στον δρόμο. Οι μισοί από αυτούς μπερδεύουν τα κατοικίδια με σύστημα συναγερμού και οι άλλοι μισοί με «αξεσουάρ». Στην ίδια κατηγορία ανήκει ο άνθρωπος που πατάει γκάζι, για να προλάβει να χτυπήσει με το αυτοκίνητό του τον αδέσποτο σκύλο ή και γάτα που διασχίζει τον δρόμο, δίνοντας έτσι το κακό παράδειγμα στα παιδιά του, που τον παρακολουθούν. Δε λείπει φυσικά και ο παρανοϊκός γείτονας που ρίχνει φόλες στην διπλανή αυλή για να εκδικηθεί για άλλη υπόθεση τον αντίπαλό του, παίρνοντας τη ζωή του αγαπημένου του σκύλου.
Ωστόσο, υπάρχουν και οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των ζώων, άνθρωποι που θυσιάζουν την ζωή τους για αυτά, άνθρωποι που πετάγονται στους δρόμους, γιατί δεν έχουν πλέον χρήματα να συντηρήσουν τον εαυτό τους και τα ζώα που περιθάλπουν.
Πρέπει να αποκτήσουμε όλοι φιλοζωική παιδεία. Με βάση τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα, δεν είμαστε ένα μοναδικό ον, αλλά είμαστε το μοναδικό είδος που διέπεται από ηθικούς κανόνες και το μόνο είδος που μπορεί να αγωνιστεί για την σωτηρία των άλλων ειδών. Τα ζώα δεν ξέρουν τι θα πει θυμός, εκδίκηση, κέρδος, ψέματα. Αλλά εμείς οι άνθρωποι ξέρουμε.
Ο ενήλικες, καθώς αποτελούμε πρότυπο για τα παιδιά σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, έτσι οφείλουμε να δώσουμε το καλό παράδειγμα και στο θέμα της ζωοφιλίας. Μπορεί να στεκόμαστε στα πόδια μας, αλλά πρέπει να σταθούμε και στο ύψος μας. Ας είναι ο αγώνας μας ένας γόνιμος αγώνας αγάπης γεμάτος σεβασμό για τα διαφορετικά είδη που μας περιβάλλουν και την γη όπου κατοικούμε. Με τις πράξεις μας θα αλλάξουμε τα πράγματα και μόνο τότε ίσως γίνουμε όλοι πραγματικά φιλόζωοι.
Γι’ αυτό τον λόγο, ίσως θα ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητικό να μπει ένα μάθημα για τα δικαιώματα των ζώων, στα δημοτικά σχολεία της χώρας, γιατί μόνο με την παιδεία από την τρυφερή ηλικία, θα μάθει ο άνθρωπος να αγαπάει και να μην κακοποιεί ή εγκαταλείπει τα ζώα. Ένα ευχάριστο μάθημα με επισκέψεις σε καταφύγια Φιλοζωικών Οργανώσεων, με την συνοδεία των δασκάλων και την παρουσία εκπαιδευτών, προβολές σχετικών βίντεο μέσα στις σχολικές αίθουσες και άλλες δράσεις, θα βοηθήσουν ώστε τα παιδιά να μάθουν ότι και τα ζώα έχουν ψυχή και δικαίωμα στη ζωή και την αγάπη.
