ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ζαρκάδι: ένα “εκλεκτικό χορτοφάγο” κινδυνεύει από τον άνθρωπο

ζαρκάδι-ένα-εκλεκτικό-χορτοφάγο-κι-528657

Στο πνεύμα των εορτών και ελλείψει ελαφιών ή ταράνδων για το έλκηθρο του Αϊ Βασίλη στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού, το περισσότερο συγγενικό είδος που υπάρχει είναι τοζαρκάδι.

Η προέλευση της παρουσίας του είδους αυτού στην περιοχή μας και γενικότερα στην Πελοπόννησο σε άγρια κατάσταση δεν έχει εξακριβωθεί. Το είδος εξαπλώνεται από τη βόρεια Ελλάδα μέχρι και τη Στερεά Ελλάδα ενώ από την Πελοπόννησο εξαφανίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα.

Η σημερινή παρουσία άγριων πληθυσμών στην περιοχή προφανώς οφείλεται είτε σε διαφυγές από εκτροφεία της Πελοποννήσου είτε από απελευθέρωση ατόμων μέσω ιδιωτικής πρωτοβουλίας χωρίς επίσημη μελέτη, σχεδιασμό και έγκριση από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς. Ανεξαρτήτως της προέλευσης των πληθυσμών, το ζαρκάδι είναι ένα πανέμορφο ζώο που αποτελεί ένα πανιδικό κόσμημα της προστατευόμενης περιοχής.

Το ζαρκάδι αποτελεί το πιο μικρόσωμο είδος της οικογένειας των ελαφοειδών (ελάφια, πλατώνια) με μήκος μέχρι 135 εκατοστά και βάρος μέχρι και 32 κιλά, με τα αρσενικά να είναι πιο μεγαλόσωμα και να φέρουν μικρά κέρατα. Προτιμά τα δάση αλλά και βοσκοτόπους, στέπες και αγροτικές περιοχές, υψίπεδα, όπου πάντα υπάρχουν κοντά συστάδες δέντρων για κάλυψη και προστασία όπου και καταφεύγει ταχύτατα όταν φοβηθεί. Κυρίως ενεργοποιείται κατά το χάραμα και σούρουπο αλλά παρατηρείται και τη μέρα. Ζει μοναχικά την άνοιξη και καλοκαίρι και ομαδικά το χειμώνα.

Είναι εκλεκτικό χορτοφάγο καταναλώνοντας ανάλογα με την εποχή βλαστάρια φυτών, φρούτα, φύλλα και σπόρους. Είναι ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο είδος καθώς διαβιεί σε πληθώρα διαφορετικών οικοτόπων, ενώ στη δυτική Ευρώπη ο πληθυσμός τους ήταν αυξανόμενος τις προηγούμενες χρονιές.

Το ζαρκάδι αποτελεί θηρεύσιμο είδος και για το λόγο αυτό έχει κυνηγηθεί εντατικά. Ήδη από το 1969 απαγορεύεται το κυνήγι του σε όλη την Ελλάδα εκτός από ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές. Σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο το είδος περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων συμβάσεων και νόμων ενώ στην Ελλάδα θεωρείται «τρωτό» είδος.

Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με την λαθροθηρία, την ανθρωπογενή όχληση των πληθυσμών του ζαρκαδιού και τις χαμηλές πληθυσμιακές πυκνότητές τους σε ορισμένες περιοχές που περιορίζουν τις πιθανότητες επιβίωσής τους.

Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί, την εγκατάλειψη των ορεινών καλλιεργειών, τις δασικές πυρκαγιές και την αλόγιστη ανθρωπογενή ανάπτυξη στους οικοτόπους του ζαρκαδιού.

Προστατεύοντας το φυσικό περιβάλλον γύρω μας προστατεύουμε και τους οικοτόπους του ζαρκαδιού, και επιπλέον διατηρούμε την πιθανότητα σε μια εξόρμησή μας σε κάποια δασική περιοχή να δούμε, έστω και φευγαλέα, ένα πανέμορφο ζώο στο φυσικό του περιβάλλον.

Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου