ΛΑΡΙΣΑ

Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης: «Η πανδημία δοκιμάζει την ηθική μας»

ευάγγελος-πρωτοπαπαδάκης-η-πανδημί-812767

Σε ποια ηθική βάση γίνονται η επιλογή της διασωλήνωσης ασθενούς έναντι άλλου ή η θανάτωση εκατοντάδων μινκ; – Κόκκινες γραμμές προτείνει ο καθηγητής Εφαρμοσμένης Ηθικής

«Η πανδημία του νέου κορονοϊού, όπως και κάθε κρίση, δοκιμάζει και θέτει υπό αμφισβήτηση καθιερωμένες και παγιωμένες ηθικές, που έχουμε ως κοινωνία». Τα παραπάνω ανέφερε ο καθηγητής Εφαρμοσμένης Ηθικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, ο οποίος ήταν προσκεκλημένος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο πλαίσιο της «Βραδιάς του Ερευνητή» για να μιλήσει για την ηθική διάσταση της πανδημίας.

Σύμφωνα με τον κ. Πρωτοπαπαδάκη η ηθική δοκιμάζεται σε διαφορετικά επίπεδα κατά τη διαχείριση της πανδημίας. «Εγείρονται πολλά διαφορετικά ηθικά ερωτήματα. Για παράδειγμα πώς θα κάνουμε την επιλογή ποιους θα διασωληνώσουμε επειδή τα κρεβάτια στις ΜΕΘ είναι λιγότερα από τα αναγκαία. Ηθικά ζητήματα όμως εγείρονται και στη σχέση μας με τα ζώα. Η πρόσφατη ιστορία με τη θανάτωση εκατοντάδων μινκ δείχνει ότι η ηθική διάσταση των σχέσεων των ανθρώπων με τα ζώα επίσης δοκιμάζεται. Εγείρονται ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν. Θανατώθηκαν επειδή τα ίδια θα υπέφεραν ή επειδή υπήρχε η πιθανότητα ο ιός να μεταφερθεί στον άνθρωπο;», δήλωσε ο κ. Πρωτοπαπαδάκης απαντώντας σε καίρια ερωτήματα της επικαιρότητας.

Οπως εξήγησε ο ίδιος, η ηθική προϋποθέτει να υπάρχει επιλογή. «Αν κάτι είναι μονόδρομος δεν έχεις να αποφασίσεις κάτι. Απλώς το ακολουθείς», ανέφερε και πρόσθεσε ότι και η επιλογή προϋποθέτει την ελευθερία για να επιλέξεις. «Για παράδειγμα στον βαθμό που η πανδημία μάς επιβάλλει σε απόλυτο βαθμό να χρησιμοποιούμε πειραματόζωα, τότε δεν έχουμε άλλη επιλογή. Επίσης εάν η μη θανάτωση των μινκ θα σήμαινε τον θάνατο πολλών ανθρώπων, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης δεν αφήνει περιθώρια επιλογής. Ωστόσο μπορούμε να συζητήσουμε αν πράγματι ισχύουν τα παραπάνω. Για παράδειγμα δεν μπορούμε να έχουμε πειράματα στα εργαστήρια χωρίς ζώα; Μήπως τελικώς τα πράγματα γίνονται διαφορετικά; Ειδικά δε σε ό,τι αφορά στα μινκ η ελληνική κοινωνία είναι αντιφατική. Λυπάται για τα μινκ που θανατώθηκαν, αλλά δεν λυπάται που ούτως ή άλλως θα θανατώνονταν για να γίνουν γούνα. Ανέχεται να εκτρέφονται ζώα για ανάγκες πέραν των ζωτικών…», σημείωσε ο καθηγητής.

Ο ίδιος αναφέρθηκε και στα ηθικά διλήμματα στις ΜΕΘ. «Αυτή τη στιγμή στις ΜΕΘ η διάθεση κλινών είναι μικρότερη από την ζήτηση. Ποιους θα επιλέξεις και πώς θα το κάνεις με δίκαιο τρόπο; Εχεις για παράδειγμα έναν 90χρονο και έναν 20χρονο που χρειάζονται ΜΕΘ και ένα μόνο κρεβάτι. Θα βάλεις τον 90χρνο που θα καταλάβει το κρεβάτι για ένα μήνα και στο τέλος θα πεθάνει ή θα βάλεις τον 20χρονο που μπορεί να αναρρώσει πιο γρήγορα και το ίδιο κρεβάτι να χρησιμοποιήσουν κι άλλοι τέσσερις ασθενείς; Και ποια επιλογή είναι δίκαιη όταν ο 90χρονος έχει καταβάλει εισφορές μέσω της εργασίας του για να υπάρχει αυτή η κλίνη, ενώ ο 20χρονος όχι; Δεν υπάρχουν εύκολες αποφάσεις. Σε κρίσεις όπως είναι η πανδημία, η ηθική μας δοκιμάζεται», τόνισε και πρότεινε ως κοινωνία να ανοίξει συζήτηση και μέσα από την εξέταση ακραίων σεναρίων να αποφασιστούν οι κόκκινες γραμμές που δεν θα μπορούν να ξεπεραστούν στο μέλλον.

Βίντεο animation για τη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα

Της συνέντευξης του κ. Πρωτοπαπαδάκη προηγήθηκε η προβολή βίντεο animation- σπουδή στην καταγραφή του χρόνου μέσα από τη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα.

Το βίντεο δημιούργησε η ομάδα Qualia που αποτελείται από την Κλαίρη Μπακούρα σύμβουλο πολιτισμικής διαχείρισης και οπτικής επικοινωνίας και τον Αλέξανδρο Τουλουμτζίδη ιστορικό και υποψήφιο διδάκτορα στην ευρωπαϊκή ιστορία.

Σύμφωνα με την κ. Μπακούρα ένα από τα μεγάλα ζητήματα της πανδημίας είναι η σχέση μας με τα ζώα και κατά πόσο η βιομηχανοποιημένη κτηνοτροφία επηρεάζει τις πανδημίες ή κατά πόσο η επεκτατικότητα του ανθρώπου απέναντι στη φύση παίρνει τα «σπίτια» των ιών και τα φέρνει στο οικιστικό περιβάλλον. «Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να δώσουμε τροφή για σκέψη στους ανθρώπους και να εξετάσουν τη σχέση τους με τα ζώα. Για παράδειγμα οι ανάγκες μας για κρέας γίνονται μεγαλύτερες. Αρα χρειάζεται ακραία βιομηχανοποίηση της κτηνοτροφίας. Και την ίδια ώρα μαντρώσαμε τα ζώα όπως για παράδειγμα τα μινκ και πρέπει να τα θανατώσουμε για να προστατευτούμε», σημείωσε μεταξύ άλλων η κ. Μπακούρα.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου