Ο 52χρονος Δρ. Δήμος – Δημήτριος Μητσικώστας πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κεφαλαλγίας
Προσωπικότητα με διεθνή αναγνώριση είναι ο Βολιώτης γιατρός Δρ. Δήμος-Δημήτριος Μητσικώστας, ο οποίος έχει αποσπάσει κορυφαίες διακρίσεις για το ερευνητικό και εν γένει επιστημονικό του έργο, το οποίο έχει ως αντικείμενο τις κεφαλαλγίες και την πολλαπλή σκλήρυνση.
Ο συμπολίτης Νευρολόγος, ο οποίος διαθέτει διεθνείς περγαμηνές, είναι ο νεώτερος επιστήμονας διεθνώς, που εξελέγη πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κεφαλαλγίας, η οποία εδρεύει στο Λονδίνο, ενώ παράλληλα είναι Διευθυντής της Νευρολογικής Κλινικής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών.
Γιός του γνωστού συμπολίτη Θεολόγου Δημήτρη Μητσικώστα, ο διακεκριμένος Νευρολόγος, έχει ανοίξει ένα σημαντικό κεφάλαιο στο πεδίο της διερεύνησης των γενεσιουργών αιτίων που ευθύνονται για τις δύο προαναφερθείσες ασθένειες, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην πρόοδο των προσπαθειών που καταβάλλονται, προκειμένου να βοηθηθούν αποτελεσματικά οι πάσχοντες.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ : Γλυκερία Υδραίου
Ο Δήμος-Δημήτριος Μητσικώστας, ο οποίος επισκέπτεται τακτικά το Βόλο όπου ζουν οι γονείς του, και το πατρικό σπίτι της οδού Δεληγεώργη, αποφοίτησε με άριστα από το 2ο Λύκειο Βόλου. Σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων, στο Ιατρικό Τμήμα της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μετά την αποφοίτησή του, εκπόνησε τη Διδακτορική του Διατριβή στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ακολούθησαν μεταδιδακτορικές σπουδές στο Χάρβαρντ της Βοστώνης και στη συνέχεια στο University College London Institute of Neurology του Λονδίνου, με θέμα «Πειραματικά μοντέλα-μοριακή βιολογία της ημικρανίας».
Το επιστημονικό έργο και η προσφορά του κορυφαίου συμπολίτη ιατρού χαίρουν εκτίμησης διεθνώς, ενώ αξίζει παράλληλα να σημειωθεί ότι είναι καθηγητής στην Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτικής και επιτελής στη Διεύθυνση Υγειονομικού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμυνας.
Εχοντας ασχοληθεί επί μακρόν με τα πειραματικά μοντέλα και τη μοριακή βιολογία της ημικρανίας, έχει κατορθώσει να αποκρυπτογραφήσει τα βασικά χαρακτηριστικά της χρόνιας πάθησης που απασχολεί το 10% του γενικού πληθυσμού.
Όπως αναφέρει μάλιστα ο ίδιος χαρακτηριστικά «η ημικρανία είναι μια κατάσταση η οποία οφείλεται κυρίως σε γονιδιακές διαφοροποιήσεις, οι οποίες δεν είναι απαραίτητα καταστροφικές, αλλά καθιστούν τον εγκέφαλο ευαίσθητο να αντιδρά υπερβολικά στα ερεθίσματα.
Αυτές οι αλλαγές αφορούν ειδικούς υποδοχείς καναλιών, οι οποίοι τροποποιούν τα ιόντα του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος στους ημικρανικούς ασθενείς να είναι πιο ευερέθιστος και αγχωτικός, με την έννοια ότι έχει την ετοιμότητα να αντιδρά με υπερβολή στα ερεθίσματα».
Επιστημονική έρευνα
Τα ερωτήματα που δημιουργούνται γύρω από τις κεφαλαλγίες γενικότερα, και την ημικρανία ειδικότερα, είναι πολλά, δεδομένου ότι απασχολούν μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και είναι ευδιάκριτα κυρίως στις γυναίκες, οι οποίες βρίσκονται σε παραγωγικές ηλικίες, μεταξύ 20 και 40 ετών.
Σύμφωνα μάλιστα με την επισήμανση του διακεκριμένου Βολιώτη Νευρολόγου «η τάση αυτή υπάρχει εκ γενετής και εκδηλώνεται κάποια στιγμή στην ζωή μας με κρίσεις, αλλά ο εγκέφαλος παραμένει σε αυτή τη σταθερή κατάσταση σε όλη την διάρκεια της ζωής μας».
Ένα βασικό ερώτημα που προκύπτει είναι εάν πρόκειται για ασθένεια ή αντίστοιχα χρόνια κατάσταση. «Δεν μπορεί να θεωρηθεί αρρώστια η ημικρανία όταν εμφανίζεται μια φορά στο εξάμηνο, αλλά όταν έχουμε καθημερινές κρίσεις, τότε χαρακτηρίζεται ασθένεια» επισημαίνει ο ίδιος και προσθέτει «όταν γίνεται χρόνια κατάσταση, μπορεί να έχει δυσάρεστες επιπτώσεις, γιατί στις περιπτώσεις αυτές πέραν της ημικρανίας, εμπλέκονται παράλληλα καταστάσεις συναισθηματικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη και γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, δημιουργώντας ένα σύνδρομο που καταρρακώνει την ποιότητα ζωής του ανθρώπου».
Η περίοδος που διανύουμε «είναι αναμφίβολα στρεσογόνα, με αποτέλεσμα να διογκώνονται οι καταστάσεις άγχους και μελαγχολίας σε κάποιον, ο οποίος έχει το κατάλληλο γονιδιακό υπόστρωμα» επισημαίνει ο ίδιος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, κρίνεται αναγκαία η ιατρική συμβουλή όταν τα συμπτώματα εμφανίζονται σε καθημερινή ή πολύ συχνή βάση και όπως επισημαίνει ο κ. Μητσικώστας «η θεραπεία χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, τη συμπτωματική και την προληπτική, η οποία συνίσταται στην καθημερινή χορήγηση φαρμάκου, για την αντιμετώπιση του προβλήματος».
Στο μεταξύ, οι έρευνες συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς κι όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο συμπολίτης ιατρός «από την θέση μου ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κεφαλαλγίας, κατευθύνω την έρευνα σε αυτούς τους τομείς και συμμετέχω ενεργά σε παγκόσμιο επίπεδο».
Διεθνείς διακρίσεις
Ηδη από την αρχή της σταδιοδρομίας του, ο κ. Μητσικώστας απέσπασε σειρά διακρίσεων, οι οποίες υπογραμμίζουν την υψηλή επιστημονική του κατάρτιση, έχοντας μάλιστα συνεργαστεί με «ιερά τέρατα» της ιατρικής όπως ο Μάϊκλ Μόσχοβιτς, ο Πίτερ Κόλσμπθι και ο Αλαν Ράπαπορτ στη διάρκεια της ερευνητικής του δράσης στο εξωτερικό.
Σημαντική στιγμή στην μέχρι τώρα καριέρα του αποτέλεσε, ειδικότερα, η βράβευσή του το 2008, για τη διάλεξη που πραγματοποίησε στο Λονδίνο, με θέμα το νοσίμπο. «Το νοσίμπο, εξηγεί ο ίδιος, είναι η αρνητική προδιάθεση που έχει ένας ασθενής όταν παίρνει ένα φάρμακο για να θεραπευτεί, με αποτέλεσμα να υφίσταται τις ανεπιθύμητες παρενέργειες που αναγράφονται».
Το πλασίμπο, αντίθετα, στηρίζεται στην καλή διάθεση ενός ασθενούς όταν παίρνει ένα φάρμακο για να θεραπευτεί. «Αυτές οι δύο ψυχολογικές αντιδράσεις αντιμάχονται ή αυξάνουν τη δράση ενός φαρμάκου στο μέγιστό της.
Κατά συνέπεια ένα πολύ καλό φάρμακο μπορεί να αποφέρει το επιθυμητό θεραπευτικό αποτέλεσμα σε κάποιον ο οποίος έχει διάθεση πλασίμπο ή να είναι εντελώς αδρανές, αντίθετα, σε έναν ασθενή ο οποίος έχει αρνητική προδιάθεση», υπογραμμίζει ο Βολιώτης γιατρός.
Σκλήρυνση κατά πλάκας
Παράλληλα με τη συμμετοχή του σε διεθνή συνέδρια και τις πολυάριθμες επιστημονικές του δημοσιεύσεις, ο Δήμος-Δημήτριος Μητσικώστας, συνεχίζει με την ίδια πάντα ζέση τις ερευνητικές του δραστηριότητες, στα επιστημονικά πεδία που άπτονται της ειδικότητάς του.
Αναφερόμενος παράλληλα στην σκλήρυνση κατά πλάκας, ο κ. Μητσικώστας αναφέρει ότι την τελευταία 20ετία έχει καταγραφεί μια σαφής αύξηση της συχνότητας της πολλαπλής σκλήρυνσης σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα. Σε πρόσφατη μελέτη που έγινε μάλιστα στην Κρήτη, διαπιστώθηκε ότι την τελευταία εικοσαετία αυξήθηκε η συχνότητα της πολλαπλής σκλήρυνσης στον τοπικό πληθυσμό και ιδιαίτερα στις γυναίκες οι οποίες ζούν στις πόλεις.
Οι πιο ευάλωτες ηλικίες είναι μεταξύ 20-30 ετών, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο κορυφαίος ιατρός, σχεδόν ένας στους χίλιους πάσχει από πολλαπλή σκλήρυνση. «Δεν γνωρίζουμε που οφείλεται η συγκεκριμένη ασθένεια, η οποία είναι χρόνια και όταν εμφανιστεί, υφίσταται για όλη μας την ζωή. Εχει πολλές μορφές, μερικές από τις οποίες είναι πάρα πολύ δύσκολες, αλλά με τα φάρμακα που έχουμε στη διάθεσή μας, μπορούμε ως ένα βαθμό να την τροποποιήσουμε ή να αντιμετωπίσουμε άλλες μορφές που είναι πολύ πιο ήπιες» τονίζει ο ομιλών.
Αναφερόμενος στη συμπτωματολογία της ασθένειας, και τις ενδείξεις που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ο κ. Μητσικώστας καθιστά σαφές ότι «όταν εμφανίζονται διάφορα νευρολογικά συμπτώματα, τα οποία διαρκούν πάνω από δύο μέρες, είναι συνεχόμενα και σταθερά, τότε ο ασθενής θα πρέπει να αναζητήσει βοήθεια από Νευρολόγο και εκείνος θα κρίνει αν πρόκειται για υπόνοια, ή ύπαρξη πολλαπλής σκλήρυνσης».
Ο Βόλος της καρδιάς του
Παρά το εξαιρετικά φορτωμένο καθημερινό του πρόγραμμα, ο κ. Μητσικώστας επισκέπτεται, όπως προαναφέρθηκε, σε τακτά χρονικά διαστήματα τον Βόλο, όπου ζουν οι γονείς, οι συγγενείς και οι φίλοι των παιδικών του χρόνων.
Οι μνήμες της παιδικής του ηλικίες «είναι οι καλύτερες» αναφέρει ο ίδιος χαρακτηριστικά, ανατρέχοντας στην περίοδο που ήταν κολυμβητής στο ΝΟΒ, αλλά και μέλος της ομάδας πόλο του ΝΟΒ, αποσπώντας ζηλευτά βραβεία και διακρίσεις.
Η εικόνα που έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στην ψυχή του είναι «η εικόνα της παραλίας, όπου κατέβαινα να κάνω μια βόλτα κάθε φορά που διάβαζα και ήμουν κουρασμένος» θυμάται. Η εικόνα του Βόλου και οι αγαπημένοι φίλοι των νεανικών του χρόνων, παραμένουν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του.
Οι παλιοί του συμμαθητές, ο Δημήτρης Μαλαμούλης, ο Θανάσης Μελαχροινός, ο Στρατής Μπουκής, ο Χρόνης Μουστάκας, ο Γιώργος Πώποτας, είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένοι με τα χρόνια της νιότης, της γνώσης και της ξεγνοιασιάς.
Το μεγαλύτερό του όνειρο και ο επιστημονικός του στόχος είναι «να συνεχίσω να εργάζομαι εφόσον είμαι υγιής» υπογραμμίζει ο ίδιος, διατυπώνοντας με σαφήνεια την πρόθεσή του να συνεχίσει το έργο προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο.
Το ενδεχόμενο επιστροφής στην γενέτειρά του, τον Βόλο, είναι μάλλον ανέφικτο, τουλάχιστον στην παρούσα, δεδομένου ότι οι επαγγελματικές του δραστηριότητες εκτείνονται στην Αθήνα και το εξωτερικό. «Δεν είναι μέσα στα σχέδιά μου να δραστηριοποιηθώ επαγγελματικά στο Βόλο αλλά, καταλήγει ο ίδιος, παραμένει η γενέτειρά μου, την οποία πάντα σκέφτομαι με νοσταλγία και αγάπη».
