ΤΟΠΙΚΑ

Στέφανος Πολυκάρπου: Ενας άγνωστος ήρωας του ‘41

στέφανος-πολυκάρπου-ενας-άγνωστος-ήρ-672810

Μια τραγική ιστορία γραμμένη από τη ζωή, στη λαίλαπα του πολέμου, που αφηγείται για πρώτη φορά η κόρη ενός άγνωστου ήρωα της περιοχής μας, φέρνει στο φως αθέατες πτυχές του έπους του 1940 – ’41. Η Στεφανία Πολυκάρπου Τσαρδακά, η οποία γεννήθηκε τη μέρα που η μητέρα της πληροφορήθηκε το τραγικό νέο από το μέτωπο, εξακολουθεί να αναζητάει εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά τον τάφο του πατέρα της, Στέφανου Πολυκάρπου, ο οποίος έπεσε μαχόμενος υπέρ πατρίδος, ενώ «υπηρετούσε στη γραμμή Φλωρίνης, σταθμό Γαρέφη», όπως αναφέρει η ίδια.

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Η κ. Τσαρδακά, ξεδιπλώνει άγνωστες πτυχές της νεώτερης ιστορίας, καθώς αφηγείται στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ τη διαδρομή του πατέρα της από την οικογενειακή εστία, στο μέτωπο, και κατόπιν στη χορεία των ηρώων του ’40 – ’41.

Εμφανώς συγκινημένη, η σύζυγος του γνωστού εμπόρου του Βόλου Γιάννη Τσαρδακά, συνταξιούχου σήμερα, ανατρέχει στις οικογενειακές ρίζες, στο Νεφί Σεχίρ της Μικράς Ασίας, ένα χωριό, δίπλα από το χωριό του Αγίου Βασιλείου, όπου έζησαν ο πατέρας και η μητέρα της, πριν την Μικρασιατική καταστροφή, που τους οδήγησε στο δρόμο της προσφυγιάς. Ανθρωποι νοικοκυραίοι, με οικονομική ευμάρεια και εκτάσεις γης, άφησαν πίσω τα πάντα το 1922 κι άρχισαν μια καινούργια ζωή στην Ελλάδα, γεμάτη από αγώνα, στερήσεις και τον πόνο της ανάμνησης μιας πατρίδας που έμεινε για πάντα χαραγμένη στην καρδιά τους.

Η Στεφανία Πολυκάρπου Τσαρδακά με το σύζυγό της Γιάννη Τσαρδακά

Καινούργια πατρίδα έμελλε να γίνει το Βελεστίνο, όπου εγκαταστάθηκαν γιατί «είχαν ακούσει ότι υπάρχει μια πόλη στην Ελλάδα, που έχει άφθονα νερά» συνεχίζει την αφήγηση η κόρη του ηρωικού Στέφανου Πολυκάρπου. Ο πατέρας της, ασχολήθηκε με την καλλιέργεια της γης για να θρέψει την οικογένειά του, και όλα κυλούσαν ήρεμα μέχρι τη στιγμή που ξέσπασε ο πόλεμος και επιστρατεύτηκε σε ηλικία 29 ετών.

Η μητέρα της, Σοφία, έμεινε πίσω με δύο μικρά κοριτσάκια στην αγκαλιά κι ένα αγέννητο καθ’ οδόν. «Ο πατέρας μου ήταν στα χωράφια, όταν πήγε ο αξιωματικός της χωροφυλακής και του είπε «έχεις ειδοποίηση. Σε καλεί το καθήκον». Τον πήραν αμέσως και βρέθηκε στη γραμμή Φλωρίνης, στάση Γαρέφη, όπου έγινε η μεγάλη ανατίναξη του τρένου που μετέφερε πυρομαχικά στο μέτωπο, και σκοτώθηκαν πολλοί άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και ο πατέρας μου», θυμάται η κ. Τσαρδακά.

Ο Στέφανος Πολυκάρπου έχασε τη ζωή του μαχόμενος υπέρ πατρίδος, δύο μήνες αφότου βρίσκονταν στο μέτωπο, στην ανατίναξη του τρένου, που συγκλόνισε την Ελλάδα. «Ο πατέρας μου σκοτώθηκε στις 5 Φεβρουαρίου του 1941, αλλά το τηλεγράφημα έφτασε στη μητέρα μου στις 9 Μαρτίου», υπογραμμίζει η ίδια.

Ο Στέφανος Πολυκάρπου στο μέτωπο

Δραματικές σκηνές εκτυλίχθηκαν, όταν η ετοιμόγεννη Σοφία Πολυκάρπου έλαβε το τηλεγράφημα που την πληροφορούσε για την τραγική απώλεια του συζύγου της : «Εχομεν την τιμήν καθώς και επιβεβλημένον καθήκον να σας ανακοινώσομεν ότι, εν τη εκτελέσει του καθήκοντος, ο υιός σας Στέφανος εφονεύθη στην 6ην Φεβρουαρίου αποδείξας ούτως ότι είναι γνήσιος Ελλην, όστις γνωρίζει να υπερασπίζει παν το ανθρωπίνως ιερόν, δηλαδή θρησκείαν, πατρίδα και οικογένειαν. Ο θάνατος αυτού θα προξενήσει δικαίως εις υμάς θλίψην βαθειάν, πλην όμως είμεθα βέβαιοι ότι, ως ανταμοιβή θα έλθει η σκέψης ότι, η τιμή και η δόξα θα περιβάλλουν το όνομα τούτου και της οικογενείας του, δεδομένου ότι δια του θανάτου του σώζει το έθνος σύμπαν, τούτου δε ένεκεν η Πατρίς θα ευγνωμονεί αυτόν και υμάς εσαεί».

Ανείπωτος ο θρήνος κι ο σπαραγμός, για τη Σοφία Πολυκάρπου και τους συγγενείς του ήρωα του ’41, που βίωσαν το σκληρό πρόσωπο του πολέμου. «Η μητέρα μου έμεινε με τρία ορφανά, τις αδελφές μου Δέσποινα, Ζωίτσα κι έμενα, που γεννήθηκα λίγη ώρα αφότου έμαθε την τραγική είδηση. Με βάφτισαν στον αέρα κου μου έδωσαν το όνομα του πατέρα μου, Στεφανία», αναφέρει η ίδια, ενώ προσθέτει ότι ακολούθησαν πολύ δύσκολα χρόνια, γεμάτα πόνο, θλίψη και κλάμα, με την οικογένεια του ήρωα να μετακομίζει στο Βόλο.

Η Σοφία Πολυκάρπου (πάνω δεξιά) με τις κόρες της Δέσποινα, Στεφανία (κάτω αριστερά) και Ζωίτσα

Αναζητούν ακόμη τον τάφο του

Το πιο τραγικό γεγονός είναι ότι παραμένει άγνωστος μέχρι σήμερα ο τόπος όπου βρίσκεται ο τάφος του Στέφανου Πολυκάρπου, και παρά τις προσπάθειες που συνεχίζονται μέχρι σήμερα, εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά, η κόρη του δεν κατόρθωσε να τον εντοπίσει. «Όπως μάθαμε εκ των υστέρων, η περιοχή όπου ανατινάχθηκε το τρένο, είναι διάσπαρτη από κενοτάφια και υπάρχει ένα κενοτάφιο με το όνομα του πάτερα μου, αλλά δεν μπόρεσα να το βρω, γιατί είναι δύσβατο το μέρος. Μας είπαν ότι μπορούμε να ρίξουμε λουλούδια από το παράθυρο του τρένου, περνώντας από το συγκεκριμένο σημείο, αλλά εγώ θέλω να φιλήσω το μάρμαρο του πατέρα μου, να βρω το σημείο όπου είναι θαμμένος», επισημαίνει, εμφανώς συγκινημένη, η κ. Τσαρδακά.

Δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα της και τα μόνα ενθύμια είναι λιγοστές φωτογραφίες, το τηλεγράφημα από το μέτωπο και το μνημείο των ηρωικώς πεσόντων παλληκαριών του Βελεστίνου, που έχει ανεγερθεί στο προαύλιο του ιερού ναού Αγίου Κωνσταντίνου, στο Βελεστίνο και μεταξύ των ονομάτων που αναγράφονται, είναι και το όνομα του πατέρα της.

Η Στεφανία Πολυκάρπου Τσαρδακά είναι γόνος οικογένειας ηρώων, ο ξάδελφός της Πολύκαρπος Πολυκάρπου, συνέβαλε στην απελευθέρωση του Αργυροκάστρου, ενώ και άλλα μέλη της οικογένειάς της, πολέμησαν γενναία, προσθέτοντας σημαντικά κεφάλαια στην εποποιία του ’40 – ’41.

Ο πόνος από την απώλεια του πατέρα που δεν γνώρισε, παραμένει μέχρι σήμερα βαθιά χαραγμένος στην ψυχή της, κι όπως υπογραμμίζει «εύχομαι να μην ξαναζήσουμε ποτέ τον πόλεμο. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι, να αγωνιζόμαστε για την πατρίδα μας, τη χώρα μας, για να μην πάνε χαμένες οι θυσίες του πατέρα μου, των γονιών μου, κι όλων των Ελλήνων που αγωνίστηκαν για να ελευθερωθεί η πατρίδα μας».

Το τηλεγράφημα του 1941 με την τραγική είδηση

Το τηλεγράφημα του 1941 με την τραγική είδηση

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου