Οι απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας που διαγωνίστηκαν σήμερα οι υποψήφιοι των ΓΕΛ από το Φροντιστήριο «Νόησις» στον Βόλο
Δείτε τα θέματα στην Ιστορία των ημερησίων ΓΕΛ
ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ
Θέμα Α1:
α. « Οι Εκλεκτικοί ήταν…-… σταθερές κυβερνήσεις» (σ.77)
β. «Στις 15 Αυγούστου…-…και τη δημοσιονομική πολιτική» (σ.86-87)
γ. « Με βάση το άρθρο…-…περιουσίας των ανταλλαξίμων» (σ.151-152)
Θέμα Α2:
α.2, β.6, γ.1, δ.5, ε.4
Θέμα Β1:
α. χαρακτηριστικά κομμάτων: «Στη δεκαετία του 1880…-… κάθε κοινωνικής ομάδας» (σ. 82), οργάνωση: «Η οργάνωση των κομμάτων… -… υπέρ της εκλογικής τους περιφέρειας» (σ. 84)
β. κριτήρια επιλογής υποψήφιων βουλευτών: «Για την επιλογή των υποψηφίων…-…σχέσεις και εξυπηρετήσεις» (σ.82), κοινωνική προέλευση: «Οι υποψήφιοι βουλευτές…-… τα κατώτερα στρώματα» (σ.84)
Θέμα Β2:
α. «Η ΕΑΠ διέκρινε… -… αντί εργατικού προλεταριάτου» (σ. 154)
β. «Εξάλλου, δόθηκε προτεραιότητα… – …παραμεθόριες περιοχές» (σ. 154)
ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
Θέμα Γ1:
α. ιστορική αφήγηση (σχολικό βιβλίο): διεθνείς εξελίξεις: «Δύο μεγάλα εξωτερικά γεγονότα…-…ένωσης με την Ελλάδα (σ. 216-217), αντιδράσεις Κρητών: «Σε λαϊκή συγκέντρωση…-… Προσωρινή Κυβέρνηση της Κρήτης» (σ. 217).
Ο μαθητής θα πρέπει να αντλήσει πληροφορίες γύρω από το ζήτημα των αντιδράσεων των Κρητών από τα κείμενα Α, Β και Γ. Αναλυτικότερα: στο κείμενο Α που αποτελεί μια πρωτογενή πηγή, αφού πρόκειται για μια χειρόγραφη προκήρυξη του Ελ. Βενιζέλου που γράφτηκε στις 22/9/1908, ο ηγέτης της Κρητικής Επανάστασης με αφορμή τις διεθνείς εξελίξεις –ανακήρυξη της Βουλγαρίας σε βασίλειο- καλεί τους Κρήτες σε πάνδημη λαϊκή συγκέντρωση στα Χανιά. Στο κείμενο Β -επίσης πρωτογενής πηγή- παρουσιάζεται το διάγγελμα της Κυβέρνησης της Κρήτης προς τον κρητικό λαό με το οποίο,αφού η κυβέρνηση του γνωστοποιεί τις διεθνείς εξελίξεις τον καλεί να διατρανώσει με πίστη και γενναιότητα το αίτημα για την Ένωση με την Ελλάδα, επιδεικνύοντας παράλληλα σεβασμό προς τη μουσουλμανική κοινότητα του νησιού. Τέλος, στο Κείμενο Γ παρακολουθούμε ένα αυτούσιο μέρος του Ενωτικού Ψηφίσματος της Κρητικής Κυβέρνησης (24/9/1908) το οποίο συμπληρώνει και εμπλουτίζει την ιστορική αφήγηση αναφορικά με το ζήτημα των αντιδράσεων των Κρητών.
β. ιστορική αφήγηση (σχολικό βιβλίο) : «Παρά τις έντονες..-…απέκοψε τον ιστό της» (σ. 218).
Το Κείμενο Δ, το οποίο αποτελεί απόσπασμα από μελέτη του Κ. Σβολόπουλου και δημοσιεύτηκε στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους το 1977, διευρύνει την οπτική μας γύρω από το ζήτημα των αντιδράσεων των Μεγάλων Δυνάμεων και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα σημεία (με λέξεις κλειδιά) του παραθέματος που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην απάντηση: …δεν ήταν απόλυτα αρνητική, ….οι Νεότουρκοι εθνικιστές αναζητούσαν στη ματαίωση της Ένωσης μια πρώτη διπλωματική επιτυχία, ….εφαρμογή της απόφασης των Δυνάμεων να αποσύρουν από την Κρήτη τα στρατεύματά τους.
Θέμα Δ1:
α. ιστορική αφήγηση (σχολικό βιβλίο): «Ακολούθησαν δύσκολα χρόνια…-…των ναυτικών υποθέσεων» (σ.20-21).
Η εξέλιξη των ελληνικών ναυτικών κέντρων από το 1821 μέχρι το 1870 αναδεικνύεται μέσα από τα Κείμενα Α και Β. Και τα δύο αυτά παραθέματα επομένως λειτουργούν συμπληρωματικά της ιστορικής αφήγησης, την επιβεβαιώνουν και την τεκμηριώνουν πιο αναλυτικά, «φωτίζοντας» παράλληλα περαιτέρω το ζήτημα, καθώς χρησιμοποιούν –εκτός των άλλων- και ποσοτικά δεδομένα. Αναλυτικότερα, από το πρώτο παράθεμα, το οποίο προέρχεται από τη μελέτη του Γ. Λεονταρίτηγύρω από την ελληνική εμπορική ναυτιλία, οι μαθητές θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα σχετικά χωρία που ενδεικτικά αναφέρουμε: … ένας ισχυρός πυρήνας της ελληνικής ναυτιλίας περισώθηκε κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, …η Υδρα στο τέλος του αγώνα διέθετε ακόμη 100 πλοία χωριτικότητας 10.240 τόνων, ενώ οι Σπέτσες είχαν 50 πλοία 10.324 τόνων, … ιδρυθηκαν νέα ναυπηγεία μετά την αποκατάσταση της ειρήνης. Το Κείμενο Β προέρχεται από τη μελέτη της ΤζελίναςΧαρλαύτη «Ναυτιλία» και εστιάζει στο Γαλαξίδι. Ενδεικτικά σημεία: το Γαλαξίδι σημειώνοντας μια εντυπωσιακή οικονομική άνθηση μεταξύ 1840 και 1870 πενταπλασίασε το στόλο του, … αποτελεί το κύριο ναυπηγικό κέντρο της δυτικής Ελλάδας… όλη του η ευημερία στηρίζεται στην παραγωγή και εκμετάλλευση των ιστιοφόρων. Στον συνοδευτικό πίνακα που παραθέτει η ιστορικός αναδεικνύονται οι μεταβολές που συντελούνται στα σπουδαιότερα ελληνικά ναυτικά κέντρα με ποντοπόρα φορτηγά ιστιοφόρα στα 1840-1870.
β. ιστορική αφήγηση (σχολικό βιβλίο): « Στο ελληνικό κράτος…-…αργότερα στην Αίγυπτο» (σ.21). Σχετικά με την περίπτωση της Σύρου και την ανάπτυξή της πληροφορίες επιπρόσθετες αντλούμε από το Κείμενο Γ το οποίο αποτελεί ένα απόσπασμα της μελέτηςτου Β. Καρδάση « Η Σύρος σταυροδρόμι της Ανατολικής Μεσογείου». Ενδεικτικά αναφέρουμε: διαμετακομιστικό εμπόριο, εισαγωγές, αγορά διοχέτευσης των ανατολικών και των δυτικών προϊόντων, ναυπηγείο πόλης, πολυάριθμο εργατικό δυναμικό. Επίσης, θα ήταν χρήσιμο να γίνει αναφορά και στον πίνακα που βρίσκεται στο Κείμενο Β, όπου φανερώνεται η εντυπωσιακή ανάπτυξη του λιμανιού της Σύρου, αφού τα 90 ποντοπόρα φορτηγά ιστιοφόρα του 1840 ανήλθαν σε 700 το 1870.
