Αίσθηση προκαλούν το τελευταίο χρονικό διάστημα οι αλλεπάλληλες εξαφανίσεις ατόμων. Ηλικιωμένοι άνθρωποι, αλλά και πολλοί νέοι φεύγουν από τα σπίτια τους και τα ίχνη τους χάνονται. Η Γραμμή Ζωής εκδίδει silver alert κάθε εβδομάδα για τουλάχιστον 15 άτομα εν μέσω πανδημίας στην Ελλάδα, όταν προ της υγειονομικής κρίσης οι δηλώσεις για αγνοούμενους ήταν 3-4 την εβδομάδα. Στη Μαγνησία ο συναγερμός τα τελευταία χρόνια έχει σημάνει αρκετές φορές.
Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ μίλησε με τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της Γραμμής Ζωής και διοικητή της Υπηρεσίας Silver Alert Γεράσιμο Κουρούκλη. Ο ίδιος αποδίδει τις εξαφανίσεις στα αυξημένα περιστατικά κατάθλιψης, τις αυτοκτονίες, τη προ γεροντική άνοια που ξεκινά από ηλικίες 35 ετών.
Σημειώνει, όμως, ότι υπάρχει και ένα ποσοστό εξαφανίσεων, μικρό, αλλά υπαρκτό, που σε αυτές τις περιπτώσεις καλύπτει πέπλο μυστηρίου τους λόγους και τα κίνητρα για τα οποία κάποιος έφυγε μία ωραία πρωία από το σπίτι. Περιστατικά που κινούν υποψίες για το τι πραγματικά μπορεί να συνέβη ακόμη και για απαγωγή για εμπορία οργάνων.
Η Γραμμή Ζωής από το 2011 που ξεκίνησε να λειτουργεί μέχρι σήμερα έχει ασχοληθεί με περισσότερες από 3.000 εξαφανίσεις.
Ενας στους πέντε εξαφανισθέντες δεν βρίσκεται ποτέ
Βάσει των στατιστικών στοιχείων, το 17% των εξαφανισθέντων δεν εντοπίζεται ποτέ. Από το σύνολο των αγνοούμενων το 78% βρίσκονται και είναι ζωντανοί, το 5% βρίσκονται αλλά δεν είναι εν ζωή και το υπόλοιπο ποσοστό αφορά σε πολίτες για τους οποίους κανείς δεν γνωρίζει τίποτα. Σχεδόν λοιπόν ένας στους πέντε εξαφανισθέντες δεν εντοπίζεται ποτέ.
Μιλώντας εμπειρικά ο κ. Κουρούκλης λέει ότι μετά τις 15-20 μέρες από τη δήλωση εξαφάνισης αρχίζουν να χάνονται οι ελπίδες για να βρεθεί ο αγνοούμενος ζωντανός. Παρ’ όλα αυτά σημειώνει ότι «δεν θα πιστέψουμε ποτέ ότι τελείωσε ένας άνθρωπος, αν δεν βρούμε τη σορό του». Για την Υπηρεσία του Silver Alert ο κοινωνικός συναγερμός σταματά μόνο, όταν υπάρξει έγγραφο από την Αστυνομία για παύση των αναζητήσεων, η οποία γίνεται πάντοτε, όταν έχει βρεθεί η σορός ενός ατόμου και έχει επιβεβαιωθεί η ταυτοποίησή της με DNA.
Εκτίναξη των εξαφανίσεων
Η Γραμμή Ζωής διαπιστώνει αύξηση στις εξαφανίσεις για όλες τις ηλικίες ατόμων από 18 ετών και άνω. «Παρουσιάστηκε από το 2012 και μετά με αιτία την οικονομική κρίση. Στη συνέχεια οι εξαφανίσεις καταγράφουν σταθερή πορεία και αυξάνονται εκ νέου όσο βαθαίνουμε στην οικονομική κρίση. Σήμερα με τον κορονοϊό παρατηρείται εκτίναξη των δηλώσεων εξαφάνισης και πάλι», σημειώνει ο κ. Κουρούκλης.
«Εχουμε οικειοθελείς εξαφανίσεις, έρευνες για αγνοούμενους πίσω από τις οποίες κρύβονται αυτοκτονίες. Κάποιοι λένε: «Δεν αντέχω άλλο τη ζωή μου» ή «Δεν θέλω άλλο τη ζωή μου»», σημειώνει ο ίδιος.
Κυρίως όμως, το φαινόμενο αφορά στην προγεροντική άνοια που, όπως λέει, εμφανίζεται ακόμη και σε ηλικίες 35 ετών και είναι πιο δυναμική από τα 40 και μετά. Ο κ. Κουρούκλης χαρακτηρίζει το φαινόμενο καρκίνο.
«Οι άνθρωποι χάνονται από το περιβάλλον τους, δεν αναγνωρίζουν αν είναι μέρα ή νύχτα, αν κάνει κρύο ή ζέστη, αν πονούν ή είναι ευχαριστημένοι. Δεν αναγνωρίζουν άτομα από το περιβάλλον τους, ακόμη και τον τόπο τους. Φεύγουν γιατί… θέλουν να πάνε στον τόπο τους, στο σπίτι τους και εκεί έχουμε δράματα», εξηγεί.
Μοιραζόμενος την εμπειρία από τη διαχείριση των περιστατικών, λέει «αν μιλάμε για επαρχία, πάνε σε αγροτικές περιοχές χαντάκια, βάτα, ορεινές περιοχές έχουν κινδύνους να πέσουν από κάπου. Εκεί θα βρούμε τις σορούς κάποτε», εξηγεί.
Στις εξαφανίσεις στην αστικό ιστό, συνήθως οι αγνοούμενοι δεν έχουν επάνω τους ταυτοποιητικά στοιχεία. «Εδώ αν τους συμβεί οτιδήποτε στον δρόμο δηλαδή ένα ατύχημα, ένα τροχαίο, που είναι το πιο πιθανό, θα πάνε στο Νοσοκομείο. Και δυστυχώς παρά τις παρακλήσεις μας το Υπουργείο Υγείας κωφεύει και δεν κάνει το απλό για εμάς, να εκδώσει μία εγκύκλιο προς τα Νοσοκομεία να συνεργάζονται μαζί μας στις περιπτώσεις εξαφάνισης. Τους αφήνουν στο ψυγείο στα αζήτητα και πάνε για ταφή ως αγνώστων στοιχείων… Αρα, τέτοιες περιπτώσεις που δεν βρίσκουμε ποτέ είναι, είτε επειδή είναι οι εξαφανισθέντες σε χαράδρες ή χαντάκια είτε έχουν πάει στα αζήτητα», σημειώνει.
Περίεργες εξαφανίσεις
Ομως το ανθρώπινο δυναμικό της Γραμμής Βοήθειας έχει συναντήσει και άλλες ιστορίες με περίεργες εξαφανίσεις για τις οποίες δεν θα μάθει ποτέ κανείς το πώς και το γιατί. «Οταν έχω έναν ηλικιωμένο που έχει το σπίτι του, περιουσία δική του, ζει μόνος χωρίς συγγενείς ή συγγενείς μακριά στο εξωτερικό και ξαφνικά μία ωραία πρωία, ενώ δεν έχει προβλήματα, εξαφανίζεται ως διά μαγείας και δεν υπάρχει κανένα στοιχείο γι’ αυτόν, εκεί έχουμε υποψίες ότι μπορεί να είναι απαγωγή για όργανα», σημειώνει.
Ενδεικτικά αναφέρει το παράδειγμα ηλικιωμένης στην Εύβοια που οι συγγενείς της απουσίαζαν στην Αμερική, ζούσε μόνη χωρίς προβλήματα υγείας και ξαφνικά η Υπηρεσία ενημερώθηκε από γειτόνισσά της ότι εξαφανίστηκε. «Δεν βρήκαμε ούτε ίχνος της, τίποτα», σημειώνει.
Οι περίεργες εξαφανίσεις αποτελούν μεμονωμένες περιπτώσεις. Από το 2011 αφορούν 3-4 περιστατικά που μπορεί να φέρει στη μνήμη του ο κ. Κουρούκλης. Και για αυτά όμως τα μετρημένα κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι έχε γίνει, αφού συνήθως δεν εντοπίζονται οι σοροί.
Πάντως, ο ίδιος επισημαίνει, ότι έχει επιβεβαιωθεί επιτυχής μεταμόσχευση οργάνων από εγκεφαλικά νεκρή 78χρονη σε νεότερα άτομα, ενώ μέχρι πρότινος πιστεύονταν ότι οι μεταμοσχεύεις γίνονται από εγκεφαλικά νεκρούς που ήταν νέοι.
Πότε βρίσκονται οι αγνοούμενοι
Από το σύνολο των εξαφανίσεων που έχει χειριστεί η Υπηρεσία, στις μισές από αυτές οι αγνοούμενοι βρίσκονται πριν γίνουν ανακοινώσεις στην τηλεόραση. «Ταυτοποιούμε αμέσως τους αγνοούμενους. Οι εθελοντές τους εντοπίζουν πρώτοι.
Συνήθως εντοπίζονται στις πρώτες 10 μέρες. «Αν περάσουν 3-4 μέρες και δεν υπάρχουν μαρτυρίες αρχίζουμε να έχουμε υποψίες ότι πιθανώς δεν είναι στη ζωή χωρίς να είναι κάτι σίγουρο. Μετά τις 15-20 μέρες αρχίζουν και χάνονται οι ελπίδες», διευκρινίζει.
Τι μπορούν να κάνουν οι πολίτες
Πώς μπορούν οι πολίτες να αποφύγουν την εξαφάνιση αγαπημένων τους προσώπων; Ο κ. Κουρούκλης συμβουλεύει τους πολίτες από τα 60 τους χρόνια και μετά να κάνουν όλοι τεστ για την άνοια. Θα πρέπει αυτό να γίνει σημείο αναφοράς τους κράτους και της Πολιτείας, κατά τον ίδιο.
Από κει και πέρα σημειώνει ότι όταν ο παππούς αρχίζει και ξεχνάει, αυτό δεν είναι αστείο.
«Δεν του αφήνουμε ποτέ το δίπλωμα οδήγησης στα χέρια. Δεν το αντιλαμβάνεται, αλλά ανά πάσα στιγμή μπορεί να πέσει με το αυτοκίνητό του σε ένα σχολείο, σε ένα πολυκατάστημα, σε έναν γκρεμό. Η Πολιτεία θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της πάνω σε αυτό το θέμα και να μη βάζει τους ανθρώπους σε αντιπαλότητα», σημειώνει.
Πότε σταματούν οι έρευνες
«Ποτέ δεν αφήνουμε την ελπίδα και δεν θα πιστέψουμε ότι ένας άνθρωπος τελείωσε, αν δεν βρούμε τη σορό και αυτό δεν το λέω εγώ αλλά εμείς ως οργανισμός. Οταν ενεργοποιήσουμε κοινωνικό συναγερμό με την προσκόμιση σε εμάς της δήλωσης εξαφάνισης, ο συναγερμός λήγει όταν η Αστυνομία στείλει ενημερωτικό έγγραφο ότι έχει παύσει την αναζήτηση και αυτό γίνεται όταν έχει βρεθεί η σορός και αυτό θα γίνει επιβεβαιωμένα με DNA. Μόνο τότε κλείνει ο κύκλος», καταλήγει.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ
