Συνεχίζει την παράδοση και την τέχνη του πατέρα του στο Βελεστίνο
«Κάρφωνε το βελόνι πάνω στον πάγκο και μου ‘λεγε: όσος είναι ο ίσκιος του βελονιού, τόση η προκοπή του επαγγέλματος. Οσο ζούσε ο πατέρας μου, δεν με άφηνε να μάθω την τέχνη του ράφτη. Η δουλειά ήταν δύσκολη και το μεροκάματο δεν ήταν καλό. Εγώ όμως τον παρακολουθούσα και κρυφά, όταν έφευγε από το μαγαζί για να πάει στα σπίτια πελατών του τις παραγγελίες με τα ρούχα, πειραματιζόμουν με τη μηχανή και το βελόνι»… Ο 55χρονος σήμερα Δημήτρης Παπαδάμ από το Βελεστίνο, συνεχίζει την τέχνη του ράφτη, με το βελόνι και την κλωστή, καθαρά με αγάπη για την παράδοση και για ένα επάγγελμα που τείνει να εξαφανιστεί. Στο Βελεστίνο είναι ο μοναδικός ράφτης και τεχνίτης της κάπας, αν και όχι επαγγελματίας. Το κάνει ως χόμπι, ράβοντας κάπες και παραδοσιακά ρούχα για την οικογένειά του και φίλους του, στον ελεύθερο χρόνο από τη δουλειά του.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Ο ράφτης είναι από τα πιο παλιά επαγγέλματα. Στο παρελθόν πήγαιναν στα σπίτια, έπαιρναν μέτρα από τον πελάτη με τη μεζούρα, έκοβαν επί τόπου το ύφασμα, σημείωναν με την κιμωλία, περνούσαν τις καρφίτσες… Αν είχαν μαζί τους φορητή μηχανή, τέλειωναν το ρούχο επί τόπου. Αλλιώς το έπαιρναν στο σπίτι ή στο εργαστήριό τους και μόλις το ολοκλήρωναν το παρέδιδαν στον πελάτη.
Ετσι ήταν και η καθημερινότητα του πατέρα του Δημήτρη Παπαδάμ, Κωνσταντίνου, ο οποίος διατηρούσε ραφείο στην περιοχή. «Το έλεγαν μικρή Βουλή. Ο πατέρας μου ήταν καταξιωμένος και αγαπητός. Εκεί μαζευόταν άντρες από το χωριό, συζητούσαν όσο ο πατέρας μου εργαζόταν, έκαναν αστεία καλαμπούριζαν, έπιναν κρασάκι, τσιπουράκι. Επί 60 χρόνια έκανε αυτή τη δουλειά. Εραβε παραδοσιακές φορεσιές, κάπες, κοστούμια, ρούχα που του ζητούσε ο κόσμος», περιγράφει ο κ. Παπαδάμ τις παιδικές του αναμνήσεις από το επάγγελμα του πατέρα του.
Το επάγγελμα του ράφτη, σιγά-σιγά άρχισε να ατονεί. Οι ανάγκες του κόσμου για περισσότερα ρούχα, σε περισσότερα σχέδια, έφεραν στο προσκήνιο τις βιομηχανίες και ο παραδοσιακός ράφτης μπήκε στο περιθώριο.
«Σήμερα, στο Βελεστίνο δεν υπάρχει ούτε ένας παραδοσιακός ράφτης», λέει ο κ. Παπαδάμ. Αλλωστε και ο ίδιος δεν είναι επαγγελματίας.
«Εγώ είμαι εργαζόμενος-ακτινολόγος στο Νοσοκομείο του Βόλου. Μου αρέσει η δουλειά μου και να μπορώ να προσφέρω στον κόσμο. Αγαπώ όμως πολύ και την παράδοση. Πάντα μου άρεσε και πάντα αγαπούσα το επάγγελμα του πατέρα του. Κι έτσι αποφάσισα να ασχοληθώ ερασιτεχνικά τα τελευταία 15 χρόνια, στην ίδια γωνιά στο σπίτι, όπου ο πατέρας μου συγκέντρωσε τα πράγματά του όταν συνταξιοδοτήθηκε και έκλεισε το ραφείο του μετά από 60 χρόνια», λέει.
Αυτοδίδακτος τεχνίτης
Ο Δημήτρης Παπαδάμ είναι αυτοδίδακτος στην τέχνη του ράφτη. Όταν ήταν μικρός πήγαινε στο ραφείο του πατέρα του και έβλεπε πώς δούλευε. «Ο πατέρας μου δεν με άφηνε να ασχοληθώ. Φοβόταν να με αφήσει να χειριστώ τη μηχανή. Ηταν όμως και δύσκολο επάγγελμα και χωρίς καλό μεροκάματο. Όλα γίνονταν στο χέρι, με τη βελόνα. Ειδικά οι κάπες, όταν γίνονται από τράγιο ύφασμα είναι δύσκολο να δουλευτούν. Είναι σκληρό το ύφασμα. Το ύφασμα από προβατίνα είναι πιο μαλακό. Αλλά δεν είναι αδιάβροχο», μοιράζεται μυστικά του επαγγέλματος.
Ο ίδιος όμως γοητευόταν και δεν το έβαζε κάτω. Μάθαινε βλέποντας και όταν ο πατέρας του έλειπε από το μαγαζί, πειραματιζόταν στη μηχανή. «Το καταλάβαινε. Ελεγε στη μητέρα μου, κάτι έκανε πάλι», αναφέρει.
Με αγάπη για την τέχνη και την παράδοση
Όταν ο πατέρας του έκλεισε το ραφείο και συνταξιοδοτήθηκε, αποφάσισε να παραλάβει ο ίδιος τη σκυτάλη, έστω και ερασιτεχνικά. Δεν ήθελε να αφήσει να σβήσει ένα παραδοσιακό επάγγελμα που ο ίδιος αγαπά μέσα από τα μάτια του πατέρα του.
Ετσι τα τελευταία 15 χρόνια, συνεχίζει την τέχνη του πατέρα του. «Δεν το κάνω για βιοποριστικούς λόγους. Μόνο επειδή αγαπάω την παράδοση και την τέχνη», εξομολογείται στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ.
Του αρέσει να φτιάχνει κάπες. Δεν βρίσκεις εύκολα στην αγορά, παραδοσιακή κάπα. Πολύ περισσότερο, τεχνίτη της κάπας, όπως είναι ο ίδιος. Ράβει και παραδοσιακές φορεσιές. «Εφτιαξα για τα παιδιά μου τις βλάχικες φορεσιές», λέει. Και καμιά φορά αναλαμβάνει και πιο δύσκολα, όπως υποστρώματα για τα άλογα. Πρόκειται για υφάσματα σκληρά που μπαίνουν κάτω από τη σέλα και τα στολίζει κιόλας. Στην περιοχή άλλωστε υπάρχει Ιππικός Ομιλος.
«Ο,τι κάνω, το κάνω για μένα. Για τη διατήρηση της παράδοσης και της τέχνης που κινδυνεύει να εξαφανιστεί», λέει ο Δημήτρης Παπαδάμ, ο τελευταίος στο χωριό παραδοσιακός ράφτης και τεχνίτης της κάπας.
