Τρέφονται με αγροτικά «σκουπίδια» και χρησιμεύουν για την παραγωγή ζωοτροφών και ανθρωπο- τροφών ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης- Εμπορικά διαθέσιμα προϊόντα με τη σφραγίδα του ιδρύματος θα ταξιδέψουν σε δέκα χώρες
Στο Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η ερευνητική ομάδα του καθηγητή Χρήστου Αθανασίου έχει επιδοθεί στη μαζική εκτροφή εντόμων. Κάθε μήνα παράγονται πάνω από 1,5 τόνος έντομα, τα οποία τρέφονται με αγροτικά «σκουπίδια» και προορισμός τους είναι να αποτελέσουν τροφές για ψάρια, ζώα αλλά και για τον ίδιο τον άνθρωπο, ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Πρόκειται για ένα εγχείρημα που ξεκίνησε από το 2018 οπότε και το συγκεκριμένο εργαστήριο ήταν ένα από τα λίγα εντομο- εκτροφεία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πέντε χρόνια μετά, η παγκόσμια ανάγκη για εναλλακτική μορφή πρωτεΐνης ήρθε να βρει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας έτοιμο να ανταποκριθεί στην παγκόσμια πρόκληση.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου, στις εγκαταστάσεις του εργαστηρίου εκτρέφονται πέντε από το σύνολο των οκτώ εγκεκριμένων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έντομα, τα άλευρα των οποίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή τροφής.
Ηδη μάλιστα, οι πρώτες ιχθυοτροφές για τσιπούρες και λαβράκια, φέρουν τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ενώ σε εξέλιξη είναι σημαντικό πείραμα σε 180 γαλοπούλες που εκτρέφονται σε μονάδα της Θεσσαλίας. Οι γαλοπούλες τρέφονται με τροφές που περιέχουν πρωτεΐνη από έντομα και όπως τονίζει ο κ. Αθανασίου, ήδη τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά τόσο ως προς την εικόνα της υγείας τους όσο και ως προς την ανάπτυξή τους.
Μάλιστα το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ετοιμάζεται να «ταξιδέψει» ζωοτροφές με την υπογραφή του σε δέκα χώρες, όπως στην Ιταλία για πέστροφες, στην Τυνησία για κυπρίνους, στη Γερμανία για τροφές που προορίζονται για τον άνθρωπο και να «απαντήσει» σε μία παγκόσμια πρόκληση: την εξασφάλιση προϊόντων με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη που όμως θα ανταποκρίνονται και στον στόχο της κυκλικής οικονομίας.
Το πρόβλημα
Σύμφωνα με τον κ. Αθανασίου τα σύγχρονα Ευρωπαϊκά συστήματα αγροτικής παραγωγής εξαρτώνται άμεσα από τις εισαγωγές πρώτων υλών προκειμένου να καλύψουν τις διατροφικές ανάγκες των εκτρεφόμενων ζώων και ψαριών, αλλά και του ανθρώπου.
Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα αισθητή στη λεκάνη της Μεσογείου, όπου η ξηρασία και οι οικολογικές ιδιαιτερότητες της περιοχής μειώνουν την αυτάρκεια και την ανεξαρτησία των τοπικών, παραδοσιακών αγροδιατροφικών αλυσίδων παραγωγής. Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για εναλλακτικές, βιώσιμες, αειφόρες και κυρίως τοπικά παραγόμενες πηγές πρωτεΐνης και άλλων θρεπτικών συστατικών.
Η λύση
Τα περισσότερα αγροτικά παραγωγικά συστήματα παράγουν μεγάλες ποσότητες από μια ποικιλία παραπροϊόντων και οργανικών αποβλήτων. Εκτιμάται ότι σε ετήσια βάση χάνεται το 27% της αγροτικής παραγωγής που αντιστοιχεί σε παγκόσμια κλίμακα σε 1,6 δις τόνους αξίας 750 δις δολαρίων. Ομοίως, το ένα τρίτο των παραγόμενων για ανθρώπινη κατανάλωση τροφίμων πετιέται. Οι ποσότητες αυτές αποτελούν μια μεγάλη δεξαμενή πόρων, η οποία στο μεγαλύτερο κομμάτι της παραμένει αναξιοποίητη.
Εδώ έρχεται να δώσει τη λύση το ερευνητικό έργο CIPROMED, κύριος στόχος του οποίου είναι να αυξήσει τη σταθερότητα των Μεσογειακών αγροδιατροφικών συστημάτων παραγωγής μέσω της αξιοποίησης τοπικών καλλιεργειών (π.χ. ψυχανθών) και τοπικά παραγόμενων αγροτικών παραπροϊόντων και τη βιομετατροπή τους μέσω των εντόμων και των μικροφυκών σε πρώτες ύλες για καινοτόμα προϊόντα τροφίμων και ζωοτροφών.
Το έργο CIPROMED φιλοδοξεί να μειώσει την εξάρτηση των Μεσογειακών χωρών από εισαγόμενες πηγές πρωτεΐνης (ιχθυάλευρο, σογιάλευρο κα.) και να τους επιτρέψει να βασίζονται περισσότερο σε τοπικά παραγόμενες, αειφόρες θρεπτικές πηγές. Το έργο στοχεύει στο να αναπτύξει ένα νέο, καινοτόμο, ολιστικό σύστημα αγροτικής παραγωγής βασισμένο στις μεθόδους της κυκλικής οικονομίας.
Εναρκτήρια συνάντηση
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας είναι ο συντονιστής του ερευνητικού έργου CIPROMED και η εναρκτήρια συνάντηση θα πραγματοποιηθεί αύριο, Δευτέρα 5 και μεθαύριο, Τρίτη 6 Ιουνίου, στον Βόλο, στο Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος.
Σημειώνεται ότι η ομάδα έργου του CIPROMED αποτελείται από 17 εταίρους από διαφορετικούς κλάδους του αγροδιατροφικού τομέα, ενώ συμπεριλαμβάνει οκτώ Πανεπιστήμια και Ερευνητικούς Οργανισμούς, οκτώ εταιρείες και έναν μη κυβερνητικό οργανισμό. Οι εταίροι προέρχονται από επτά ευρωπαϊκές χώρες, Ελλάδα, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο, Μάλτα και τρεις μη ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες, Τυνησία, Ισραήλ, Μαρόκο.
Συντονιστής του έργου είναι το Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, ενώ επιστημονικός υπεύθυνος του έργου είναι ο καθηγητής Εντομολογίας κ. Χρήστος Αθανασίου.
