Ποικιλίες, που θα είναι παραγωγικότερες ανά μονάδα γης, από τη στιγμή που δεν μπορεί να αυξηθούν οι καλλιεργούμενες εκτάσεις, που θα είναι προικισμένες με χαρακτηριστικά για την προστασία της δημόσιας υγείας και ταυτόχρονα θα είναι ανθεκτικές απέναντι στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής είναι τα όπλα, που έχει στη φαρέτρα της η επιστήμη της Γενετικής Βελτίωσης των Φυτών για την επισιτιστική ασφάλεια. Σήμερα, ο πλανήτης καλείται να αντιμετωπίσει μία νέα επισιτιστική κρίση, η οποία επιτείνεται και από την ενεργειακή κρίση.
Τα παραπάνω τόνισε, μεταξύ άλλων, ο ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Σκαράκης, στο περιθώριο στρογγυλής τράπεζας για τον «ρόλο της βελτίωσης των φυτών στις προκλήσεις για Βιώσιμη Ανάπτυξη και Επισιτιστική Ασφάλεια», που πραγματοποιήθηκε χθες το μεσημέρι στο ξενοδοχείο Ξενία, στο πλαίσιο του 18ου Πανελληνίου Συνεδρίου για τη «Βελτίωση των Φυτών: Καινοτομίες και προοπτικές για Βιώσιμη Ανάπτυξη».
Σύμφωνα με τον κ. Σκαράκη, φέτος τον χειμώνα θα έρθουμε αντιμέτωποι με το πρόβλημα της αγροδιατροφικής επάρκειας. Μάλιστα, όπως σημείωσε, η επισιτιστική ασφάλεια δείχνει να επιτείνεται και από την ενεργειακή κρίση, που έχει ξεσπάσει.
«Απαντήσεις στο πρόβλημα αναμένεται να δοθούν με τις βελτιωμένες ποικιλίες φυτών», υπογράμμισε ο ίδιος. «Δεν γνωρίζω κατά πόσο η γενετική βελτίωση των φυτών μπορεί να λύσει όλα τα προβλήματα. Σαφέστατα όμως θα βοηθήσει, όπως έγινε το 1960, όταν διαλαλούσαν το τέλος του κόσμου, επειδή αυξήθηκε ο πληθυσμός χωρίς παράλληλη αύξηση της αγροτικής παραγωγής. Το τέλος του κόσμου δεν ήρθε, εξαιτίας της γενετικής βελτίωσης των φυτών. Η γενετική έδωσε τότε λύση στο πρόβλημα με τη γνωστή πράσινη επανάσταση. Σήμερα, η γενετική έχει στη φαρέτρα της εκπληκτικά εργαλεία για να παράγει παραγωγικότερες ποικιλίες, προικισμένες με γενετικά χαρακτηριστικά, που θα τις κάνουν ανθεκτικές απέναντι στις ασθένειες και την κλιματική αλλαγή. Είναι σαφές ότι η βελτίωση των ποικιλιών θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιμετώπιση του προβλήματος και θα συμβάλλει στη βιώσιμη εντατικοποίηση της γεωργίας», σημείωσε ο κ. Σκαράκης.
Ερχονται τα λειτουργικά τρόφιμα
Η επιστήμη της γενετικής βελτίωσης των φυτών είναι πολύ κοντά στην παραγωγή λειτουργικών τροφίμων ως απάντηση στις προκλήσεις της εποχής.
«Στη γενετική ο τελικός στόχος είναι η παραγωγή ποικιλιών, οι οποίες θα ενσωματώνουν χαρακτηριστικά για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης, που σημαίνει δηλαδή ότι θα είναι παραγωγικότερες, αλλά και χαρακτηριστικά που θα αυξάνουν την ποιότητα στο τελικό προϊόν. Με τη γενετική μπορούν να αντιμετωπιστούν η πρόκληση της ενεργειακής κρίσης και φυσικά ζητήματα διατροφής με ποικιλίες, που οδηγούν στα λειτουργικά τρόφιμα. Τι είναι τα λειτουργικά τρόφιμα; Πρόκειται για τρόφιμα από φυτά, το DNA των οποίων είναι επιφορτισμένο να αντιμετωπίσει προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα, η παραγωγή ποικιλιών σιταριού είτε για άλευρα, είτε για ζυμαρικά, που θα είναι ελεύθερες γλουτένης. Ή για παράδειγμα η παραγωγή οσπρίων με αυξημένη περιεκτικότητα πρωτεΐνης στο 26% με 27%», ανέφερε από την πλευρά του ο Δημήτρης Βλαχοστέργιος, ερευνητής και διευθυντής στο Ινστιτούτο Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών στη Λάρισα.
Μάλιστα, όπως τόνισε ο ίδιος, ήδη εργασίες, που ξεκίνησαν πριν από έξι χρόνια, μπορούν να δώσουν απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις και σύντομα να οδηγήσουν στο τελικό προϊόν.
ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
