Εντονο προβληματισμό και εύλογη ανησυχία δημιουργεί στο έμψυχο δυναμικό των Αρχαιολογικών Ινστιτούτων ανά την Ελλάδα το σχέδιο του νέου οργανογράμματος που προωθείται από το Υπουργείο, σύμφωνα με το οποίο προβλέπεται η διατήρηση ενός από τα έξι που λειτουργούν, συνολικά, σήμερα σε όλη την Ελλάδα.
Η συγκεκριμένη προοπτική έχει προκαλέσει πλείστες όσες αντιδράσεις από τους αρχαιολόγους, οι οποίοι βιώνουν την πλήρη αβεβαιότητα, θέτοντας παράλληλα ως πρωταρχικής σημασίας αίτημα την παραμονή του Υπουργείου Πολιτισμού, ως αυτόνομου Υπουργείου.
«Η κατάργηση των Αρχαιολογικών Ινστιτούτων εντάσσεται στο πλαίσιο της κατάργησης οργανισμών σύμφωνα με τις επιταγές της τρόικας και στο σχέδιο οργανογράμματος που συνέταξε το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, δεν αναφέρονταν καθόλου τα Αρχαιολογικά Ινστιτούτα.
Tο γεγονός αυτό μας προκαλεί έντονη ανησυχία, διότι δεν διασφαλίζονται οι θέσεις του προσωπικού» υπογραμμίζει η Έλσα Νικολάου, αναπληρώτρια προϊσταμένη του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Θεσσαλικών Σπουδών, που έχει έδρα στο Βόλο και αρμοδιότητα τους τέσσερις θεσσαλικούς νομούς και τις Βόρειες Σποράδες.
Σύμφωνα, ωστόσο, με τις διορθωτικές κινήσεις που ακολούθησαν, προτείνεται η διατήρηση ενός εκ των έξι, γεγονός που μεταφράζεται είτε σε συγχώνευση, είτε σε κατάργηση των Ινστιτούτων. «Τα Αρχαιολογικά Ινστιτούτα παράγουν πολύ σημαντικό έργο, ενώ σε τοπικό επίπεδο έχουμε δημιουργήσει υποδομές, βιβλιοθήκη με 2.000 βιβλία και ανάτυπα, εκδόσεις, έχουμε δύο έργα ΕΣΠΑ, Προγραμματική Σύμβαση πολιτισμικής Ανάπτυξης με την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Η κατάργηση ή συγχώνευση του Ινστιτούτου Θεσσαλικών Σπουδών με οποιοδήποτε άλλο, θα είναι εξοντωτική για τους υπαλλήλους που υπηρετούν σε αυτό και από ηθική και από οικονομική άποψη. Στο Ινστιτούτο εργάζονται πέντε άτομα υπεράνθρωπα και εκτός ωραρίου για να παραχθεί το έργο που περιλαμβάνει πέραν της μελέτης και της έρευνας, τις επιστημονικές εκδόσεις, αλλά και συνδιοργανώσεις εκδηλώσεων» τονίζει η κ. Νικολάου, η οποία είναι επίσης ταμίας στην Τοπική Επιτροπή του παραρτήματος Θεσσαλίας του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.
Το αίτημα που διατυπώνεται είναι να διατηρηθούν τα Αρχαιολογικά Ινστιτούτα ως έχουν, και ως Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΥΠΑΙΘΠΑ, στους χώρους ευθύνης τους. Να δοθεί η δυνατότητα στους υπαλλήλους που υπηρετούν στα Αρχαιολογικό Ινστιτούτα να συνεχίσουν να υπηρετούν σ’ αυτά -ή στις ανάλογες Υπηρεσίες που θα προβλεφθούν στο Οργανόγραμμα, ώστε να ολοκληρώσουν τις δρομολογηθείσες δράσεις τους και να προωθήσουν το έργο τους.
Το σημείο όμως που εγείρει έντονες αντιδράσεις από την πλευρά του αρχαιολογικού κόσμου είναι η κατάργηση του Υπουργείου Πολιτισμού και η ενσωμάτωσή του στο Υπουργείο Παιδείας, με την μορφή Γενικής Γραμματείας. «Η συρρίκνωση των Αρχαιολογικών Ινστιτούτων και των Εφορειών Προϊστορικών και Κλασσικών, αλλά και Βυζαντινών σε μια ανά περιοχή, δεν οδηγεί τον πολιτισμό σε άνθηση, αντίθετα συρρικνώνει τις δυνάμεις που ασχολούνται με τον πολιτισμό» τονίζει η κ. Νικολάου. Σε ότι αφορά στο Υπουργείο Πολιτισμού, η κ. Νικολάου τονίζει ότι «μας έχει βρει αντίθετους από την αρχή η υπαγωγή μας στο Υπουργείο Παιδείας, διότι πιστεύουμε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού, που είναι νευραλγικής σημασίας, θα έπρεπε να παραμείνει αυτόνομο».
Η διατήρηση του Υπουργείου Πολιτισμού και των Αρχαιολογικών Ινστιτούτων, παράλληλα δε και η στελέχωσή τους, διατυπώνονται ως βασικά αιτήματα από τους εργαζόμενους, οι οποίοι υψώνουν φωνή διαμαρτυρίας απέναντι στις τρέχουσες εξελίξεις.
Οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν και θα συνεχιστούν σε πανελλαδική κλίμακα με αποφάσεις των θεσμικών οργάνων, υπογραμμίζουν την πλήρη αντίθεση των αρχαιολόγων και των εργαζομένων κατ’ επέκταση στις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού.
Στο μεταξύ, έχει εκδοθεί από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Θεσσαλίας με την επιστημονική συμβολή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της περιοχής μας και τη συμμετοχή του ΔΗΚΙ τόμος για τις αρχαίες πόλεις της Θεσσαλίας και στόχος είναι η έκδοση αντίστοιχου έργου για τα παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλίας σε συνεργασία με τις αρμόδιες Εφορείες Βυζαντινών Αρχαιοτήτων της Θεσσαλίας και άλλους φορείς, ενώ παράλληλα συνεχίζεται με την ίδια πάντα ζέση, το ερευνητικό έργο που υλοποιεί.
ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ