Την αναγκαιότητα επίλυσης του Κυπριακού υπογραμμίζουν, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι τουρκικές αντιδράσεις γύρω από την προοπτική εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Κύπρου, Λιβάνου και Αιγύπτου.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Σον Μακόρμακ, ο οποίος απαντώντας σε σχετική ερώτηση, κάλεσε «και τα δυο μέρη να εφαρμόσουν τις προτάσεις του βοηθού γενικού γραμματέα Γκαμπάρι και να προχωρήσουν προς την επίτευξη λύσης».
Ο Αμερικανός αξιωματούχος έσπευσε να σημειώσει ότι οι ΗΠΑ «αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία ως κυρίαρχο κράτος», για να προσθέσει ότι η αμερικανική κυβέρνηση πιστεύει ότι είναι σημαντικό η όποια δραστηριότητα αναπτυχθεί στα ανοικτά της Κύπρου να γίνει με τρόπο που θα ενισχύει τις προοπτικές επανένωσης της νήσου.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο κ. Μακόρμακ σημείωσε ότι, αν και είναι νωρίς για να καταθέσει την λεπτομερή ατζέντα της επικείμενης συνάντησης που θα έχουν την ερχόμενη εβδομάδα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ η Κοντολίζα Ράις με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, είναι βέβαιο ότι οι δυο υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν για την κατάσταση στο Ιράκ και την δράση ομάδων στο έδαφος της Τουρκίας που ανησυχεί τόσο την Τουρκία όσο και τις ΗΠΑ, το Ιράν, και τις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Η Βρετανία
Εκκληση για σεβασμό στη διεθνή νομοθεσία και για μια προσέγγιση του θέματος, που αναγνωρίζει την ανάγκη να βρεθούν λύσεις αποδεκτές από όλα τα μέρη, απηύθυνε ο Βρετανός πρέσβης, Σάιμον Γκας.
Ο κ. Γκας τόνισε: «Πιστεύω ότι το θέμα αυτό χρειάζεται πολλή μελέτη. Κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους. Αυτό το προβλέπει η διεθνής νομοθεσία και πρέπει να γίνει σεβαστό. Πιστεύω ότι η κατάσταση στην Κύπρο είναι σύνθετη, αλλά η τήρηση αυτής της αρχής που προανέφερα είναι εξαιρετικά σημαντική.
»Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι όλες οι πλευρές πρέπει να εξετάσουν το θέμα με ψυχραιμία και να σκέφτονται πολύ, πριν κάνουν ανακοινώσεις και δηλώσεις, που μπορεί να είναι εμπρηστικές και ενδέχεται να κάνουν την κατάσταση χειρότερη. Θα έκανα, λοιπόν, έκκληση για σεβασμό στη διεθνή νομοθεσία και για μια προσέγγιση στο πρόβλημα, που αναγνωρίζει την ανάγκη να βρεθούν λύσεις αποδεκτές από όλα τα μέρη».
Κοιτάσματα 400 δισ. δολαρίων
Εξάλλου, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα του «Βήματος», αν οι εκτιμήσεις των κυπριακών αρχών και των πολυεθνικών εταιριών που ειδικεύονται στην αναζήτηση υδρογονανθράκων είναι ακριβείς, το νέο «Ελντοράντο» βρίσκεται στη Μεγαλόνησο.
Για την ακρίβεια στον υποθαλάσσιο χώρο του νησιού κρύβονται έξι ως οκτώ δισεκατομμύρια βαρέλια μαύρου χρυσού, αξίας 400 δισ. δολαρίων. Εκεί, σύμφωνα με τις σεισμολογικές έρευνες που πραγματοποίησε υπό απόλυτη μυστικότητα τα τελευταία χρόνια η Κυπριακή Δημοκρατία, βρίσκονται τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου τα οποία ορέγονται οι μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου.
Την προσοχή των «επτά αδελφών» έχουν τραβήξει απόρρητες εκθέσεις κρατών, διεθνών οργανισμών και εξειδικευμένων επιστημονικών φορέων που συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα: στον θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου υπάρχουν τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου τα οποία εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τα 15 δισεκατομμύρια βαρέλια.
Το 50% αυτών των κοιτασμάτων, δηλαδή έξι ως οκτώ δισεκατομμύρια βαρέλια, όπως δείχνουν όλα τα επιστημονικά δεδομένα βρίσκεται στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, όπου τα αποκλειστικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου φυσικού πλούτου (πετρέλαιο, αέριο) ανήκουν στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Τι θα σήμαινε η επαλήθευση αυτών των στοιχείων; Ακόμη και για την ανθηρή οικονομία της Κύπρου μια τέτοια επιβεβαίωση θα προκαλούσε ίλιγγο στους τεχνοκράτες και οικονομολόγους που ειδικεύονται στα δημόσια λογιστικά, καθώς τα ύψη και τα μεγέθη είναι δυσθεώρητα.
Καταγγελίες Λιλλήκα
Σε «ύπαρξη μνημονίου συναντίληψης για την εκμετάλλευση φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου μεταξύ της οικογένειας Μπους και του πρώην υπουργού Εμπορίου στην κυβέρνηση Κληρίδη, Νίκου Ρολάνδη», αναφέρθηκε την Πέμπτη ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Λιλλήκας.
Ο κ. Λιλλήκας είπε ότι όταν ανέλαβε υπουργός Εμπορίου στην κυβέρνηση Παπαδόπουλου, ακύρωσε το μνημόνιο προκειμένου να προστατεύσει τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, «αφού προνοούσε την εκχώρηση μονοπωλίου στην οικογένεια Μπους».
Σύμφωνα πάντα με όσα υποστήριξε ο κ. Λιλλήκας, το μνημόνιο υπογράφτηκε εκ μέρους της Κύπρου από τον κ. Νίκο Ρολάνδη.
Απάντηση Ρολάνδη
Ψευδείς χαρακτηρίζει ο κ. Ρολάνδης τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργιου Λιλλήκα, περί υπογραφής μνημονίου συναντίληψης με την οικογένεια Μπους για την εκμετάλλευση φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου.
Σε γραπτή δήλωσή του, αναφέρει ότι με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου (επί κυβερνήσεως Κληρίδη) προχώρησε στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με αμερικανική εταιρεία για εκμετάλλευση του φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τον κ. Ρολάνδη, το μνημόνιο και όλες οι ανανεώσεις του «πέρασαν από το Υπουργικό Συμβούλιο, με τη νομική έγκριση και από τον Γενικό Εισαγγελέα» και «το μνημόνιο δεν δημιούργησε καμιά νομική δέσμευση και ως εκ τούτου δεν υπήρχε τίποτε για να ακυρώσει ο κύριος Λιλλήκας».
Ο κ. Ρολάνδης υποστηρίζει ότι μέσω του μνημονίου η τότε κυβέρνηση δεν εκχώρησε κυριαρχικά ή άλλα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
