ΤΟΠΙΚΑ

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων

ο-μηχανισμός-των-αντικυθήρων-851206

Σήμερα το βράδυ, στις 8 μ.μ. το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος, οργανώνουν διάλεξη στο αμφιθέατρο «Γιάννης Κορδάτος» του Παραλιακού συγκροτήματος (πρώην μέγαρο Παπαστράτου). Ομιλητής θα είναι ο καθηγητής αστρονομίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Ιωάννης Σειραδάκης με θέμα: «Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων».
Το 70 περίπου μ.Χ. ένα Ρωμαϊκό καράβι, με προορισμό τη Ρώμη, βούλιαξε κοντά στο βόρειο ακρωτήριο των Αντικυθήρων. Ήταν φορτωμένο με πολύτιμα λάφυρα. Πολλούς αιώνες αργότερα, τη Μ. Τρίτη του 1900 μ.Χ. Σύμιοι σφουγγαράδες ανακάλυψαν τυχαία τα υπολείμματα του ναυάγιου και τον επόμενο χρόνο, το Νοέμβριο 1901, η πρώτη ενάλια ανασκαφή αρχαίου πλοίου στη μεσόγειο, έφερε στην επιφάνεια έναν θησαυρό αγαλμάτων, πολυτελών επίπλων, πλούσιων σκευών, κεραμικών σκευών καθώς και ενός περίεργου αντικειμένου, που οι δύτες το ανέσυραν επειδή είχε ίχνη ορείχαλκου (μπρούτζου) στην επιφάνειά του. Ήταν ο «Μηχανισμός των Αντικυθήρων». Η μελέτη των αγαλμάτων άρχισε αμέσως και, λίγα χρόνια αργότερα, όταν συναρμολογήθηκαν τα πιο σημαντικά αγάλματα, οι αρχαιολόγοι έστρεψαν την προσοχή τους στο περίεργο αυτό αντικείμενο, ανακαλύπτοντας, προς μεγάλη τους έκπληξη, ότι περιείχε έναν σημαντικό αριθμό γραναζιών και πολλές επιγραφές. Άρχισε έτσι η μελέτη του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.
Η πρώτη ομάδα που μελέτησε το «Μηχανισμό» (κυρίως από το 1950 μέχρι το 1980), υπό τον Derek de Solla Price, κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι επρόκειτο για ένα αστρονομικό αναλογικό υπολογιστή, που υπολόγιζε τη θέση του Ηλίου, της Σελήνης και των πλανητών, των οποίων η ετήσια τροχιά διαγράφει ένα τόξο ανάμεσα στους ζωδιακούς αστερισμούς. Διατύπωσε, μάλιστα, την άποψη ότι περιείχε και ένα διαφορετικό γρανάζι. Η δεύτερη ομάδα (από το 1980 μέχρι 2003), υπό τον Alan Bromley και (κυρίως) τον Mixhael Wright, απέρριψε την ύπαρξη του διαφορικού γραναζιού και την αντικατέστησε με κίνηση που σχετίζεται με επικυκλικές τροχιές. Επίσης παρατήρησε ότι η οργάνωση της κίνησης των γραναζιών, προέβλεπε τις φάσεις της Σελήνης, και επεσήμανε ενδείξεις που σχετίζονταν με γνωστές περιόδους εκλείψεων, αλλά δεν κατάφερε να προχωρήσει περαιτέρω. Με τα, τελευταίας τεχνολογίας, μηχανήματα, που χρησιμοποίησε η Τρίτη (διεθνής και πολυπληθής) ομάδα (από το 2003 έως σήμερα) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων υπολόγιζε την ανώμαλη τροχιά της Σελήνης (πότε πάει ποιο γρήγορα και πότε ποιο αργά) και ήταν σε θέση να προβλέπει εκλείψεις για αρκετά χρόνια μετά την κατασκευή του. Επίσης με τομογραφία μεγάλης ακρίβειας διαβάστηκαν περίπου 2200 γράμματα (τα περισσότερα μέσα στο απολίθωμα) και διατύπωσε την άποψη ότι ο Μηχανισμός περιείχε ένα εγχειρίδιο χρήσεως, γραμμένο στην ελληνική γλώσσα, με αστρονομικές, τεχνικές και γεωγραφικές οδηγίες. Η διερεύνηση των δεδομένων συνεχίζεται. Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων μας έχει αλλάξει τη γνώμη που είχαμε μέχρι τώρα για τις τεχνολογικές δυνατότητες των αρχαίων Ελλήνων, αφού χρειάστηκαν τουλάχιστον 15 αιώνες για να κατασκευάσει ο άνθρωπος, κάποιο ανάλογο μηχανισμό με γρανάζια και, μάλιστα, όχι τόσο περίπλοκο, Τα τελευταία δεδομένα δημιούργησαν πληθώρα ερωτημάτων: Πότε κατασκευάστηκε; Γιατί δεν έχει βρεθεί ένας ανάλογος Μηχανισμός μέχρι που χάθηκε αυτή η γνώση δια μέσου των αιώνων; Για ποιο σκοπό τον χρησιμοποιούσαν;
Στα ερωτήματα αυτά θα προσπαθήσει να δώσει κάποια απάντηση ο ομιλητής – ερευνητής του Μηχανισμού Ιωάννης Σειραδάκης, του οποίου παραθέτουμε μερικά βιογραφικά στοιχεία.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές του στην Αστρονομία έγιναν στην Αγγλία (Πανεπιστήμιο του Manchester – Jodrell Bank) και από το 1975 έως το 1985 εργάστηκε ερευνητικά στο ινστιτούτο Max-Planck της Βόννης, στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και στο Πανεπιστήμιο του San Diego της Καλιφόρνιας. Από το 1985 είναι καθηγητής αστρονομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιλαμβάνουν μελέτες σχετικές με Αστέρες Νετρονίων, Ουδέτερο Υδρογόνο σε Γαλαξίες, το Κέντρο του Γαλαξία μας, Μεταβλητούς Αστέρες, Σελήνη και

#Tags

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου