Όλοι οι φτωχοί κι οι αναξιοπαθούντες αυτής της χώρας υποδέχτηκαν με εκκωφαντική θυμηδία το δίλημμα που θα αντιμετώπιζαν στις εκλογές. Την ίδια στιγμή δοκίμαζαν ένα είδος άγριας ευχαρίστησης συναισθανόμενοι ότι ένα τέτοιο δίλημμα αποτελούσε την πιο πλήρη ομολογία αποτυχίας όσων μέχρι την ώρα εκείνη κυβέρνησαν τον τόπο. Για να κατανοηθεί αυτό το αίσθημα πρέπει να γίνει γνωστή η διάθεση του φτωχόκοσμου απέναντι στους μέχρι τώρα κυβερνήτες του, όσους είναι μπροστά κι εκείνους που κυβερνούν από το παρασκήνιο.
Όπως μας δίνεται η ευκαιρία να πούμε, η χώρα μέχρι τώρα κυβερνιόταν από πέντε – έξι οικογένειες, που πάνω τους οι μεροκαματιάρηδες, οι άνεργοι, οι πειναλέοι, συγκέντρωναν όλο τους το μίσος, γιατί οι πολιτικές τους τιμωρούσαν τον φτωχό μόνο και μόνο επειδή ήταν φτωχός και επιβράβευαν τον πλούσιο μόνο και μόνο επειδή ήταν πλούσιος. Έξω απ’ αυτή την αποτρόπαιη κάστα βρισκόταν ένα πλήθος αναλώσιμοι πολιτικάντηδες μικρής αξίας που την υπηρετούσαν και που δεν ήταν για τους φτωχούς λιγότερο επικίνδυνοι. Βέβαια πρέπει να σημειωθεί ότι σε κάθε πολιτισμένο κράτος ο πλούτος είναι πράμα ιερό. Στις δημοκρατίες μάλιστα είναι το μόνο ιερό. Λοιπόν, ως τώρα το κράτος μας ήταν δημοκρατία. Πίσω απ’ τις πέντε – έξι οικογένειες που ασκούσαν τη διακυβέρνηση του τόπου και πίσω από τους υποταχτικούς που τους ακολουθούσαν υπήρχαν τρεις τέσσερις οικογένειες με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και με μια δύναμη τόσο βαθιά ριζωμένη, απλωμένη τόσο πλατιά, και προπάντων τόσο αποτελεσματική, που ανεβοκατέβαζαν κυβερνήσεις. Κάτεχαν ανυπολόγιστες περιουσίες και κάνανε ιδιοκτησία τους το μεγαλύτερο μέρος των παραγόμενων αγαθών, οδηγώντας το λαό στην εξαθλίωση. Διηύθυναν μυστικά τους πρωθυπουργούς και τους υπουργούς να προτιμούν τα συμφέροντά τους πότε με τη φοβέρα και πότε με τη διαφθορά και τους εξευτελίζαν τόσο, που για το φτωχό λαό το να κατέχεις θέση εξουσίας κατάντησε να θεωρείται ατιμωτικό.
Παρά το ότι στη χώρα παραγόταν πλούτος που κατέληγε στις τσέπες των λίγων ως γεγονός ήταν αρκετό για να αγανακτεί ο φτωχός λαός, οι διάφοροι αστοί, από τους μεγαλύτερους έως τον πιο μικρό, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μαθαίνοντας να σέβονται το χρήμα και που όλοι είχαν μια σχετική περιουσία, άλλος μικρή και άλλος μεγαλύτερη, αισθάνονταν βαθιά την ασφάλεια που πρόσφερε το κεφάλαιο και καταλάβαιναν ότι ο δικός τους μικρός πλούτος δεν είναι δυνατόν να υπάρξει χωρίς τη στήριξη του μεγάλου. Ένιωθαν για τα μεγαλοσυμφέροντα που από το παρασκήνιο κινούσαν τα νήματα στη χώρα απεριόριστο σεβασμό παρά αποστροφή και φοβούνταν σαν τον διάβολο εκείνον που ήταν εν δυνάμει κίνδυνος για τα συμφέροντα αυτά. Απέναντί του δεν ήταν διόλου συγκαταβατικοί κι όταν έβρισκαν ευκαιρία έριχναν πάνω του όλους τους νόμους και τις γραφές που είχαν επεξεργαστεί όλες οι ως τώρα κυβερνήσεις -και που ευνοούσαν αποκλειστικά το κεφάλαιο- και τον συνέτριβαν. Εξ άλλου με θράσος χιλίων πιθήκων προκαλούσαν το φτωχό λαό με την αισχρή επίδειξη του κλεμμένου πλούτου τους.
Για τους λόγους αυτούς όλοι οι φτωχοί κι οι αναξιοπαθούντες της χώρας έμαθαν με άγρια ευχαρίστηση πως η δημοκρατία όπως την ξέρουμε απέτυχε και πως το δίλημμα που είχαν να απαντήσουν στις εκλογές ήταν το ακόλουθο: Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα! Μπορούσαν τώρα να εκδικηθούν για όλα τους τα πάθη, όμως μέσα σε ένα σκηνικό που θα… παρέμενε ίδιο: οι πλούσιοι θα συνέχιζαν να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι! Εκκωφαντική θυμηδία κατέλαβε το μέγα πανελλήνιο… Οι εκλογές κάποιες φορές προσφέρουν στο φτωχό λαό, ως αντίδωρο για τα πάθη του, άφθονο γέλιο…
Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα
