«Μία από τις μακροπρόθεσμες αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στις δημοκρατίες του κόσμου είναι η συχνότερη αμφισβήτηση της εξουσίας. Οι δημοκρατίες μας γίνονται έτσι πιο ζωντανές, αλλά και πιο επιρρεπείς στην αποκάλυψη σκανδάλων – στην Ελλάδα έχετε μια σχετική λέξη, τη “σκανδαλολογία”. Αυτό συνεπάγεται ότι αλλάζει το νόημα της δημοκρατίας, που τώρα σημαίνει κάτι παραπάνω από την περιοδική έκφραση της βούλησης του κυρίαρχου λαού. Φτάνει να σημαίνει τη διαρκή δημόσια άσκηση ελέγχου και τη διαρκή απαίτηση για λογοδοσία από την πλευρά της εξουσίας, στο όνομα της ισότητας μεταξύ των πολιτών. Οταν οι εποπτεύοντες θεσμοί λειτουργούν σωστά, μετριάζουν την αλαζονεία της εξουσίας, ξεσκεπάζουν τις αυθαιρεσίες, αναγκάζουν εκείνους που παίρνουν αποφάσεις να συμπεριφέρονται συχνότερα σαν κοινοί θνητοί, αντί για θεότητες. Η εποπτεύουσα δημοκρατία επιδιώκει να είναι μια υγιής συλλογικότητα απέναντι στις παθολογίες του παλαιού απλούστερου μοντέλου της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας».
Τυχαία βρήκα αυτή η απάντηση του Τζον Κιν, ενός από τους σημαντικότερους πολιτικούς στοχαστές του καιρού μας, όταν έθεσα το ερώτημα για την αλαζονεία της εξουσίας.
Και αυτή η «καταραμένη» (την αλαζονεία εννοώ) δεν την συναντάς μόνο σε πολιτικούς, αλλά σε όλους ανθρώπους που ακούν μια οποιαδήποτε μορφή εξουσίας, χωρίς να βγάζω τον εαυτό μου απ’ έξω.
Για παράδειγμα, όπως μου διηγούνταν φίλος, βρέθηκε σε μεγάλη ιδιωτική εταιρία που προσφέρει υπηρεσίες, προκειμένου να διευθετήσει πρόβλημα που του προέκυψε, ευτυχώς όχι σοβαρό.
(Τώρα θα δανειστώ περιστατικά που περιγράφει ο Φάνης Τριανταφύλλου, ο οποίος αρθρογραφεί στις πιο πίσω σελίδες):
Η είσοδος του γραφείου, με την απαραίτητη χλιδή και τους τρεις γραμματείς στα γραφεία τους απέπνεαν τον αέρα του κυριλέ και της άψογης οργάνωσης. Ο ίδιος ήταν σίγουρος, ότι η εξυπηρέτησή του θα ήταν άμεση και σίγουρη.
Απευθύνθηκε σε μία από τις γραμματείς και ζήτησε να συναντηθεί με την κοπέλα που του είχαν πει, προκειμένου να λύσει το πρόβλημά του. Ανέβηκε στον όροφο και εκεί ρώτησε ευγενικά αν ήταν εκεί η υπάλληλος (ιδιωτική υπάλληλος το τονίζω). Είχε πρώτα καλημέρα στους παρευρισκομένους του γραφείου.
Η απάντηση κοφτή, νευρική από την ίδια στην οποία απευθύνθηκε «εγώ είμαι», ήταν το πρώτο σημάδι. Κάθισε και περίμενε. Όταν η νεαρή υπάλληλος εδέησε να ασχοληθεί μαζί του, (είχε δουλειά πράγματι), ο πολίτης της είπε ότι έρχεται συστημένος από την τάδε. «Και γω πού θες να ξέρω ποια είναι αυτή», η δεύτερη απάντηση. Τα νεύρα του είχαν εισέλθει στο κόκκινο.
Οταν τελικά της είπε το θέμα για το οποίο την επισκέφθηκε, η υπάλληλος με ύφος νευρικό του πρότεινε άλλη λύση (ξέρετε τις μαϊμουδιάρικες) που ο φίλος δεν αποδέχθηκε. Τα νεύρα της υπαλλήλου είχαν χτυπήσει κόκκινο.
Τελικά με τα χίλια δυο η φόρμουλα βρέθηκε στο πρόβλημα μέχρι στιγμής.
Τι μου ανέφερε ο παθών; «Αν δεν την είχα ανάγκη, θα της έριχνα ένα ξεγυρισμένο στο διάολο, το πιτσιρίκι που μου πουλούσε και μούρη.
Όχι, αγαπητέ. Είναι και αυτή μια μορφή από την αλαζονεία της εξουσίας. Και μάλιστα όχι από δημόσιο υπάλληλο, όπως είναι το συνηθισμένο.
«Οταν οι εποπτεύοντες θεσμοί λειτουργούν σωστά, μετριάζουν την αλαζονεία της εξουσίας, ξεσκεπάζουν τις αυθαιρεσίες, αναγκάζουν εκείνους που παίρνουν αποφάσεις να συμπεριφέρονται συχνότερα σαν κοινοί θνητοί, αντί για θεότητες», ανέφερε ο κ. Τζον Κιν.
Για εδώ τι μπορεί να μας πει; ρωτώ εγώ…
Υ.Γ. Για την πολιτική, θεσμική αλαζονεία της εξουσίας, χρειάζονται αρκετές συνέχειες για να την αναλύσουμε. Και έχει πολλούς εραστές εδώ στη Μαγνησία.
Η αλαζονεία της εξουσίας
