Δεκάδες πεύκα κινδυνεύουν με καταστροφή. Στη Γορίτσα, τα Πευκάκια, στην παραλία του Βόλου, έχουν δημιουργηθεί μικρά… νεκροταφεία πεύκων. Δράστης αδιευκρίνιστος, αντιμετώπιση καμία, αδιαφορία παντελής!
Το πευκοδάσος του λόφου της Γορίτσας κινδυνεύει, καθώς το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στα πεύκα έχει γενικευτεί. Στην ίδια κατάσταση είναι και το πευκοδάσος στην περιοχή Πευκάκια των Αλυκών, αλλά δεν είναι λίγα και τα πεύκα στην παραλία του Βόλου που ξεραίνονται και χάνονται σταδιακά.
Όλοι μας θα έχουμε παρατηρήσει κάποια στιγμή «κουκούλια» πάνω στα πεύκα. Φυσικά ποτέ κανείς όμως δεν θα αντιλήφθηκε ή σκέφτηκε έστω πως αυτά τα κουκούλια που δημιουργούν ανυποψίαστες και αθώες κάμπιες είναι ίσως και οι «δολοφόνοι» των πεύκων.
Βέβαια οι απόψεις διίστανται για το αν πράγματι φταίνε οι «κάμπιες των πεύκων» ή ο «εργάτης των πεύκων». Δεν διαφέρουν πολύ, απλά η πρώτη είναι μια απλή κάμπια και ο δεύτερος παράγει το πευκόμελο. Μάλιστα ο εργάτης των πεύκων δουλεύει ακόμη και όταν η θερμοκρασία πλησιάζει το μηδέν.
Πεύκα στη Γορίτσα, τα Πευκάκια και στην παραλία έχουν μείνει σκέτοι σκελετοί, ενώ άλλα στέκουν όρθια και αντέχουν ακόμη καθώς τους έχει μείνει μια τούφα βελόνες. Το ζήτημα ωστόσο είναι πως δεν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά. Το πρόβλημα έχει γενικευθεί και κινδυνεύει όλο το πευκοδάσος του λόφου της Γορίτσας αυτή τη στιγμή. Πόσο μάλλον όταν το λόφο της Γορίτσας και τη χλωρίδα του επιβαρύνει ακόμη περισσότερο η τσιμεντόσκονη της ΑΓΕΤ.
Ο εργάτης του πεύκου
Αυτό που κολλάει στα αυτοκίνητα όταν παρκάρουμε κάτω από τα πεύκα στα Πευκάκια και στην Γορίτσα δεν είναι ρετσίνι. Έχει να κάνει με το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της ετήσιας παραγωγής μελιού στη χώρα είναι το πευκόμελο. Κάποια από τα πεύκα “στάζουν” μελιτώματα. Είναι αυτά που έχουν πάνω τους τη “βαμβακάδα”. Το μέλι αυτό παράγεται από τον εργάτη του πεύκου ή αλλιώς γνωστό έντομο ως Marchalina hellenica, το οποίο και βρίσκουμε μόνο στα πεύκα της Ελλάδας, Τουρκίας και του Ισραήλ.
Ο εργάτης απομυζά χυμούς από το πεύκο και παράγει τα γλυκά μελιττώματα, που στάζουν και λερώνουν ό,τι βρίσκεται κάτω από το πληγωμένο δέντρο. Φτιάχνουν ένα είδος κουκουλιού τη βαμβακάδα, η οποία δημιουργεί μια αντιαισθητική εικόνα στο πεύκο. Χωρίζει τον κόσμο σε δυο στρατόπεδα. Στους μελισσοκόμους που θεωρούν ότι υπάρχει κέρδος από την ύπαρξη του εργάτη και φροντίζουν για την αναπαραγωγή του και στους πολίτες που θεωρούν ότι το έντομο σε κάποιο βάθος χρόνου καταστρέφει το δέντρο και ξεραίνει τη λιγοστή χλωρίδα. Το θέμα δεν είναι σίγουρα λυμένο ούτε μέσα σε επιστημονικούς κύκλους. Αν δηλαδή πέρα από το αισθητικό μέρος, ο εργάτης καταστρέφει το πεύκο ή όχι.
Η κάμπια των πεύκων
Από την άλλη πλευρά είναι η κάμπια. Η γνωστή, μικρή, πορτοκαλόμαυρη κάμπια, που οι συντεταγμένες στρατιές της στους δρόμους σημαίνουν την αρχή της άνοιξης, αποτελεί έναν από τους πιο ζημιογόνους οργανισμούς για τα πευκοδάση.
Η πιτυοκάμπη ή αλλιώς κάμπια των πεύκων είναι ένα από τα πλέον κοινά αλλά και βλαβερά είδη της χώρας μας. Πρόκειται για την κάμπια που στο τέλος του βιολογικού της κύκλου μεταμορφώνεται στη νυχτοπεταλούδα με το επιστημονικό όνομα Thaumetopoea pityocampa.
Προσβάλλει μαζικά τις βελόνες όλων των ειδών πεύκης, ιδιαίτερα αυτές των νεαρών αλλά και των ενήλικων δένδρων που βρίσκονται σε φτωχά και υποβαθμισμένα εδάφη. Έχει διαπιστωθεί ότι κατά μέσο όρο οι κάμπιες προσβάλλουν περίπου το 30% ενός πευκοδάσους, οδηγώντας πολλές φορές στη νέκρωση δεκάδες δέντρα.
Το θέμα ωστόσο είναι ένα και μοναδικό. Είτε φταίει η κάμπια είτε ο εργάτης χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση του φαινομένου. Τα πεύκα κινδυνεύουν και πρέπει οι αρμόδιοι να σηκώσουν τα μανίκια τους!
