Ερευνα – οδηγός για τη χρήση και τον εθισμό των μαθητών στο διαδίκτυο σε σχολεία του Βόλου και της περιφέρειας
Ευάλωτα τα παιδιά του αστικού κέντρου στο διαδικτυακό εκφοβισμό και μάλιστα από συμμαθητές τους σε σχέση με τα παιδιά της περιφέρειας. Οι μαθητές του αστικού κέντρου εξάλλου είναι πιο ενημερωμένοι σε σχέση με αυτούς ενός περιφερειακού Δήμου διότι έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση οι ίδιοι, οι γονείς τους και οι εκπαιδευτικοί τους σε διάφορες πηγές ενημέρωσης αλλά και στο ίδιο το διαδίκτυο. Στα παραπάνω συμπεράσματα «οδήγησε» έρευνα που έγινε με θέμα «Η στάση, η γνώση και η συμπεριφορά στο διαδίκτυο των μαθητών των Δημοτικών Σχολίων Στεφανοβικείου, Ριζομύλου, Καναλίων και 10ου Δ.Σ. Βόλου».
Ρεπορτάζ: ΒΑΣΩ ΚΥΡΙΑΖΗ
Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο «Ψυχική Υγεία, Τεχνολογία και Τηλεματικές Εφαρμογές», ενώ την επιμέλεια και την υλοποίηση της ενέργειας και της εργασίας είχαν ο Θανάσης Κωτούλας, σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, και η Χασιώτη Αντωνία, επισκέπτρια Υγείας, από το Κέντρο Υγείας Βελεστίνου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης που παρουσιάστηκε στην Αθήνα σε ειδική εκδήλωση και δημοσιεύει σήμερα ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, μεγαλύτερη έκθεση στους κινδύνους του διαδικτύου έχουν τα παιδιά των μεγαλύτερων τάξεων. Η ανάπτυξη μάλιστα των internet καφέ, δείχνει ότι αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα ανεξέλικτης χρήσης του διαδικτύου, αφού δεν υπάρχει καμία απόλυτη εποπτεία από ενήλικα κατά τη χρήση τους.
Εξάλλου οι μαθητές στην περιφέρεια του Δήμου Ρήγα Φεραίου, είχαν περισσότερη σχέση με το διαδίκτυο και μεγαλύτερη γνώση για τους κινδύνους του από τους γονείς τους, ενώ αντίστοιχα οι μαθητές του 10ου Δ.Σ. Βόλου είχαν περισσότερη ενημέρωση – γνώση και καλύτερη διαδικτυακή συμπεριφορά σε σχέση με τους μαθητές των σχολείων του Δήμου Ρ. Φεραίου. Αυτό μάλιστα φάνηκε και από την άνεση των μαθητών να διαχειριστούν τον εαυτό τους στο role-playing.
Ιδιαίτερη αίσθηση επίσης κάνει η διαπίστωση ότι οι μαθητές του Δ.Σ. Βόλου είχαν δεχθεί σχετικά με αυτούς του Δ.Ρ.Φ. περισσότερες φορές διαδικτυακό εκφοβισμό από τους συμμαθητές τους . Αυτό σύμφωνα με τους μελετητές οφείλεται στο γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό μαθητών είχε προφίλ σε δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης και είναι περισσότερο προσκολλημένοι στο είδος των διαδικτυακών παιχνιδιών που παίζονται με πολλαπλούς παίκτες συγχρόνως.
Ανισες δυνατότητες πρόσβασης στην ενημέρωση
Η μελέτη επίσης έδειξε -και αυτό ενισχύει την ανισότητα πρόσβασης στην ενημέρωση που έχουν τα παιδιά των αστικών πόλεων από τους συνομήλικους τους από την περιφέρεια- ότι οι μαθητές του αστικού κέντρου είναι πιο ενημερωμένοι σε σχέση με αυτούς του περιφερειακού Δήμου του Νομού Μαγνησίας διότι έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση οι ίδιοι, οι γονείς τους και οι εκπαιδευτικοί τους σε διάφορες πηγές ενημέρωσης αλλά και στο ίδιο το διαδίκτυο. Πρέπει να σημειωθεί ότι το διαδίκτυο και δη το «γρήγορο» των υψηλών ταχυτήτων, έφτασε χρονικά περίπου τρία χρόνια νωρίτερα από ότι στην περιοχή της Κάρλας. Ετσι αποκτήθηκε ένα βασικό πλεονέκτημα των Βολιωτών σε σχέση με την περιφέρεια στην εξοικείωσή τους σχετικά με το διαδίκτυο.
Πολλές περισσότερες ευκαιρίες εξάλλου είχαν οι Βολιώτες για ενημέρωση σχετικά με το θέμα μέσα από πολλαπλές εκδηλώσεις που γίνονται όλα αυτά τα χρόνια στην πρωτεύουσα του νομού, από ειδικούς της πόλης αλλά και επισκέπτες προσκεκλημένους σε ανάλογες εκδηλώσεις, για αυτό και όπως υπογραμμίζεται από τους μελετητές, χρειάζεται η συνέχιση της ενημέρωσης από πιστοποιημένους ειδικούς για το θέμα στα σχολεία όλων των βαθμίδων σε όλες τις περιοχές του Νομού Μαγνησίας.
Οι μαθητές και το διαδίκτυο μέσα από την έρευνα
Η μελέτη προέκυψε ως ανάγκη μετά τη συμμετοχή των κ.κ. Θαν. Κωτούλα και Αντ. Χασιώτη στο πρόγραμμα κατάρτισης επαγγελματιών ψυχικής υγείας για το φαινόμενο του «εθισμού» των εφήβων στο διαδίκτυο καθώς και για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και οι έφηβοι από την ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου. Ως πιστοποιημένοι πια εκπαιδευτές και επιστημονικοί συνεργάτες του προγράμματος «Αριάδνη» οι δύο μελετητές συνεργάστηκαν με το Σχολικό Σύμβουλο και τους Διευθυντές των σχολείων που αφορούσαν περιοχές του πρώην Δήμου Κάρλας (Στεφανοβικείου, Ρυζομύλου, Καναλίων και ένα της πόλης του Βόλου (10ο Δ.Σ.).
Σε κάθε επίσκεψη στο κάθε ένα σχολείο η έρευνα γίνονταν σε δύο ομάδες μαθητών. Η πρώτη ομάδα ήταν οι μαθητές των τάξεων Γ’ και Δ’ και η δεύτερη ομάδα ήταν μαθητές των Ε’ και ΣΤ’ τάξεων του Δ.Σ. με έναν εκπαιδευτή σε κάθε ομάδα.
Ο διαχωρισμός έγινε καταρχήν με το ηλικιακό κριτήριο, που σηματοδοτούσε και τη γνώση και εμπειρία πάνω στη χρήση του διαδικτύου. Στην πρώτη ομάδα με επικεφαλής την κ. Α. Χασιώτη, η προσέγγιση έγινε μέσα από το παραμύθι, «Η φάρμα του διαδικτύου», όπου συγγραφείς του είναι η κυρία Βερόνικα Σαμαρά και ο κύριος Γιώργος Κορμάς, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος «Αριάδνη». Το παραμύθι αναφέρεται με εικόνες και παραστατικές αφηγήσεις στη σωστή χρήση του διαδικτύου αλλά και τους κινδύνους του. Εγινε ανάγνωση του παραμυθιού και στη συνέχεια τα παιδιά επέλεξαν ρόλους μέσα απ’ την ιστορία όπου και τους έπαιξαν. Μέσα απ’ αυτό τον τρόπο είχαν την ευκαιρία να κατανοήσουν και να αφομοιώσουν με μια προσιτή και ευχάριστη διαδικασία τους κινδύνους του διαδικτύου.
Στη δεύτερη ομάδα με επικεφαλής τον κ. Θαν. Κωτούλα, ο εκπαιδευτής καταρχήν χρησιμοποίησε ερωτηματολόγιο ώστε να καταλάβει το επίπεδο χρήσης και αντίληψης της ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων και των κινδύνων του διαδικτύου. Μετά ζητήθηκε από τους μαθητές να χωριστούν σε δύο ομάδες και να γράψει η κάθε μια από ένα σενάριο, που η μεν πρώτη θα αφορούσε το διαδικτυακό εκφοβισμό και η δεύτερη την διαδικτυακή αποπλάνηση. Το σενάριο που έγραψαν οι ομάδες το δραματοποίησαν παίρνοντας ρόλους μέσα απ’ αυτό. Ο σκοπός ήταν ο ίδιος με αυτόν στην πρώτη ομάδα.
Στο τέλος κάθε συνάντησης γινόταν συζήτηση με τους δασκάλους του σχολείου και το σχολικό σύμβουλο. Εκεί αναπτύσσονταν από τους εκπαιδευτές τα συμπεράσματα που είχαν βγει μέσα από την επαφή τους με τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί αναφερόταν για τη δική τους εμπειρία από τη συνεχή επαφή μέσα στην τάξη αλλά και με τους γονείς των παιδιών. Η κοινή διαπίστωση ήταν ότι χρειάζεται διαρκής ενημέρωση και εκπαίδευση πάνω στη σωστή συμπεριφορά και χρήση του διαδικτύου σε όλους, γονέων, εκπαιδευτικών και μαθητών.
