Σημαντικό έργο έχει αναλάβει το έμψυχο δυναμικό του νέου Ειδικού Κέντρου Ημέρας Διασύνδεσης με μονάδες των ΟΤΑ της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συγγενών Διαταραχών Βόλου. Με αφορμή τα εγκαίνια του Νέου Ειδικού Κέντρου Ημέρας της Ελληνικής Εταιρείας Αλτσχάιμερ, που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, οι επαγγελματίες υγείας, που το στελεχώνουν, μιλούν στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ.
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Μέχρι στιγμής, το νέο πρόγραμμα διασύνδεσης εξυπηρέτησε περισσότερα από 150 άτομα είτε πραγματοποιώντας τεστ μνήμης και νευρολογικό έλεγχο, είτε εκπαιδεύοντας επαγγελματίες υγείας, είτε μέσω εκδηλώσεων και ομιλιών. Εχει ήδη συνεργαστεί με το Τ.Ο.Μ.Υ Νέας Αγχιάλου, τον Δήμο Ρήγα Φεραίου και έχει πραγματοποιήσει διαδικτυακό σεμινάριο με ενημερωτικό χαρακτήρα, παρέχοντας δωρεάν υπηρεσίες στο κοινό.
Το Νέο Ειδικό Κέντρο Ημέρας Διασύνδεσης με μονάδες των ΟΤΑ, της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συγγενών Διαταραχών Βόλου, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Θεσσαλίας 2014-2020 στον άξονα προτεραιότητας 2α «Ανάπτυξη και αξιοποίηση ικανοτήτων ανθρώπινου δυναμικού – Ενεργός κοινωνική ενσωμάτωση» ξεκίνησε την λειτουργία του τον Μάρτιο του 2020.
Το πρόγραμμα στελεχώνεται από τις επαγγελματίες υγείας Εύα Μπαχλαβά νευρολόγο, Κωνσταντίνα Αποστολίνα ψυχολόγο και Αίγλη Τσιαμασφύρη κοινωνική λειτουργό.
Οπως αναφέρει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η Ευαγγελία Μπαχλαβά: «Σημαντικός στόχο της ομάδας μας αποτελεί η πρόληψη της νόσου, μέσω της ενημέρωσης, με κάθε δυνατό τρόπο, του κοινού και η καταγραφή των πασχόντων σε ένα μητρώο ώστε να διεκδικηθεί η μέγιστη δυνατή βοήθεια. Γιατί η νόσος είναι συχνή, απασχολεί πολλές οικογένειες αλλά αν δεν είμαστε σε θέση να μιλήσουμε με αριθμούς, δεν θα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε έγκαιρη διάγνωση, κέντρα ημέρας, ομάδες νοητικές ενδυνάμωσης, κατηρτισμένο προσωπικό, ισορροπημένο οικογενειακό περιβάλλον για κάθε ασθενή και στην πιο απομακρυσμένη περιοχή».
Επιστημονικό έργο
Το Νέο Ειδικό Κέντρο Ημέρας δημιουργήθηκε για να οργανώνει ενημερωτικές εκδηλώσεις, εκπαίδευση προσωπικού σχετικά με την άνοια, υπηρεσίες για φροντιστές και οικογένειες, τεστ μνήμης, νευρολογικές δοκιμασίες στην άνοια, νοητική ενδυνάμωση, ιατρικός έλεγχος από νευρολόγο και παροχή κοινωνικών υπηρεσιών σχετικά με την άνοια.
«Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε τη λειτουργία του κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες λόγω της πανδημίας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου άτομα που νοσούσαν από άνοια έδειξαν επιδείνωση της κατάστασης τους κάνοντας όλο και πιο επιτακτική την ανάγκη για υποστήριξη. Η άνοια είναι μια χρόνια ασθένεια που εξελίσσεται σταδιακά και τα άτομα καλούνται να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα. Ο ρόλος μας έγκειται στο να υποστηρίξουμε και να προετοιμάσουμε τους ασθενείς και το περιβάλλον τους κατάλληλα για αυτή τη διαδρομή. Στόχος μας είναι να ανιχνεύσουμε άτομα που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο άνοιας ή ήπια γνωστική διαταραχή ώστε να παρέμβουμε όσο πιο άμεσα γίνεται παρέχοντας τους προτάσεις για κατάλληλη παρέμβαση αλλά και στηρίζοντας τους φροντιστές που βιώνουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση» επισημαίνει η Κωνσταντίνα Αποστολίνα.
Συντονισμένες δράσεις
Βασικός στόχος της νέας δομής είναι να προσφέρει υπηρεσίες που έχουν ως αρχικό στόχο την πρόληψη των συνδρόμων άνοιας. Την έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση και στη συνέχεια την οργάνωση πλάνου δράσης και παρέμβασης που θα επιτρέπει στον ασθενή να διατηρήσει τις καθημερινές λειτουργίες για μεγαλύτερο διάστημα, ανακουφίζοντας το ίδιο και τους φροντιστές του.
Δευτερευόντως, την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας που εργάζονται σε δομές των Ο.Τ.Α. που απευθύνονται σε άτομα της τρίτης και της τέταρτης ηλικίας, όπως για παράδειγμα τα Κ.Α.Π.Η. και τα Κ.Η.Φ.Η. καθώς και τη εκπαίδευση των φροντιστών μέσα από σχολεία φροντιστών και ενημερωτικές εκδηλώσεις. Και τρίτον, έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού μέσα από ενημερώσεις και δράσεις.
Στο σημείο αυτό η κοινωνική λειτουργός του προγράμματος Αίγλη Τσιαμασφύρη επισημαίνει, μεταξύ άλλων: «Κατά την άποψή μου, το Νέο Πρόγραμμα Διασύνδεσης που έχει δημιουργηθεί στην Ε.Ε.Ν.Α.Σ.Δ. Βόλου, είναι πολύ σημαντικό γιατί λειτουργεί ως «κινητή μονάδα». Λέγοντας κινητή μονάδα, εννοούμε ότι η ομάδα συνεργάζεται με τις ήδη υπάρχουσες δομές σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως τα χωριά του Πηλίου και οι Σποράδες, εξυπηρετώντας άτομα που δυσκολεύονται να μετακινηθούν στην Ε.Ε.Ν.Α.Σ.Δ. Βόλου για να εξυπηρετηθούν. Δεν πραγματοποιούνται επισκέψεις κατ’ οίκον αλλά το κοινό στο οποίο αναφερόμαστε είναι όλοι όσοι θέλουν να ενημερωθούν για την άνοια, άτομα σε αρχικά στάδια της νόσου, φροντιστές ανοϊκών ατόμων αλλά και επαγγελματίες υγείας που χρήζουν εκπαίδευσης».
Συνεργασία υπηρεσιών ψυχικής υγείας
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι σημαντικός ο συντονισμός και η συνεργασία των υπηρεσιών ψυχικής υγείας που απευθύνονται σε πάσχοντες από άνοια-Alzheimer με τις μονάδες κοινωνικής φροντίδας ηλικιωμένων των Ο.Τ.Α.
Η ενημέρωση και υποστήριξη επαγγελματιών υγείας των Κ.Α.Π.Η.-Κ.Η.Φ.Η. στην πρόληψη και ανίχνευση των διαταραχών άνοιας και στην φροντίδα των πασχόντων από άνοια-Alzheimer. Η ανάπτυξη και η λειτουργία των Κ.Α.Π.Η.-Κ.Η.Φ.Η. που προωθούν την ένταξη πασχόντων από άνοια- Alzheimer στην καθημερινή τους λειτουργία.
Σημαντική είναι επίσης η δημιουργία μητρώου ωφελούμενων το οποίο θα περιλαμβάνει με τη σύμφωνη γνώμη τους (ή των φροντιστών τους), τη χρήση των προσωπικών τους στοιχείων ώστε να δημιουργηθεί βάση δεδομένων με την εξέλιξη της πορείας της υγείας τους, την αποστολή μηνυμάτων για υπενθύμιση ραντεβού και επανελέγχου, για τηλεφωνική κλήση για ραντεβού, ξεχωριστή αναφορά για παραπομπές με επιπλέον διερεύνηση και χρήση των στοιχείων τους για επιστημονική έρευνα με χρήση κωδικών.
Επιστέγασμα των προαναφερθέντων είναι η επίτευξη επικοινωνίας, εκπαίδευσης, ενημέρωσης μεταξύ των υφιστάμενων και νέων Κέντρων Ημέρας με Μονάδες ΟΤΑ για την Τρίτη ηλικία όπως τα ΚΗΦΗ, ΚΑΠΗ, με στόχο τη διασύνδεση των ανωτέρω δομών, μέσω δράσεων κατάρτισης και on the job training και την παροχή υπηρεσιών πρόληψης και φροντίδας από τους επαγγελματίες των κοινωνικών υπηρεσιών των ΟΤΑ.
Η δράση αφορά στην εφαρμογή, οργάνωση, συνεργασία μεταξύ των δομών υγείας αλλά και ενημέρωση και εκπαίδευση του πληθυσμού σχετικά με τις μεθόδους πρόληψης της άνοιας. Επίσης, περιλαμβάνει το σχεδιασμό και την εφαρμογή σχετικών προληπτικών προγραμμάτων.
Δυσκολίες που ξεπεράστηκαν
Από την αρχή του προγράμματος διασύνδεσης υπήρχαν πολλές δυσκολίες στη συνεργασία και στη δικτύωση λόγω πανδημίας.
Η λειτουργία των Κ.Α.Π.Η και των Κ.Η.Φ.Η. είχε ανασταλεί για να προστατεύονται οι ωφελούμενοι. Για τον λόγο αυτό το πρόγραμμα προσαρμόστηκε στις νέες συνθήκες προσφέροντας της υπηρεσίες τους σε άλλες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας όπως Τ.Ο.Μ.Υ., Κέντρα Υγείας κτλ, καθώς και προώθησε τις ηλεκτρονικές και τηλεφωνικές υπηρεσίες, οι οποίες περιλαμβάνουν την αποστολή ασκήσεων νοητικής ενδυνάμωσης μέσω e-mail σε άτομα ωφελούμενους με προβλήματα μνήμης και ήπια άνοια, συμβουλευτική φροντιστών, συμβουλευτική για κοινωνικά θέματα, υποστήριξη επαγγελματιών σε θέματα άνοιας, τηλεδιασκέψεις, ομιλίες και ενημέρωση πολιτών και επαγγελματιών.
Τον Απρίλιο του 2021 το ν πρόγραμμα προσκάλεσε όλους τους επαγγελματίες υγείας που εργάζονται στα Κ.Α.Π.Η., Κ.Η.Φ.Η., Κέντρα Κοινότητας, Βοήθεια στο Σπίτι, Κ.Δ.Η.Φ., Τ.Ο.Μ.Υ. του Δήμου Βόλου και των Σποράδων να συμμετέχουν στο διαδικτυακό τετραήμερο σεμινάριο με θέμα «Εκπαίδευση Επαγγελματιών Υγείας».
Με δεδομένο ότι μεγάλο ποσοστό ανθρώπων με άνοια δεν διαγιγνώσκεται έγκαιρα ή στερείται κατάλληλης αντιμετώπισης των συμπτωμάτων, σκοπός του σεμιναρίου ήταν να αποκτηθούν οι βασικές γνώσεις σχετικά με την άνοια και στην συνέχεια να υπάρχει αύξηση της αυτό-αποτελεσματικότητας και της ετοιμότητας στην φροντίδα από τους επαγγελματίες υγείας καθώς και καλύτερη ποιότητα ζωής για τα άτομα με άνοια και τις οικογένειές τους.
