Εργο χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση, παρουσιάζει αστοχίες και φθορές, με κίνδυνο να μείνουν χωρίς νερό οι παραλιακοί οικισμοί του Δήμου Νοτίου Πηλίου
Εργο που έχει στοιχίσει πάνω από 13 εκατ. ευρώ κατασκευάστηκε και λειτουργεί χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση και πλέον κινδυνεύει με κατάρρευση, απειλώντας να μείνει χωρίς νερό ένας ολόκληρος Δήμος. Ο λόγος για το φράγμα Παναγιώτικο, που δεκαέξι χρόνια μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του, πέρα του ότι δεν έχει επισήμως παραληφθεί και δεν λειτουργεί στο σύνολό του, παρουσιάζει προβλήματα ασφάλειας και μετά τη θεομηνία του 2018 και την αποκάλυψη των αγωγών του δικτύου τίθεται και κίνδυνος για τη συνέχιση της λειτουργίας του. Ομως για να επιλυθούν τα όποια προβλήματα δεν χρειάζονται απλώς χρήματα. Θα πρέπει πρώτα να εκδοθούν περιβαλλοντικοί όροι για το έργο!
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Τα παραπάνω αποκαλύπτονται μέσα από διπλή επιστολή που απευθύνει ο νέος δήμαρχος Νοτίου Πηλίου Μιχάλης Μιτζικός προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μαυρουδή Βορίδη και τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κωνσταντίνο Αγοραστό, υποβάλλοντας αίτημα για τη χρηματοδότηση μελετών και μέτρων αποκατάστασης του ίδιου του φράγματος και του δικτύου ύδρευσης. Από το μεν Υπουργείο ο δήμος ζητά χρηματοδότηση 400.000 ευρώ για τις μελέτες και τα μέτρα αποκατάστασης του δικτύου αγωγών ύδρευσης που είναι στον «αέρα» με κίνδυνο να σπάσουν, από τη δε Περιφέρειας Θεσσαλίας αιτείται χρηματοδότησης 450.000 ευρώ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εντοπίζονται στο ίδιο το φράγμα.
Το φράγμα Παναγιώτικο κατασκευάστηκε και λειτουργεί από το 2003 με στόχο την υδροδότηση των παραλιακών οικισμών του δήμου Νοτίου Πηλίου και την άρδευση των αγροτικών εκτάσεων κυρίως ελαιοδέντρων, που βρίσκονται στις περιοχές Ζερβόχια, Αφησσος και Κορόπη συνολικής επιφάνειας 4.000 στρ. περίπου. Ο δεύτερος στόχος του έργου δεν έχει εκπληρωθεί, «ενώ υπάρχει αγωγός άρδευσης από το φράγμα μέχρι την Κορόπη, δεν έχει αξιοποιηθεί έως σήμερα καθώς οι αυξημένες απώλειες νερού καθιστούν απαγορευτική τη χρήση του για αυτό τον σκοπό», αναφέρεται στο υπηρεσιακό σημείωμα.
Το έργο στο Β΄ ΚΠΣ στο ΠΕΠ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ και μαζί με τα συνοδά έργα το κόστος του ξεπέρασε τα 13 εκ. ευρώ. Το φράγμα κατασκευάστηκε την περίοδο 1999 έως 2003 ενώ η πλήρωση του ταμιευτήρα του φράγματος ξεκίνησε στις 21/9/2003 με την έμφραξη της σήραγγας εκτροπής. Πρόκειται για φράγμα λιθόριπτο με ανάντη πλάκα από σκυρόδεμα, ύψους 41 μέτρων, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητα ταμιευτήρα 1.620.000m3.
Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 2003 ωστόσο ακόμη και σήμερα δεν έχει γίνει η διοικητική παραλαβή του και παραδόθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας στον Δήμο Νοτίου Πηλίου προς χρήση.
Χωρίς ΜΠΕ
Το φράγμα κατασκευάστηκε και λειτουργεί χωρίς Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων! «Με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε, για την απόφαση κατασκευής και λειτουργίας δεν εκπονήθηκε Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αλλά στηρίχθηκε σε παλιότερη ΜΠΕ και περιβαλλοντικούς όρους για φράγμα το οποίο ποτέ δεν κατασκευάστηκε. Συνεπώς, το φράγμα Παναγιώτικο ως έχει κατασκευαστεί και λειτουργεί στη σημερινή του θέση στερείται περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Κατά συνέπεια θα πρέπει να υποβληθεί φάκελος για την έκδοση περιβαλλοντικών όρων του έργου», ενημερώνει η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου Νοτίου Πηλίου.
Πρόβλημα υπάρχει και με την άδεια χρήσης νερού. Η απόφαση χρήσης νερού ίσχυε έως τις 30 Οκτωβρίου 2013. Εκτοτε δεν έχει ανανεωθεί. «Για την ανανέωση της άδειας χρήσης νερού και, κατ’ επέκταση, να είναι δυνατή η υλοποίηση οποιουδήποτε υδραυλικού έργου το οποίο σχετίζεται με το φράγμα, θα πρέπει να ανανεωθούν πρώτα οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου», αναφέρεται στο υπόμνημα προς το Υπουργείο και την Περιφέρεια.
Κινδυνεύει το φράγμα
Δεκαέξι χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του, το φράγμα κινδυνεύει. Όπως καταγράφεται στην επιστολή του κ. Μιτζικού προς την Περιφέρεια Θεσσαλίας από την έναρξη της λειτουργίας του έχουν εντοπιστεί προβλήματα που εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια:
-Εμφάνιση ρωγμών στο τοιχίο της στέψης του Φράγματος οι οποίες εντοπίστηκαν πριν την έμφραξη της σήραγγας εκτροπής και διευρύνθηκαν κατά τη διάρκεια πλήρωσης του ταμιευτήρα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι την τελευταία διετία έχουν δημιουργηθεί νέες ρωγμές στο τοιχίο της στέψης του Φράγματος, γεγονός που εντείνει την ανησυχία σε ότι αφορά την ασφάλεια του έργου.
-Διαρροές στον πόδα του Φράγματος οι οποίες τετραπλασιάστηκαν. Πιο συγκεκριμένα, οι διαρροές από 14m3/h έφτασαν τα 56m3/h κατά τη χρονική περίοδο 2003-2006 ενώ τα τελευταία 7 χρόνια, κατά τα οποία γίνεται συστηματική μέτρηση των διαρροών, η μέγιστη τιμή έχει φτάσει τα 385m3/h.
Απαιτείται εκκένωση
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων έχει γίνει υποβρύχια βιντεοσκόπηση από δύτες, γεωφυσική έρευνα και έχουν εντοπιστεί οι αστοχίες που καταγράφονται σε πορίσματα Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του ΓΕΩΤΕΕ αλλά και της Ελληνικής Επιτροπής Μεγάλων Φραγμάτων.
Με βάση τα παραπάνω απαιτείται η εκπόνηση 12 μελετών για την αποκατάσταση του φράγματος, πέραν της μελέτης περιβαλλοντικών όρων και επιπλέον ως ενδεδειγμένη μέθοδος για τη διερεύνηση της προέλευση των διαρροών είναι σύμφωνα με το πόρισμα της Ελληνικής Επιτροπής Μεγάλων Φραγμάτων η εκκένωση του ταμιευτήρα και η επιθεώρηση της πλάκας και του επιχώματος κάλυψής της.
Αγωγοί στον αέρα κινδυνεύουν να σπάσουν
Η θεομηνία του 2018 ήρθε να απειλήσει το έργο πνοής για το Νότιο Πήλιο και από μία ακόμη πλευρά: οι αγωγοί βρίσκονται στον αέρα με άμεσο κίνδυνο την πλήρη κατάρρευσή τους και τη διακοπή της υδροδότησης των παραλιακών οικισμών.
Κατάντη του φράγματος έχουν κατασκευαστεί και λειτουργούν από το 2009 τα διυλιστήρια με σκοπό την επεξεργασία του πόσιμου νερού από τα οποία μέσω του κεντρικού αγωγού υδροδοτείται το σύνολο των οικισμών του παραλιακού μετώπου του Δήμου. Από τα διυλιστήρια του φράγματος ξεκινούν τόσο ο κεντρικός αγωγός, διαμέτρου Φ400, όσο και ο αγωγός άρδευσης, διαμέτρου Φ355, και μέσω αγροτικής οδού στα πρανή της κοιλάδας του Πλατανορέματος καταλήγουν στην περιοχή της Κορόπης. Τα τελευταία χρόνια, λόγω των έντονων βροχοπτώσεων έχουν δημιουργηθεί ρηγματώσεις σε πολλά σημεία κατά μήκος του δρόμου με αποτέλεσμα να είναι εμφανείς οι αγωγοί. Επίσης, σε δύο τουλάχιστον σημεία, ο δρόμος έχει υποχωρήσει με αποτέλεσμα οι αγωγοί να βρίσκονται στον αέρα με άμεσο κίνδυνο την πλήρη κατάρρευσή τους και, κατά συνέπεια, την ακύρωση της λειτουργίας του συνόλου του έργου.
Σύμφωνα με την επιστολή του κ. Μιτζικού προς τον κ. Βορίδη, «προκειμένου να αντιμετωπιστεί το συγκεκριμένο πρόβλημα απαιτείται η τοπογραφική αποτύπωση των αγωγών καθώς και η σύνταξη μελέτης με τον προϋπολογισμό του έργου. Το συνολικό κόστος για την αποκατάσταση του δρόμου και τη στήριξη των αγωγών εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 380.000€».
