Με αφορμή τη μεγάλη επέτειο, το τοπικό παράρτημα της ΠΕΑΕΑ ΔΣΕ απαριθμεί ιστορικά γεγονότα
Συνολικά ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται από την ίδρυση του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, με τη δημοσίευση της σχετικής διακήρυξης να πραγματοποιείται στις 16 Φεβρουαρίου του 1942.
Με αφορμή τη συγκεκριμένη επέτειο, το τοπικό παράρτημα Βόλου της ΠΕΑΕΑ ΔΣΕ εξέδωσε ανακοίνωση, την οποία συνυπογράφουν ο πρόεδρος Θανάσης Βογιατζής και ο γραμματέας Μιχάλης Ντίκας.
«Στην περιοχή της Μαγνησίας η πρώτη ανταρτοομάδα συγκροτήθηκε το Φθινόπωρο του 1942 από τους Μιχάλη Παπαδάμο, Αλέκο Γκούντα (Κοσμά), Κουφοδήμο Θανάση, Καζαντζή Γιάννη, άλλους αγωνιστές και. υπεύθυνο τον Αλέκο Γκούντα. Το Δεκέμβρη του 1942 συγκροτήθηκε η πρώτη ανταρτοομάδα από Ζαγοριανούς και Πουριανούς με επικεφαλής τον Σιαφάκα Κώστα από το Πουρί. Το Γενάρη του 1943 συγκροτήθηκε άλλη ανταρτοομάδα από την περιοχή Αργαλαστής, Λεχωνίων και Δράκειας με αρχηγό τον Λάζαρο Ιωαννίδη. Οι δύο παραπάνω Ομάδες μαζί και με την ομάδα του Κώστα Κατσίνου (Κατσαντώνη) που ήρθε από τον Κίσσαβο – Μαυροβούνι στις αρχές του Γενάρη του 1943 αποτέλεσαν τον πυρήνα της συγκρότησης του αρχηγείου του Πηλίου, που στην συνέχεια μετονομάσθηκε σε 54ο σύνταγμα και ήταν αυτό που απελευθέρωσε την πόλη του Βόλου.
Από το Δεκέμβρη του 1943, έως και το τέλος του πολέμου, λειτούργησε στην τοποθεσία Τσουρνάτ της Οθρυος η πρώτη πολεμική βιομηχανία του ΕΛΑΣ. Επίσης λειτούργησε σχολή αξιωματικών και υπαξιωματικών στην Νταμούχαρη, Νοσοκομείο, ενώ σημαντική ήταν η παρουσία των γυναικών και τη νεολαίας στον ανταρτοεπονίτικο λόχο» αναφέρεται μεταξύ άλλων.
Επίσης η δημιουργία του λαϊκού απελευθερωτικού ναυτικού (ΕΛΑΝ) το 1943, «περιλαμβάνει πολλές ηρωικές σελίδες που αναφέρονται στην εξέλιξη και την ανάπτυξη του αντιστασιακού αγώνα. Ανυπολόγιστες είναι οι υπηρεσίες και οι θυσίες που πρόσφερε το ΕΛΑΝ Πηλίου στον απελευθερωτικό αγώνα και στον συμμαχικό αντιφασιστικό πόλεμο με τις τολμηρές μεταφορές του και τους σκληρούς αγώνες την περίοδο της γερμανοϊταλικής κατοχής. Τα καΐκια του ΕΛΑΝ Πηλίου πηγαίνουν και έρχονται από την Τουρκία μεταφέροντας συμμαχικά είδη παρά τους τεράστιους κινδύνους που αντιμετωπίζουν από τις γερμανικές καταδιώξεις, από τα υποβρύχια, τα αεροπλάνα. Ακόμη δύναμη του 54ου συντάγματος πήρε μέρος στην μάχη των Δεκεμβριανών στην Αθήνα.
Ο τομέας ευθύνης, του 54ου Συντάγματος απλωνόταν από τον Κίσσαβο, Μαυροβούνι, Πήλιο, μέχρι την Οθρυ και τις πεδινές προσβάσεις τους, με ανατολικό όριο το Αιγαίο – Βόρειες Σποράδες, δυτικό τη σιδηροδρομική γραμμή Λαμία – Λάρισα – Τέμπη, βορεινό τα Τέμπη και νότιο το Μαλιακό και τον Παγασητικό.
Στον απέραντο τομέα, 8.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα, τα τάγματά του, το Μηχανικό και το Πυροβολικό του, έδωσαν καίρια πλήγματα στον εχθρό, σε συμπλοκές και μάχες, με τεράστιες απώλειες γι’ αυτόν σε νεκρούς, τραυματίες και αιχμάλωτους. Το πολεμικό υλικό και τα παντός είδους εφόδια, λάφυρα από τον εχθρό, εξόπλισαν το 54 Σύνταγμα και τ κατέστησαν ένα αξιόμαχο τμήμα με τρομερή δύναμη πυρός» υπογραμμίζει η ίδια ανακοίνωση.
Συνολικά η δύναμη του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ του Πηλίου είχε: 124 αξιωματικούς, 409 υπαξιωματικούς, 2 ιερείς, 2900 αντάρτες. Δηλαδή συνολική δύναμη 3.435 ανδρών.
Ανατίναξη γέφυρας Γοργοποτάμου
Στην ιστορία έμεινε η μεγάλη επιτυχία του ελληνικού αντάρτικου κινήματος, που πραγματοποιήθηκε χάρη στον ΕΛΑΣ, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, τη νύχτα της 25ης προς 26 Νοέμβρη.
Ο ΕΛΑΣ στη διάρκεια της Κατοχής καθήλωσε 8-12 εχθρικές Μεραρχίες. Προξένησε στους κατακτητές 30.000 νεκρούς και συνέλαβε 6.500 αιχμαλώτους. Κατέστρεψε 37 μεγάλες γέφυρες, 85 ατμομηχανές και, περίπου, 1000 βαγόνια και αυτοκίνητα που υπηρετούσαν τον κατακτητή. Την άνοιξη του 1944 ο ΕΛΑΣ είχε στον έλεγχο του τα 2/3 της χώρας και τη στιγμή της απελευθέρωσης το 90% της χώρας. Το ΕΑΜ στις περιοχές που απελευθέρωνε ο ΕΛΑΣ δημιουργούσε λαϊκούς θεσμούς, όργανα λαϊκής αυτοδιοίκησης, τα λαϊκά δικαστήρια, τη λαϊκή πολιτοφυλακή και τροφοδότησε τη λαϊκή μορφωτική, πολιτιστική ανάταση του λαού μας.
«Η δημιουργία του ΕΛΑΣ ήταν η πιο σημαντική κατάκτηση του εργατικού λαϊκού κινήματος στα χρόνια της Κατοχής. Υπήρξε στρατός στην υπηρεσία ενός κινήματος που καθοδηγητική του δύναμη ήταν το ΚΚΕ. Συγκέντρωνε βασικές προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε όργανο της εργατικής εξουσίας. Η ένοπλη δράση του ΕΛΑΣ τόνωσε το αίσθημα του λαού που ανταποκρίθηκε μαζικά στο κάλεσμα του ΕΑΜ και του ΚΚΕ για τον ένοπλο απελευθερωτικό αγώνα. Η ίδρυση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και των άλλων ΕΑΜικών οργανώσεων και η απελευθερωτική δράση τους, ενέπνευσε το λαό και τη νεολαία μας, το αγωνιστικό τους φρόνημα δημιουργώντας ανάταση που εκφραζόταν με τη μαζική συμμετοχή τους στην αντιστασιακή-απελευθερωτική πάλη.
Από τους μεγαλειώδεις αγώνες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ -ακριβή παρακαταθήκη για το λαό και τη νεολαία μας-, σήμερα εμπνεόμαστε και αντλούμε δύναμη και πείρα για την οργάνωση των σημερινών και αυριανών αγώνων του λαού μας ενάντια στις βάρβαρες αντιλαϊκές πολιτικές και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους» επισημαίνεται μεταξύ άλλων.
