ΤΟΠΙΚΑ

Ο δικηγορος που εβαλε φωτιά στο Πήλιο

ο-δικηγορος-που-εβαλε-φωτιά-στο-πήλιο-12053

– Η απόφαση – βόμβα για τους όρους δόμησης στο Πήλιο

Η απόφαση 445/2012 του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας που έφερε στο φως της δημοσιότητας την περασμένη Κυριακή ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, σύμφωνα με την οποία κρίνονται άκυρες οι αποφάσεις του Νομάρχη Μαγνησίας που ελήφθησαν το 1986 και οι οποίες αφορούσαν τις επεκτάσεις τωνορίων οικισμών στο Πήλιο, ήταν φυσικό να προκαλέσουν αναταράξεις.

Ήδη ο Δήμος Βόλου που ως πρωτεύουσα – πόλη στο Νόμο έχει πλέον με τον Καλλικράτη καθοριστικό ρόλο στην πολεοδόμηση στα διοικητικά του όρια και όχι μόνον, έχει ξεκινήσει διερευνητικές επαφές προς το ΥΠΕΚΑ για να βρεθεί λύση στο θέμα.

Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ δίνει σήμερα συνέχεια στο μείζον θέμα που προέκυψε, καθώς αφορά χιλιάδες ιδιοκτήτες. Για το λόγο αυτό δημοσιεύουμε σήμερα την επιστολή του δικηγόρου Πειραιώς Δημήτρη Δημητρίου που έστειλε στην εφημερίδα μας, με την οποία εξηγεί τους λόγους για τους οποίους ξεκίνησε τις δικαστικές ενέργειες που οδήγησαν στην απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας.

Επιπλέον για το θέμα, στα πλαίσια της σφαιρικότερης ενημέρωσης των αναγνωστών μας, ζητήσαμε να καταθέσουν τις απόψεις τους για το θέμα, ένας από τους πιο γνωστούς μελετητές της Μαγνησίας ο κ. Ν. Κουβάτας και ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος Βόλου Νίκος Μόσχος. Απόψεις ενδιαφέρουσες που θεωρούμε ότι διαφωτίζουν πολλές πτυχές της υπόθεσης για την οποία γίνονται κοινωνοί ακόμη και οι πλέον αδαείς γύρω από θέματα πολεοδομικού σχεδιασμού και πολεοδομικής νομοθεσίας.

Διαχρονικός φταίχτης το Υπουργείο Περιβάλλοντος

Του ΝΙΚΟΥ ΚΟΥΒΑΤΑ Μελετητής – Τοπογράφος Μηχανικός

Οι πολεοδομικές βόμβες μαζί με τις οικονομικές αλλά και πολλές άλλες πέφτουν σαν «βροχή» τελευταία. Ο πολίτης αισθάνεται πλέον ότι δεν ζει σε ένα Κράτος προστατευτικό, αλλά ότι βρίσκεται μέσα νε ναρκοπέδιο μη γνωρίζοντας που και πότε θα σκάσει η επόμενη νάρκη εις βάρος του.

Αισθάνεται ότι σε ενιαίο Κράτος αλλά μα πολλές «συνιστώσες» κατά τον πολιτικό όρο με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα κλίμα ασυνεννοησίας που μας κάνει να βιώνουμε τον σύγχρονο πύργο της «Βαβέλ»

Έτσι η «συνιστώσα» που συγκροτείται από τα πολεοδομικά γραφεία θεωρεί, ότι με νόμιμο τρόπο εκδίδει τις οικοδομικές άδειες και προφανώς ο πολίτης είναι λογικό να θεωρεί επίσης, ότι η ενέργεια της υλοποίησης της οικοδομικής άδειας, η κατασκευή δηλαδή της οικοδομής, βρίσκεται σε πλαίσια νομιμότητας.

Όμως η δικαστική «συνιστώσα» έχει άλλη άποψη, που μπορεί να τα τινάζει όλα στο αέρα βασιζόμενη προφανώς στις κείμενες διατάξεις, όπως συνέβη και με την αριθ. 445/2012 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας.

Κανείς όμως δεν μπορεί να αρνηθεί και μια άλλη «συνιστώσα», η οποία αποτελείται από τους θιγόμενους πολίτες και η οποία βλέπει να διασαλεύεται η αρχή της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ Διοίκησης και διοικούμενου με αντιφατικές ενέργειες της πρώτης.

Πρέπει όμως αυτό το σκηνικό «εχθρικής» κατά κάποιο τρόπο αντιμετώπισης του πολίτη από την Πολιτεία κάποτε να μπει σε κλίμα ευταξίας και η έννοια της χρηστής Διοίκησης να αποκτήσει την ανάλογη δύναμη, ώστε να εκλείψει κάθε πιθανότητα αιφνιδιασμού του πολίτη, ώστε να μην θίγονται κεκτημένα δικαιώματα των πολιτών που στηρίχθηκαν καλόπιστα σε πράξεις της Διοίκησης.

Παρόλα αυτά το σκηνικό αυτό αποτελεί την νέα «Ελληνική τραγωδία», που βιώνει ο καθένας μας σε κάθε τομέα, είτε αφορά τον τομέα της υγείας, της φορολογίας, της ασφάλειας κ.λπ., είτε εν προκειμένω τον τομέα της Πολεοδομίας.

Στη συγκεκριμένη πολεοδομική περίπτωση όπου με βάση την παραπάνω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας κρίθηκαν άκυρα τα όρια των παραδοσιακών οικισμών, διότι δεν εγκρίθηκαν με Προεδρικό διάταγμα, δημιουργείται εύλογα αμείλικτο και βασανιστικό το ερώτημα: Ποιός φταίει για όλη αυτή την ασυνεννοησία; Εκτιμώ ότι η λαϊκή σοφία, που λέει ότι «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι» είναι κοντά στη πραγματικότητα. Θα το πω λοιπόν απλά και ξεκάθαρα. Διαχρονικός φταίχτης για τα 30 τουλάχιστον τελευταία χρόνια είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.

Εύλογα ίσως κάποιος να ισχυρισθεί, ότι είναι πανεύκολη δουλειά να βρίσκεσαι στη θέση του απλού κριτή. Για να αποφύγω λοιπόν κι εγώ να υποστώ έναν εύκολο χαρακτηρισμό από τον αναγνώστη του παρόντος κειμένου, οφείλω να διαλέξω το δύσκολο δρόμο, μέσα από τον οποίο θα προσπαθήσω να εκφράσω αιτιολογημένη κριτική, η οποία θα είναι απλή και κατανοητή για τον κάθε πολίτη, είτε είναι μηχανικός είτε όχι.

Έτσι ας αναρωτηθούμε λοιπόν κατ’ αρχήν σε ποιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα συμβαίνει, πρώτα να οικοδομείται άναρχα ένας οικισμός και μετά να προσπαθούμε να κάνουμε δρόμους και πλατείες ; Η απάντηση είναι σε καμία κι αυτό σημαίνει πολλά. Συνεπώς και στο θέμα της πολεοδομίας διεκδικούμε σαν χώρα την αρνητική πρωτιά.

Έχουμε μάλιστα το προνόμιο να «ποζάρουμε» μόνοι μας στη κορυφή, αφού δεύτερη χώρα δεν υπάρχει. (Δυστυχώς η Ζιμπάμπουε, δεν είναι ευρωπαϊκή χώρα για να συγκριθεί μαζί μας)

Και για να γνωρίσει λοιπόν ο απλός πολίτης βήμα – βήμα όλη την εξευτελιστική πολεοδομική διαδρομή των πραγμάτων, πρέπει να μάθει όλη την αλήθεια, η οποία έχει ως εξής:

1. Σχεδόν το σύνολο των οικισμών του Πηλίου είναι σήμερα χωρίς σχέδιο πόλεως.

2. Κάποια όμως στιγμή έπρεπε να διαχωριστεί με σαφή τρόπο, ποιά οικόπεδα θα είναι εντός οικισμού και ποιά εκτός σχεδίου πόλεως. Για τον λόγο αυτόν περί το έτος 1972 χαράχθηκε μια γραμμή γύρω – γύρω από το συνεκτικό πυρήνα των οικισμών (και λίγο έξω από αυτόν), με αποτέλεσμα να θεωρούνται πλέον ως εκτός σχεδίου όλα τα ακίνητα που βρίσκονταν έξω από αυτό το περίγραμμα και όλα όσα περικλείονταν εντός της παραπάνω κλειστής γραμμής να θεωρούνται εντός οικισμού και έτσι να μπορούν να κτίζονται οικόπεδα με μικρό εμβαδό.

Σημειωτέον ότι η παραπάνω εργασία απεικονίστηκε σε πρόχειρα σχέδια. Δηλαδή σε σχέδια χωρίς κλίμακα, τα οποία έμοιαζαν με ζωγραφική παιδιών Δημοτικού Σχολείου. Στην Πολεοδομική ορολογία αυτά τα πρόχειρα σχέδια ονομάζονται σκαριφήματα.

Η Πολιτεία λοιπόν αντιμετώπισε τις οικιστικές ανάγκες επιφανειακά χαράσσοντας απλά μια κλειστή τεθλασμένη γραμμή. Λες και το πρόβλημα ήταν μόνο να οριοθετηθεί τι είναι εντός οικισμού και τι εκτός. Αυτό όμως δεν αποτελεί πολεοδομικό σχεδιασμό ενός οικισμού, αλλά απλά μια κοροϊδία, που τολμώ να την παρομοιάσω σαν μια ποδοσφαιρική ντρίπλα, αφού δεν προβλέπει δρόμους ή πλατείες.

Συγκριτικά και επιγραμματικά είναι καλό να ενημερωθεί ο πολίτης ως προς τα εξής: Η πόλη του Βόλου απέκτησε σχέδιο πόλεως το έτος 1930, το οποίο είχε κλίμακα 1:500. Δηλαδή σχέδιο πόλεως με άριστη κλίμακα, όπου με αρκετή ακρίβεια μπορεί κανείς να μετρήσει και να βγάλει εύκολα τεχνικά συμπεράσματα.

Η Αγριά απέκτησε σχέδιο πόλεως το έτος 1904, τα Καλά Νερά το έτος 1900, η Μηλίνα το έτος 1931 κ.λπ. Σ’ εκείνα λοιπόν τα πολύ παλιά χρόνια ήμασταν πιο πλούσιοι και καταφέραμε να κάνουμε πολεοδομικούς σχεδιασμούς; Προφανώς όχι. Απλά φαίνεται ότι τότε υπήρξε πολεοδομική πολιτική, αλλά και ορθολογισμός στην ιεράρχηση των πιστώσεων.

3. Στη συνέχεια επειδή με την πάροδο του χρόνου οι οικιστικές ανάγκες έγιναν ακόμη πιο πιεστικές, θεωρήθηκε σκόπιμο από την Πολιτεία να διευρυνθούν τα παραπάνω όρια των οικισμών και γι αυτό το έτος 1986 επαναχαράχθηκαν με αποφάσεις του Νομάρχη επί διαγραμμάτων κλίμακας 1:5000 της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.

Και για να γίνει αντιληπτή αυτή η έννοια της κλίμακας, πρέπει να αναφερθεί ότι αυτά τα σχέδια είναι τόσο μικρά, που ένας π.χ. υφιστάμενος δρόμος πλάτους 3 μ. δεν μπορεί να φανεί επί του σχεδίου, αφού το χιλιοστόμετρο επί του σχεδίου αυτού αντιστοιχεί με 5 μ. στο έδαφος.

Η ως άνω διεύρυνση των ορίων των οικισμών έγινε και πάλι με μια απλή γραμμή η οποία καθ’ υπερβολή συμπεριέλαβε εντός οικισμού πολλές αδόμητες εκτάσεις (χωράφια) και μπορώ να πω μετά βεβαιότητας, ότι απετέλεσε την απαρχή όλων των πολεοδομικών δεινών, αφού και πάλι η Πολιτεία δεν προέβη σε πολεοδομικό σχεδιασμό υπεκφεύγοντας εκ νέου από την αναγκαιότητα πρόβλεψης κοινόχρηστων χώρων (δρόμων και πλατειών).

Όμως την περίοδο αυτή το θέμα της άναρχης δόμησης πήρε εκρηκτικές διαστάσεις, αφού χωρίς κανένα πολεοδομικό σχεδιασμό ο καθένας έκτιζε όπως τον βόλευε. Τα πράγματα πήραν μια ξέφρενη ομολογουμένως πορεία. Ακόμη και οικόπεδο (πρώην χωράφι) μπορούσε να κτισθεί, έστω και αν δεν υπήρχε δρόμος. Με πολλή προχειρότητα ανοίγονταν νέος δρόμος και βαπτίζονταν ως παλιός, με απλή βεβαίωση του Κοινοτάρχη.

Η πρακτική βέβαια αυτή έχει οδηγήσει την μισή Ελλάδα στα δικαστήρια, αφού σε πάρα πολλές περιπτώσεις τέτοιοι δρόμοι αμφισβητήθηκαν από όμορους ιδιοκτήτες, που είχαν αντίθετα συμφέροντα. Αυτή ήταν η απλή αλλά καταστροφική πρακτική, με την οποία κτίστηκαν όλοι οι παραδοσιακοί οικισμοί του Πηλίου.

Το Υπουργείο συνέχισε μέχρι σήμερα να είναι απλά ο Θεατής αυτής της καταστροφής σε αντίθεση με αυτά που προβλέπονται από την Νομοθεσία, αφού με το Π. Δ/μα από 11-06-1980 (Φ.Ε.Κ. 374 τ. Δ/4-07-1980) χαρακτηρίζεται ως παραδοσιακός κάθε οικισμός του Πηλίου, με βάση δε Νομολογία από το Συμβούλιο της Επικρατείας και το άρθρο 24 του Συντάγματος, ο πολεοδομικός σχεδιασμός, δηλαδή η πολεοδομική οργάνωση των πόλεων και των οικισμών της Χώρας οποιουδήποτε μεγέθους, πρέπει να γίνεται κατά τρόπο που να εξυπηρετεί τη λειτουργικότητα και την ανάπτυξή τους και να επιτυγχάνει την εξασφάλιση των καλύτερων δυνατόν όρων διαβίωσης σε αυτούς, η δε έγκριση και τροποποίηση των πολεοδομικών σχεδίων των παραδοσιακών οικισμών γίνεται μόνον με την έκδοση προεδρικού διατάγματος ».

4. Από το έτος λοιπόν 1986 μέχρι σήμερα το Υπουργείο Περιβάλλοντος παρά την συγκεκριμένη ονομασία του, ουδόλως φρόντισε το οικιστικό περιβάλλον. Αγνόησε τις ασφυκτικές οικιστικές πιέσεις και δεν φρόντισε να κάνει κάτι καλλίτερο για την πολεοδομική αναβάθμιση των οικισμών μέσω κάποιου πολεοδομικού σχεδιασμού. Συνεπώς μοιάζει να είναι εύλογο, ότι από όλη αυτή την προχειρότητα του Υπ. ΠΕ. & Κ.Α. κάποτε θα προέκυπτε και η έκρηξη, όπως έγινε με την αριθ.445/2012 Απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας

Όλα αυτά αποτελούν την ανάλυση αυτής της ιστορικής διαδρομής προς την παρακμή και την οικιστική βαρβαρότητα. Όμως η ουσία παραμένει αναπάντητη. Το πρόβλημα είναι τι μέλλει γενέσθαι.

Στο άρθρο 31 του Ν-3937/2011 «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις», όπου αναφέρεται ότι πολεοδομικές ρυθμίσεις (όπως πολεοδομικές μελέτες επεκτάσεων, ρυμοτομικά σχέδια, πολεοδομικές μελέτες αναθεώρησης ρυμοτομικών σχεδίων, όρων δόμησης και χρήσεων γης κ.λπ.) που εγκρίθηκαν με διοικητικές πράξεις από αναρμόδια όργανα μπορούν να εγκριθούν με προεδρικά διατάγματα, ίσως μπορεί να αποτελέσει ένα παράθυρο εάν οι απλές γραμμές των ορίων των οικισμών όπως χαράχθηκαν με απόφαση Νομάρχη μπορούν να εμπεριέχονται στην έννοια των πολεοδομικών ρυθμίσεων όπως αναλυτικά αναφέρεται πιο πάνω. Εδώ απαιτείται νομική υποστήριξη.

Σε κάθε περίπτωση όμως εκτιμώ, ότι τα κεκτημένα δικαιώματα του καλόπιστου πολίτη πρέπει να είναι σεβαστά, θεωρώντας, ότι αυτά μπορούν να επιλυθούν με νομοθετική ρύθμιση από το Υπουργείο επιτρέποντας στη περιοχή ακύρωσης των ορίων την έγκριση ανεξάρτητου τμηματικού πολεοδομικού σχεδιασμού, όπως περίπου κάτι ανάλογο έγινε και στη περίπτωση των μη παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων, όπου με την αριθ. 1828/2008 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε αντισυνταγματική η παραχώρηση εδαφικών λωρίδων για την δημιουργία δρόμων.

Επαφές με ΥΠΕΚΑ για να μη θιγούν οι ιδιοκτήτες

Του ΝΙΚΟΥ ΜΟΣΧΟΥ Αντιδήμαρχος Δόμησης Δήμου Βόλου – Δικηγόρος

Ο Ν. Μόσχος Με την με αρ. 455/2012 απόφαση του το Διοικητικό Εφετείο Λάρισας ακύρωσε οικοδομικές άδειες που είχαν εκδοθεί το 2008 από την Δ/ση Χωρτοαξίας και Πολεοδομικών Εφαρμογών της πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, αφού δέχθηκε ότι τα όρια του οικισμού Κορώπης του Δήμου πλέον Ν. Πηλίου ήταν δυνατόν να καθορισθούν μόνο με Π.Δ. και όχι με απόφαση άλλου οργάνου, εν προκειμένω του Νομάρχη.

Η αναφερόμενη απόφαση θεωρεί ότι έπρεπε η Διοίκηση να ασκήσει παρεμπίπτοντα έλεγχο νομιμότητας της κανονιστικής πράξης του Νομάρχη, πριν εκδώσει τις αναφερόμενες οικοδομικές άδειες.

Το Διοικητικό Εφετείο ακολούθησε πιστά την έως και σήμερα διαμορφωμένη νομολογία του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έχει αποφανθεί ότι νομαρχιακές αποφάσεις περί καθορισμού των ορίων τους, οι οποίες έχουν εκδοθεί κατ’ επίκληση των διατάξεων του π.δ. 24.4.-3.5.1985 «τρόπος καθορισμού ορίων οικισμού της χώρας μέχρι 2.000 κατοίκους, κατηγορίες αυτών και καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης», είναι μη εφαρμοστέες ως ανίσχυρες (ΣτΕ 1712/1998 υπόθεση Κ. Γατζέας ΣτΕ 603/2002, ΣτΕ 2446/2000)

Ωστόσο δεν πρέπει να παραβλέπεται η πάροδος μεγάλου χρονικού διαστήματος, άνω της 25ετιας, από τον ως άνω καθορισμό των ορίων αυτών, κατά την διάρκεια της οποίας έχουν δημιουργηθεί καλοπίστως εμπράγματα δικαιώματα υπέρ τρίτων και πάγιες καταστάσεις των οποίων η ανατροπή θα προκαλέσει μεγάλη κοινωνική αναστάτωση και παραβίαση της βασικής αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικούμενων.

Σημειώνουμε, ότι η επέκταση των ορίων οικισμού με αποφάσεις Νομάρχη, ήταν μια διοικητική πρακτική σε απόλυτη γνώση της κεντρικής διοίκησης, η οποία ωστόσο ουδόλως αντέδρασε ή προέβαλλε τις οποιεσδήποτε αντιρρήσεις, αντίθετα κατεύθυνε αναλόγως τις αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες.

Η συμπεριφορά αυτή της Διοίκησης συνεχίστηκε ακόμη και μετά την έκδοση των ως άνω αποφάσεων του ΣτΕ. Για το λόγο αυτό ο νομοθέτης, αντιλαμβανόμενος την κρισιμότητα των υποθέσεων αυτών αλλά και τις ευθύνες της Κεντρικής Διοίκησης, προχώρησε στη θέσπιση μιας φωτογραφικής διάταξης, γι’ αυτές τις περιπτώσεις.

Έτσι λοιπόν σύμφωνα με το αρ. 31 του Ν. 3937/2011 «διατήρηση της Βιοποικιλότητας, δίκτυα natura, πολεοδομικές ρυθμίσεις» «1. Πολεοδομικές ρυθμίσεις (όπως πολεοδομικές μελέτες επεκτάσεων, τοπικά ρυμοτομικά σχέδια, πολεοδομικές μελέτες αναθεώρησης ρυμοτομικών σχεδίων, όρων δόμησης και χρήσεων γης κ.ά.) που εγκρίθηκαν με διοικητικές πράξεις από αναρμόδια όργανα μπορούν να εγκριθούν με προεδρικά διατάγματα, τα οποία εκδίδονται ύστερα από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού και γνωμοδότηση μόνο του αρμόδιου Σ.Χ.Ο.Π., υπό την προϋπόθεση ότι εγκρίνονται ως έχουν.

Σε περίπτωση διαφοροποίησης των σχεδίων των παραπάνω ρυθμίσεων απαιτείται και η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 3 του π.δ. της 17.7.1923. Αν η διαδικασία αυτή έχει τηρηθεί αρκεί η επικαιροποίηση της γνωμοδότησης του συμβουλίου του οικείου Ο.Τ.Α. χωρίς να απαιτείται η εκ νέου τήρηση της. Η ισχύς των παραπάνω προεδρικών διαταγμάτων ανατρέχει στην ημερομηνία δημοσίευσης των πρώτων διοικητικών πράξεων, οι οποίες καταργούνται ρητά με τα ίδια προεδρικά διατάγματα.»

Ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτες διερευνητικές επαφές με υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΕΚΑ, προκειμένου να διευκρινιστεί το καθεστώς και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί, προκειμένου να ενταχθούν οι περιπτώσεις αυτές στην αναφερόμενη ευνοϊκή διάταξη, το συντομότερο δυνατόν. Από την έρευνα που έχουμε κάνει, αντίστοιχη απόφαση έχει ήδη λάβει το Δ.Σ. του Δήμου Τεμπών για επανακαθορισμό των ορίων του παραδοσιακού οικισμού Αμπελακίων. Το ζήτημα αφορά πολλές περιοχές στην Ελλάδα.

Πρέπει να τονιστεί ότι η σύνθετη και ευαίσθητη αυτή υπόθεση πρέπει να αντιμετωπισθεί με ψυχραιμία και νηφαλιότητα από όλες τις πλευρές. Τέλος δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε την παραδοξότητα από την μια πλευρά να ακυρώνονται οικοδομικές άδειες όπως οι ανωτέρω, αλλά από την άλλη η Διοίκηση με την συνδρομή και του ακυρωτικού δικαστηρίου (έως σήμερα τουλάχιστον) να «καθαγιάζει» τον νόμο περί τακτοποίησης αυθαιρέτων ν. 4014/2011 και να επιβραβεύει τους αυθαιρετούντες και παρανομούντες.

Απασφαλίζοντας την «Απόφαση-βόμβα»

Ο δικηγόρος Δ. Δημητρίου εξηγεί τους λόγους που τον οδήγησαν να κινηθεί δικαστικά.

Από το δικηγόρο Πειραιώς Δημήτρη Δημητρίου που ξεκίνησε τις δικαστικές ενέργειες με τις οποίες φτάσαμε στην απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας πήραμε και δημοσιεύουμε την παρακάτω επιστολή.

«Με αφορμή το δημοσίευμά σας της 24/2/2013, σχετικά με την απόφαση υπ’ αριθ. 445/2012 του Διοικητικού Εφετείου Λαρίσης, με την οποία ακυρώθηκαν οικοδομικές άδειες ανέγερσης 17 μεζονετών στην περιοχή της Κορώπης, δράττομαι της ευκαιρίας να απευθυνθώ στην αξιότιμη εφημερίδα σας και στους αναγνώστες της, προκειμένου να διασαφηνίσω κάποια πράγματα, αλλά και για να θέσω ερωτήματα για κοινό προβληματισμό.

Με την έκδοση της εν λόγω απόφασης επανέρχεται με ηχηρό τρόπο το θέμα της επιλογής μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης και του κριτηρίου της βιωσιμότητας που, αναπόφευκτα, θέτει όρια σε αυτή την ανάπτυξη.

Ανήκοντας στη γενιά των 30, στη γενιά δηλαδή των ανθρώπων που στέκουν σαστισμένοι μπροστά σ’ αυτή την άνευ προηγουμένου κρίση την οποία δεν δημιουργήσαμε μεν, αλλά θα την πληρώσουμε και μάλιστα με τρόπο επώδυνο, θέτω το εξής ερώτημα: Ποιο είναι το μέλλον του τόπου που αγαπούμε και που κληρονομούμε από τους γονείς μας και ποια η δική μας στάση απέναντι στα πράγματα? «Ανάπτυξη» με κάθε κόστος, μέχρι εξαντλήσεως του φυσικού και αισθητικού αποθέματος αυτού του τόπου που αξιωθήκαμε, ή διαφύλαξή του και για τις επόμενες γενιές? Αποκομιδή των βραχυπρόθεσμων κερδών από την άνευ όρων «αξιοποίηση» της γης μας, ή άμεση ανάσχεση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης που κλιμακώνεται μέρα με την ημέρα?

Η προηγούμενη γενιά σε μεγάλο βαθμό προέκρινε το κοντόφθαλμο, μη βιώσιμο, κέρδος και μας κληροδότησε ερείπια και χρέη. Νομίζω, λοιπόν, ότι για τον κάθε νοήμονα και λογικό άνθρωπο με συναίσθηση της ευθύνης του απέναντι στους συνανθρώπους του, αλλά και συναίσθηση της θέσης του στην αλληλουχία των γενεών, η απάντηση είναι αυτονόητη.

Όταν το 2008 η οικογένειά και εγώ μου αποφασίσαμε να προβούμε σε δικαστικές ενέργειες για να εμποδίσουμε τη δημιουργία συγκροτημάτων μεζονετών σε ένα από τα ομορφότερα κομμάτια της πηλιορείτικης υπαίθρου, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τον πιο πάνω προβληματισμό. Δεν είχαμε σκοπό να «ζημιώσουμε» κανέναν, ούτε να σταματήσουμε γενικά την οικοδομική δραστηριότητα στην περιοχή μας.

Εν τούτοις, δε νοείτο για εμάς να δεχθούμε την υποβάθμιση του τόπου που αγαπούμε, του τοπίου, της φύσης, των ακρογιαλιών και των υδάτων που μας μεγάλωσαν και μας διαμόρφωσαν, προκειμένου να μη «χαλάσουμε τις καρδιές μας» με τον οποιονδήποτε. Και πράξαμε αναλόγως, βάζοντας τα πιστεύω και το συναίσθημά μας πιο πάνω από το κέρδος, αφού η ακύρωση της επέκτασης του οικισμού πρακτικά στερεί και από εμάς τη δυνατότητα να «αξιοποιήσουμε» περαιτέρω το ακίνητό μας, κτίζοντας μέχρις εξαντλήσεως του συντελεστή δόμησης και κάλυψης του οικοπέδου μας. Το αποτέλεσμα μέχρι στιγμής μας δικαιώνει. Επί πλέον μας δίνει και θάρρος για τη συνέχεια.

Είναι όμως ο ρόλος του κάθε μεμονωμένου πολίτη να κάνει το «χωροφύλακα» των περιβαλλοντικών παραβάσεων και των αυθαιρεσιών της διοίκησης; Είναι δικός μας ρόλος να πηγαίνουμε το γείτονά μας στα δικαστήρια και να τα βάζουμε με ολόκληρο τον κατασκευαστικό κλάδο; Να υποκαθιστούμε, δηλαδή, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους; Σίγουρα όχι.

Σε ένα ευνομούμενο κράτος με στέρεους θεσμούς και εύρυθμη λειτουργία, οι αρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες θα επαγρυπνούσαν για να ρυθμίσουν και να οριοθετήσουν τη δόμηση, και να φρενάρουν τις ορέξεις του κάθε επενδυτή και επιχειρηματία, όταν αυτές αντιβαίνουν στο συμφέρον του κοινωνικού συνόλου. Έστω, θα σέβονταν τις αποφάσεις των δικαστηρίων!!

Γιατί τόσο η πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μαγνησίας, όσο και οι τότε επικεφαλής της Διεύθυνσης Πολεοδομίας ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΤΙ ΟΙ ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΗΤΑΝ ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ ΗΔΗ ΑΠΟ ΤΟ 2005, όταν εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 3661/05 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την περίπτωση της Γατζέας. Εκείνη ήταν η «απόφαση βόμβα» (όπως εσείς την ονομάζετε) και όχι η τωρινή. Εμείς απλώς ακολουθήσαμε την πεπατημένη της.

Εν τούτοις, καθ’ όλα τα χρόνια που μεσολάβησαν από το 2005, οι αρμόδιες αρχές συνέχισαν ακάθεκτες να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, αγνοώντας τη νομιμότητα, τις δικαστικές αποφάσεις και, σε τελική ανάλυση, το ίδιο το πρόβλημα.

Το 2007, μέσα από της σελίδες τούτης εδώ της εφημερίδας έγραφα, εκπροσωπώντας τους κατοίκους της Κορώπης που αντιδρούσαν τότε συλλογικά κατά της σχεδιαζόμενης από τη ΝΑΜ πολεοδόμησης της περιοχής μας, ότι το Πήλιο πέφτει θύμα της άνευ ορίων οικιστικής εκμετάλλευσης. Της κακώς νοούμενης «ανάπτυξης» που είναι μόνο ποσοτική και όχι ποιοτική, και που θέτει το κέρδος πάνω από τους ανθρώπους και την κοινωνία.

Μέσα από τη συλλογική μας αντίδραση αποκρούσαμε (έστω προσωρινά) την τσιμεντοποίηση της περιοχής μας. Τώρα, η υπ’αριθ. 445/2012 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λαρίσης πάει ένα βήμα παρακάτω. Βάζει τέλος στην αστικοποίηση των παραδοσιακών οικισμών του Πηλίου και στις αλόγιστες και άμετρες επεκτάσεις των ορίων τους, στέλνοντας στις καλένδες τα σχέδια των εργολάβων για δημιουργία ολόκληρων χωριών από πανομοιότυπες μεζονέτες.

Αυτός ήταν, άλλωστε, και ό στόχος μας όταν ξεκινήσαμε αυτή την προσπάθεια. Δηλαδή, να αντισταθούμε στο βιασμό του τόπου μας από την μαξιμαλιστική οικοδόμηση και όχι να εγκλωβίσουμε τους μικροϊδιοκτήτες, ούτε να παγώσουμε κάθε οικοδομική δραστηριότητα. Αυτοί που έχουν ήδη κτίσει στις επεκτάσεις των οικισμών δεν πρόκειται θα θιγούν στο ελάχιστο, αφού είναι πάγια αρχή του δικαίου ότι ο καλόπιστος διοικούμενος που έχει ήδη θεμελιώσει δικαιώματα βασιζόμενος στις ενέργειες της διοίκησης ΔΕΝ βλάπτεται στο παραμικρό.

Οι απόψεις του ιδιαιτέρως αξιοσέβαστου κ. Δεκλερή, τις οποίες αναπαρήγαγε το σχετικό δημοσίευμά σας (υπό την προϋπόθεση ότι αποδόθηκαν με ακρίβεια), είναι μεν σεβαστές ως απόψεις, ωστόσο είναι απόψεις προσωπικές, οι οποίες δεν ακολουθούνται από τα δικαστήρια. Επομένως, είναι μέγα σφάλμα να δημιουργείται στον κόσμο η εντύπωση ότι με την πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου της Λάρισας απειλούνται οι περιουσίες των ανθρώπων που έχουν ήδη κτίσει τα σπίτια τους εντός των επεκτάσεων.

Το συμπέρασμα από όλη αυτή τη δικαστική εμπειρία, αλλά και από τη συλλογική αντίδραση των κατοίκων στην σχεδιαζόμενη πολεοδόμηση της Κορώπης, είναι ότι το κράτος και οι υπηρεσίες του οφείλουν να σέβονται τις αρχές του περιβαλλοντικού δικαίου, τη νομιμότητα και τις προβλεπόμενες διαδικασίες έκδοσης κανονιστικών πράξεων και, κυρίως, τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Το Πήλιο έχει πλέον κορεστεί ως σύστημα και δεν αντέχει άλλη οικιστική ανάπτυξη βαρέως τύπου. Τα όρια της βιωσιμότητας του Βουνού των Κενταύρων έχουν ξεπεραστεί και η συνέχιση της εκμετάλλευσης χωρίς μέτρο και σχέδιο δημιουργεί ανεπανόρθωτες βλάβες στο φυσικό του κεφάλαιο.

Εάν οι αρχές δεν το συνειδητοποιήσουν ούτε και τώρα, εμείς ως κάτοικοι, αλλά και ως νέοι άνθρωποι με όραμα και αγάπη για τον τόπο μας έχουμε και την τεχνογνωσία και τη βούληση να τους φέρουμε προ των ευθυνών τους».

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου