«Τα χαμένα τζαμιά της Θεσσαλονίκης» είναι ο τίτλος ρεπορτάζ στον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό TRT της Τουρκίας, στο οποίο η συμπρωτεύουσα αναφέρεται ως ιστορική τουρκική πόλη (φωτογραφία, επάνω, από το ρεπορτάζ της τουρκικής κρατικής τηλεόρασης).
«Κυριαρχούσε η ανεκτικότητα»
«Για 500 χρόνια ήταν τουρκική πόλη και κυριαρχούσε η ανεκτικότητα. Τούρκοι, Ελληνες και Εβραίοι ζούσαν μέσω ειρήνης.
Η σιδηροδρομική γραμμή και το λιμάνι ανέπτυξαν το εμπόριο. Η οικονομία δυνάμωσε.
Ηταν μία μοντέρνα πόλη-πύλη των Οθωμανών προς την Ευρώπη.
Η Ελλάδα εξαφάνισε τη μνήμη της. Η λαμπρή της αρχιτεκτονική θάφτηκε στην ιστορία. Θεσσαλονίκη, η πόλη αυτή σήμερα αναζητεί το παρελθόν της.
«Αρχισε η καταστροφή»
Η καταστροφή άρχισε το 1912. Η πόλη στους βαλκανικούς πολέμους πέρασε στα χέρια των Ελλήνων.
Δεν προστατεύτηκαν ούτε οι ζωές ούτε οι περιουσίες των μουσουλμάνων και των Εβραίων.
Πολλά τζάμια στη Θεσσαλονίκη μετατράπηκαν σε εκκλησίες. Μερικά από αυτά είναι: Αγία Σοφία, Καλσίμιγε, Εσκί Τζαμί, Ορτατζί Σουλτάν, Ισμαήλ Πασά, Ικί Σερεφελί και Σουλτάνου Μουράτ.
Η ιστορική τουρκική πόλη με τη συνθήκη των Αθηνών του 1913 επίσημα αφέθηκε στην Ελλάδα.
Εκείνη την εποχή στην πόλη κατοικούσαν 61.400 Εβραίοι, 45.867 Τούρκοι και 39.956 Ελληνες.
Στο Α Παγκόσμιο Πόλεμο μπήκαν στην πόλη οι συμμαχικές δυνάμεις. Ανοιξε το μακεδονικό μέτωπο ενάντια στους Βούλγαρους.
«Ξέσπασε πυρκαγιά»
Και ενώ η πόλη ήταν υπό κατοχή, τον Αύγουστο του 1917 ξέσπασε πυρκαγιά. Μεγάλο τμήμα της εξαφανίστηκε. Απέμειναν κατεστραμμένοι μιναρέδες, ξηλωμένες πινακίδες οδών και εγκαταλελειμμένα κτίρια.
Το 1923 βρέθηκε αντιμέτωπη με την υποχρεωτική μετανάστευση. Χιλιάδες Ελληνες μετανάστες που έφτασαν από τη δυτική Ανατολία και τη Θράκη συνέρρευσαν στη Θεσσαλονίκη.
Τούρκοι μετανάστες που είχαν καταφύγει σε τζαμιά και εκκλησίες, με πλοία στάλθηκαν στην Κωνσταντινούπολη και στην Ανατολία.
Το σύνολο του τουρκικού πληθυσμού όπως και η πλειονότητα των Εβραίων μετανάστευσαν στην Τουρκία.
Αλλαξε η δημογραφία της Θεσσαλονίκης. Από μία πολυπολιτισμική ζωή, πέρασε στη ζωή του ενός πολιτισμού. Τα εδάφη της πόλης μοιράστηκαν ξανά».
«Τουρκική πατρίδα…»
Ακολούθως, εμφανίζεται ο δημοσιογράφος του TRT Xουσεΐν Γκιουνάι, ο οποίος λέει:
«Αυτή η φωτογραφία που βγήκε από τα αρχεία , δείχνει την κατάσταση της Θεσσαλονίκης που επί περίπου πέντε αιώνες υπήρξε τουρκική πατρίδα.
Κοιτώντας από κοντά τη φωτογραφία προκαλούν εντύπωση οι μιναρέδες που στολίζουν την πόλη.
Εκείνη την εποχή όταν η Θεσσαλονίκη ήταν γνωστή ως πόλη των μιναρέδων, ενώ στις μέρες μας απέμεινε ένας μόνο μιναρές. Με το πέρασμα του χρόνου, ακόμα και σ’ εκείνο τον μιναρέ, ένα τμήμα του καταστράφηκε».
tourkikanea.gr
