Εκατό χιλιάδες άτομα κάθε χρόνο στην Ελλάδα εκδηλώνουν σήψη και το 35-40% αυτών τελικά πεθαίνει. Η ελλιπής στελέχωση του ΕΣΥ, η έλλειψη κλινών ΜΕΘ καθώς και η ολιγωρία του ΕΟΦ να επικαιροποιήσει την ιατρική ένδειξη ενός φθηνού αντιβιοτικού, συνδυαστικά με την άγνοια του κοινού αποτελούν τα εμπόδια για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της σήψης.
Με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σήψης η Ελληνική Ομάδα Μελέτης Σήψης διοργανώνει επιστημονική ημερίδα στην Αθήνα, ενώ με την διανομή ενημερωτικού υλικού και την προβολή οπτικού υλικού στα Προπύλαια επιχειρεί να ευαισθητοποιήσει την ιατρική κοινότητα και την ελληνική κοινωνία για το θέμα.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν τα μέλη της επιστημονικής εταιρείας, ο Ευάγγελος Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, εξήγησε ότι «η ένδεια γιατρών και νοσηλευτών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας δυσχεραίνει την άμεση αντιμετώπιση της σήψης. Στο Αττικό Νοσοκομείο για κάθε 1,5 νοσηλευτή αναλογούν 60 ασθενείς. Επίσης, περισσότεροι από ένας στους δύο ασθενείς με σήψη που προσέρχεται στο νοσοκομείο αποτυγχάνει να βρει κρεβάτι ΜΕΘ».
Ο Απόστολος Αρμαγανίδης, καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας του Πανεπιστημίου Αθηνών συμπλήρωσε ότι «από επιστημονικές μελέτες έχει εκτιμηθεί ότι για κάθε μια ώρα καθυστέρησης της θεραπευτικής αντιμετώπισης της σήψης, η πιθανότητα θανάτου αυξάνεται κατά 8%».
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι 100.000 άτομα, περιλαμβανομένων και παιδιών, εκδηλώνουν σήψη, με το 35-40% αυτών τελικά να πεθαίνουν από πολυοργανική ανεπάρκεια. Η σήψη ή σηψαιμία (επιπλοκή που προκαλείται από την υπερβάλλουσα και απειλητική για τη ζωή αντίδραση του οργανισμού μας στις λοιμώξεις) στο αναπτυγμένο κόσμο παρουσιάζει δραματική αύξηση, με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 5-13% την τελευταία δεκαετία. Στις ΗΠΑ οι θάνατοι από σήψη είναι περισσότεροι απ’ ότι από AIDS, καρκίνο και τραύμα μαζί. Κάθε χρόνο, παγκοσμίως προσβάλλονται 20-30 εκατομμύρια άτομα και περίπου 24.000 ζωές χάνονται καθημερινά λόγω σήψης.
«Όλοι μπορούν να εκδηλώσουν σήψη. Όμως, υπάρχουν και ευπαθείς ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, οι πάσχοντες από χρόνιες παθήσεις, όσοι υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, νεογνά και οι μητέρες τους, καθώς και άνθρωποι που δεν έχουν εμβολιαστεί έναντι κοινών νοσημάτων, όπως η γρίπη ή η πνευμονιοκοκκική πνευμονία» επεσήμανε ο κ. Αρμαγανίδης.
Η σήψη εξελίσσεται ραγδαία και η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση της αποτελούν κομβικά σημεία στην καθ’ ημέραν κλινική πράξη. Η Ελληνική Ομάδα Μελέτης Σήψης από το 2006, με τη συμμετοχή 85 κλινικών, πανεπιστημιακών και του ΕΣΥ, συλλέγει κλινικά δεδομένα και εκπονεί μελέτες με στόχο την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών για τη διάγνωση και θεραπεία της. Τα έτη 2008, 2011 και 2014 διένημε δωρεάν σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας σχετικό ενημερωτικό υλικό, ενώ έχει δημοσιεύσει και 25 εργασίες σε διεθνή περιοδικά. Επιπλέον, μέσω της ιστοσελίδας www.sepsis.gr, παρέχει δωρεάν εκπαίδευση σε κάθε ενδιαφερόμενο επαγγελματία υγείας για την έγκαιρη αναγνώριση της σήψης.
«Τρία συμπτώματα είναι αυτά που πρέπει να θορυβήσουν κοινό και γιατρούς στην περίπτωση της σήψης: η χαμηλή αρτηριακή πίεση, οι ταχύπνοια (πολλές και γρήγορες αναπνοές) και η ’μπερδεμένη’ ομιλία ή αλλιώς το κακό επίπεδο συνείδησης» εξηγεί ο κ. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης.
Και σημειώνει ότι ο στόχος της Ελληνικής Ομάδας Μελέτης Σήψης είναι να εντείνει την εκπαίδευση των γιατρών ώστε τα τρία αυτά συμπτώματα, που είνα κοινά και σε άλλες παθήσεις, να συντελούν σε ταχύτερη διάγνωση και έναρξη της θεραπείας των σηπτικών ασθενών.
Σπεύδει, όμως, να υπογραμμίσει ότι χρειάζεται και η συνδρομή της Πολιτείας, με αύξηση του προσωπικού στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των νοσοκομείων, ώστε η αντιμετώπιση του ασθενή να γίνεται εντός της πρώτης ώρας από την προσέλευση του και να αυξηθούν οι κλινες στις ΜΕΘ.
Η ολιγωρία της ελληνικής Πολιτείας εμπόδιο στη μείωση του κόστους της σήψης
Και παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, η σήψη είναι το μοναδικό νόσημα για το οποίο δεν ισχύει ο περιορισμός των οικονομικών δαπανών, καθώς απόλυτα νέοι και υγιείς άνθρωποι μπορούν αιφνιδίως να οδηγηθούν στον θάνατο, ελληνικές και διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι είναι εφικτή η εξοικονόμηση χρημάτων.
Σύμφωνα με δύο μελέτες που έγιναν το 2004 και το 2007 στην Ελλάδα, και τα αποτελέσματα τους έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, η χορήγηση ενός φθηνού αντιβιοτικού, όπως η κλαριθρομυκίνη, μπορεί να συντελέσει σε μείωση του κόστους της θεραπείας της σήψης.
«Για να γίνει αντιληπτό το παράλογο του πράγματος αξίζει να γνωρίζετε το εξής: και οι δυο μελέτες είχαν την έγκριση του ΕΟΦ για να γίνουν. Στόχο είχαν να δούμε πως θα αυξήσουμε την επιβίωση των ασθενών και παράλληλα θα μειώσουμε το κόστος για το ΕΣΥ και τα ασφαλιστικά ταμεία. Από την αξιολόγηση των δεδομένων καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι για 45 ημέρες νοσηλείας στην ΜΕΘ το κόστος ανέρχεται σε 30.000 ευρώ. Μόνο το 50% αυτού αναγνωρίζεται και καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ. Με τη χορήγηση, όμως, ενδοφλεβίως κλαριθρομυκίνης (ημισυνθετικό μακρολιδικό αντιβιοτικό) για τρεις ημέρες μπορούμε να γλιτώσουμε 12.000 ευρώ. Το κόστος της κλαριθρομυκίνης δεν ξεπερνά τα 30 ευρώ για τρεις ημέρες» εξήγησε ο κ. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης.
Απαντώντας στο εύλογο ερώτημα γιατί δεν χορηγείται κλαριθρομυκίνη σε κάθε ασθενή με σήψη στην Ελλάδα, όπως συμβαίνει διεθνώς, ο κ. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης εξήγησε ότι, δυστυχώς ο ΕΟΦ δεν έχει επικαιροποιήσει τις θεραπευτικές ενδείξεις του συγκεκριμένου αντιβιοτικού ώστε να μπορεί να χορηγείται και στην περίπτωση των σηπτικών ασθενών.
«Δυστυχώς, υπάρχει κενό στο management του τομέα της Υγείας στην Ελλάδα και αυτό έχει επιπτώσεις, στους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων αλλά και στην υγεία των ασθενών» συμπλήρωσε ο κ. Αρμαγανίδης.
Μαίρη Μπιμπή
health.in.gr
