Ανοίγει εκ νέου η συζήτηση για τον έλεγχο του πολιτικού χρήματος. Κατατέθηκε στη Βουλή πρόταση νόμου, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών, για τη σύσταση, χρηματοδότηση και οικονομικό έλεγχο των πολιτικών κομμάτων καθώς και τη ρύθμιση των εκλογικών δαπανών. Την υπέβαλλε (12.3.2014) στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης ο βουλευτής της ΝΔ κ. Μανώλης Κεφαλογιάννης.
Περιλαμβάνει 12 άρθρα και στοχεύει, σύμφωνα με την αιτιολογημένη έκθεση, στο «να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα τη συζήτηση για το ρόλο και την ύπαρξη των πολιτικών κομμάτων και τον έλεγχο του πολιτικού χρήματος από κάθε πηγή».
Η πρόταση νόμου προβλέπει μεταξύ άλλων ότι είναι υποχρεωτική η ονομαστικοποίηση κάθε πηγής εσόδων των πολιτικών κομμάτων χρηματικής αξίας άνω των 500 ευρώ (άρθρο 3).
Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο ότι όσοι ενισχύουν με ποσό άνω των 500 ευρώ υποχρεούνται να το αναφέρουν στη φορολογική τους δήλωση -το ποσό εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα αυτού που ενισχύει. Επιτρέπεται η χρηματοδότηση κομμάτων ή συνασπισμών κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους από το ίδιο πρόσωπο χωρίς περιορισμό.
Επίσης, ορίζεται ότι επιτρέπεται σε νομικά πρόσωπα που έχουν την έδρα τους εντός της ΕΕ να χρηματοδοτούν κόμματα.
Ο δανεισμός κομμάτων από τράπεζες δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% της κρατικής επιχορήγησης και επιτρέπεται μόνο για χρηματοδότηση χρέους.
Οι χρηματικές εισφορές κάτω των 500 ευρώ νοούνται ως «ανώνυμες ιδιωτικές εισφορές», οι οποίες πάντως δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 10% του συνόλου της ιδιωτικής χρηματοδότησης κάθε κόμματος.
Οσον αφορά στα έσοδα υποψηφίων βουλευτών και ευρωβουλευτών (άρθρο 4), καθορίζεται ως ανώτατο όριο ιδιωτικής χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, το ποσό των 3.000 ευρώ. Επίσης, τα πολιτικά κόμματα υποχρεούνται να ακολουθούν το διπλογραφικό σύστημα και να τηρούν βιβλία Γ’ κατηγορίας ενώ ορίζεται ότι το 80% των εσόδων και των δαπανών των πολιτικών κομμάτων διακινούνται υποχρεωτικά μέσω ενός λογαριασμού ανά τράπεζα (άρθρο 8).
Επίσης, με την πρόταση νόμου απαγορεύονται οι μετακινήσεις ετεροδημοτών μέσω των κομμάτων (άρθρο 5).
Παράλληλα, προβλέπεται η σύσταση Μητρώου Πολιτικών κομμάτων , το οποίο θα τηρείται στο υπουργείο Εσωτερικών, και το πιστοποιητικό εγγραφής που θα λαμβάνουν είναι προϋπόθεση για την κρατική επιχορήγηση (άρθρο 1).
Η κρατική χρηματοδότιση – οι προϋποθέσεις
Η κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων , σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2, διακρίνεται σε τακτική που αφορά την ετήσια οικονομική ενίσχυση για λειτουργικές δαπάνες και σε εκλογική (ενίσχυση για τις εκλογικές τους δαπάνες).
Από το σύνολο της κρατικής χρηματοδότησης , μόνο ποσοστό 20% δίνεται κατ΄έτος σε χρηματικό ποσό ενώ το υπόλοιπο ποσοστό δίνεται σε παροχές είδους . Στην πρόταση νόμου αναφέρονται ενδεικτικά ως παροχές είδους μεταξύ άλλων : παροχή κτιρίων του δημοσίου για στεγαστικές ανάγκες, παροχή δωρεάν χρόνου προβολής από τα πάσης φύσεως μέσα ενημέρωσης, δυνατότητα διοικητικής στελέχωσης με δημοσίους υπαλλήλους μέσω αποσπάσεων ή/και μετατάξεων, δυνατότητα λήψης επιδοτήσεων μέσω κοινοτικών προγραμμάτων για ερευνητικούς ή επιστημονικούς σκοπούς, εκτύπωση ψηφοδελτίων κ.ά.
Τα κοινοβουλευτικά κόμματα λαμβάνουν την κρατική χρηματοδότηση κατ΄αναλογία των ποσοστών τους στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, «όπως ήθελε καθορισθεί με ΚΥΑ των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών». Τα κόμματα που κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο ήταν στη Βουλή αλλά κατά τις τελευταίες εκλογές έμειναν εκτός βουλής δικαιούνται εκλογικής χρηματοδότησης για τις αμέσως επόμενες επόμενες, μετά από απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, η οποία καθορίζει το ύψος και τον τρόπο καταβολής της.
Ωστόσο, δίνεται η δυνατότητα με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών και του υπουργού Οικονομικών να υπάρχει ετήσια αναπροσαρμογή του ύψους της κρατικής χρηματοδότησης ανάλογα με την πορεία του ελλείμματος και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Το ύψος της χρηματικής παροχής κατ΄έτος δεν μπορεί να ανέρχεται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 30% της συνολικής χρηματοδότησης.
Τακτική επιχορήγηση δικαιούνται τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί με τις εξής προϋποθέσεις:
Α) εκπροσωπούνται στη βουλή από βουλευτές που έχουν εκλεγεί με το ίδιο κόμμα
Β) αντιπρόσωποί τους έχουν εκλεγεί στο ευρωκοινοβούλιο
Γ)στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές είχαν καταρτίσει πλήρεις συνδυασμούς στο σύνολο της επικράτειας και είχαν συγκεντρώσει τουλάχιστον 1,5% του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων
Δ)εφόσον, παρόλο που δεν εκπροσωπούνται στο ευρωκοινοβούλιο , είχαν συμμετάσχει στις τελευταίες ευρωεκλογές και είχαν συγκεντρώσει αριθμό ψήφων τουλάχιστον ίσο με 2,5% του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων.
Εκλογική χρηματοδότηση δικαιούνται κόμματα και συνασπισμοί που: α) έχουν καταρτίσει συνδυασμούς στο σύνολο των εκλογικών περιφερειών της χώρας και έχουν συγκεντρώσει αριθμό ψήφων τουλάχιστον ίσο με το 15 του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων της επικράτειας και β)συμμετείχαν στις ευρωεκλογές και συγκέντρωσαν αριθμό ψήφων τουλάχιστον με το 15 του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων της επικράτειας.
Ελεγχοι και κυρώσεις
Παράλληλα, περιλαμβάνεται ρύθμιση για τη δημιουργία Ανεξάρτητης Επιτροπής Ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων . Αυτή θα αποτελείται από πέντε μέλη τα οποία επιλέγονται από τους πρώην προέδρους των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας (ΣτΕ, Αρειος Πάγος, Ελεγκτικό Συνέδριο) και από έναν εκπρόσωπο των κομμάτων που εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο, χωρίς δικαίωμα ψήφου (άρθρο 9). Μάλιστα, προβλέπεται ότι διαφημιστικές εταιρείες, εταιρείες δημοσκοπήσεων , εταιρείες ΜΜΕ πρέπει να υποβάλλουν κάθε χρόνο προς την Επιτροπή Ελέγχου το περιεχόμενο και την οικονομική αποτίμηση όλων των δοσοληψιών με κόμματα και υποψηφίους βουλευτές.
Ορίζονται κυρώσεις που μπορεί να επιβάλλει η επιτροπή Ελέγχου (άρθρο 10) , ενώ σε περίπτωση παράνομων ή μυστικών χορηγιών ορίζεται πρόστιμο 3 φορές το ποσό της χορηγίας.
Ως προεκλογικές δαπάνες κομμάτων θεωρούνται εκείνες που καταβάλλονται 1 μήνα πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών ή ευρωεκλογών ή , σε περίπτωση εκλογών κατά το τέταρτο έτος της βουλευτικής περιόδου, οι δαπάνες που αφορούν τρίμηνο διάστημα πριν από τη διεξαγωγή τους. Τα ίδια χρονικά όρια τίθενται και για τις προεκλογικές δαπάνες των υποψηφίων. Το ανώτατο όριο επιτρεπόμενων εκλογικών δαπανών για καταχώρηση διαφημιστικών μηνυμάτων σε έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα, μέσα δικτύωσης, για κάθε υποψήφιο ορίζεται στο 40% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους εκλογικών δαπανών (άρθρο 6).
Υπάρχουν διατάξεις για την προεκλογική προβολή κομμάτων και βουλευτών, περιλαμβανομένων, απαγορευτικών ρυθμίσεων που αφορούν την προεκλογική προβολή. Συγκεκριμένα, απαγορεύεται στα κόμματα και στους υποψηφίους τους (άρθρο 7) να αναρτούν αεροπανό, πανό, αφίσες και κάθε άλλο μέσο υπαίθριας προβολής πολιτικών μηνυμάτων, εκτός των χώρων που θα υπάρχει ειδική άδεια, κοινής Υπουργικής απόφασης. Παράλληλα, απαγορεύεται η έμμεση διαφήμιση υποψηφίων σε πάσης φύσεως έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ενδεικτικά αναφέρεται η απαγόρευση έμμεσης προβολής μέσω άρθρου για θέσεις του υποψηφίου που θα συνοδεύεται με φωτογραφία του είτε με υπερτονισμένη αναφορά ονόματος, με πλαισιακή απεικόνιση κ.ά.
tovima.gr
