Ελεύθερος πια από τους «περιορισμούς» που του επέβαλλε το αξίωμά του ως επιτρόπου, ο Ολι Ρεν αποχωρεί από την Κομισιόν αναπολώντας με επικριτική διάθεση το ταραχώδες πρόσφατο ευρωπαϊκό παρελθόν.
Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ τα δύσκολα χρόνια από το 2010 και μετά, ο Φινλανδός στρέφει πλέον τα πυρά του ενάντια στους Μέρκελ και Σαρκοζί, κατηγορεί τις κυβερνήσεις των 18 της Ευρωζώνης για ολιγωρία στην αντιμετώπιση της κρίσης, θυμάται τα λάθη που έγιναν σε βάρος της Ελλάδας και «ξαναζεί» τις «τρεις πιο επικίνδυνες στιγμές» των τελευταίων ετών.
«Υπήρχε συχνά η αίσθηση πως τώρα έχουμε πιάσει πάτο ? και μετά ξαναπιάναμε κι άλλο πάτο», σημειώνει γλαφυρά με δηλώσεις του στην εφημερίδα «The Wall Street Journal» ο 52χρονος Ρεν, ο οποίος εξελέγη ευρωβουλευτής τον Μάιο και πλέον βάζει πλώρη για το ευρωκοινοβούλιο αφήνοντας στο πόδι του πίσω στην Κομισιόν έναν συμπατριώτη του, τον πρώην πρωθυπουργό της Φινλανδίας Γίρκι Κατάινεν.
Χάθηκαν δύο χρόνια
Καλούμενος να αναλύσει τις αιτίες που οδήγησαν στον… πάτο, ο Ρεν ρίχνει την ευθύνη στο δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί, που με τη στάση του: «υπονόμευσε τη σταθερότητα» στην Ευρωζώνη, έστειλε την Ιρλανδία σε πρόωρη διάσωση, και έκανε την Ευρώπη «να χάσει δύο πολύτιμα χρόνια» έως ότου δημιουργήσει έναν ισχυρό μηχανισμό στήριξης.
Χωρίς πλέον διάθεση να μασήσει τα λόγια του, ο Φινλανδός (που ανήκει στην ομάδα των Φιλελευθέρων στο ευρωκοινοβούλιο) αποκηρύσσει ως «ηλίθιο» το ντιλ στο οποίο κατέληξαν Μέρκελ-Σαρκοζί τον Οκτώβριο του 2010 στην Ντοβίλ της Γαλλίας. Οι δυο ηγέτες είχαν τότε συμφωνήσει πως το νέο μόνιμο ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης θα είχε προτεραιότητα έναντι των ιδιωτών επενδυτών στην αποπληρωμή σε κάθε περίπτωση αναδιάρθρωσης (κουρέματος) κρατικού χρέους.
Σκληρός στην κριτική του, ο Φινλανδός καταγγέλλει πως εκείνη η συμφωνία ήταν που τρόμαξε τους ιδιώτες επενδυτές σε μια κρίσιμη χρονικά στιγμή, καθώς η Ευρωζώνη έδινε μάχη να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Το ίδιο ντιλ ήταν που έβαλε και «το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της Ιρλανδίας» καθώς συνέβαλε ώστε να εκτοξευθεί το κόστος δανεισμού της χώρας σε μη βιώσιμα ύψη.
Από τα «απομνημονεύματα» του Ρεν δεν θα μπορούσε φυσικά να λείπει η ελληνική περιπέτεια. Αντιθέτως μάλιστα, η χώρα μας βρίσκεται να πρωταγωνιστεί και στις τρεις σκηνές που ο Φινλανδός θυμάται ως τις χειρότερες της κρίσης. Ποιες είναι αυτές; Μάιος 2010: πρώτη ελληνική διάσωση. Νοέμβριος 2011: Σύνοδος της ομάδας του G20 στις Κάνες. Ιούνιος 2012: η Ευρωζώνη φτάνει ένα βήμα πριν τη διάλυση.
Ξεκινώντας από τον Μάιο του 2010, ο Ρεν θυμάται πως το πρώτο ελληνικό πακέτο διάσωσης απέτυχε να δημιουργήσει εμπιστοσύνη στις αγορές. «Ναι, είχαμε μια κάποια σταθερότητα… για μία ημέρα», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο πρώην επίτροπος.
Η αίσθηση της αστάθειας έμελλε να κλιμακωθεί τον Νοέμβριο του 2011 σε εκείνη την πολυθρύλητη και πλούσια σε παρασκήνιο Σύνοδο του G20 στις Κάνες. Οσο για τις βασικές αιτίες της αστάθειας, αυτές ήταν κυρίως δύο: ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι από τη μία με την απροθυμία του να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, και ο Γιώργος Παπανδρέου από την άλλη με την προθυμία του να προχωρήσει σε δημοψήφισμα.
Σύμφωνα μάλιστα με τον Ρεν, τα πράγματα ενδεχομένως να είχαν καταλήξει ακόμη χειρότερα εάν δεν ήταν στις Κάνες και ο Μπαράκ Ομπάμα να «καθοδηγεί τους Ευρωπαίους ηγέτες με πολύ επιδέξιο τρόπο», σαν «δάσκαλος δημοτικού σχολείου». «Εάν οι ΗΠΑ είναι αεροπλανοφόρο που κινείται αποφασιστικά με ένα πηδάλιο, τότε η Ευρωζώνη είναι κομβόι από 18 πλοία που δυσκολεύονται να μείνουν εντός πορείας», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Φινλανδός.
Κίνδυνος διάλυσης
Η στιγμή ωστόσο κατά την οποία η Ευρωζώνη ήρθε αντιμέτωπη με «τον κίνδυνο της διάλυσης» έμελλε να ακολουθήσει τον Ιούνιο του 2012. Μήνας εκλογών για την Ελλάδα (των δεύτερων μέσα σε δύο μήνες), ο Ιούνιος του 2012 εξελίχθηκε με τους ηγέτες να φοβούνται πως το ελληνικό εκλογικό αποτέλεσμα ίσως προκαλέσει «μεγάλη φυγή κεφαλαίων» από τις τράπεζες και «ανεξέλεγκτη αστάθεια στις χρηματαγορές».
Ο Ρεν μάλιστα καταλογίζει στο Βερολίνο ευθύνες για την αστάθεια, υποστηρίζοντας πως η γερμανική στάση την περίοδο εκείνη δεν ήταν ξεκάθαρα υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ, όπως θα έπρεπε. «Αντί να βγάλουμε το ’’μεγάλο μπαζούκα’’ το 2010 όπως μπορούσαμε, το βγάλαμε το καλοκαίρι του 2012, κι αυτό χάρη στην ΕΚΤ που αναγκάστηκε να παρέμβει», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ο Φινλανδός πλέκει το εγκώμιο του Ντράγκι, που κατάφερε με εκείνη τη μνημειώδη ρήση «θα κάνω οτιδήποτε χρειάζεται…» τον Ιούλιο του 2012 να υπερνικήσει την κρίση, καθώς και του Γιούνκερ, που λειτούργησε ως γεφυροποιός σε κρίσιμες στιγμές. Αναφερόμενος δε στον εαυτό του και τη δική του θητεία στην Κομισιόν, τονίζει πως έχει ήσυχη τη συνείδησή του καθώς έκανε ό,τι μπορούσε υπό τις εκάστοτε συνθήκες.
ethnos.gr
