Στην εθνική οδό στην Ανατολική Ουκρανία, το σκηνικό της βουκολικής ηρεμίας διακόπτεται ξαφνικά από τα απομεινάρια ενός μακελειού. Το σώμα ενός καμένου άρματος μάχης σε χαντάκι, ο πυργίσκος του 20 μέτρα παραπέρα λόγω της σφοδρότητας του χτυπήματος. Πυρομαχικά κάθε είδους διασκορπισμένα. Ένα όχημα μεταφοράς προσωπικού σμπαραλιασμένο. Σε μικρή απόσταση ένας απλός τάφος με σταυρό από κλαδιά. Ανάμεσα στους αγρούς με τα ηλιοτρόπια και τις αγελάδες που βοσκούν, η μυρωδιά του καμένου μετάλλου πλανιέται στον αέρα.
Αυτά τα λόγια χρησιμοποιεί ο δημοσιογράφος Τιμ Λίστερ, απεσταλμένος του CNN στην Ανατολική Ουκρανία. Το οδοιπορικό του στην περιοχή καταγράφει εικόνες καταστροφής και ανθρώπους παραδομένους στην ιδέα ότι αυτός ο ακήρυχτος πόλεμος δεν θα τελειώσει ούτε εύκολα, ούτε γρήγορα.
«Ο δρόμος που περνάει βόρεια της πόλης Ιλοβάισκ, ήταν έξοδος κινδύνου για τους Ουκρανούς στρατιώτες όταν η πόλη έπεσε στα χέρια των φιλορώσων αποσχιστών μετά από την τρίμηνη πολιορκία. Τουλάχιστον 70 Ουκρανοί , σύμφωνα με τον κυβερνητικό στρατό, δεν κατάφεραν να επιβιώσουν. Δεν είναι ξεκάθαρο αν τραυματίστηκαν και πέθαναν αβοήθητοι, ή αν οι αυτονομιστές καταπάτησαν τη συμφωνία να τους αφήσουν να περάσουν» γράφει.
Μιλώντας στο CNN ο νεαρός διοικητής των επαναστατικών δυνάμεων του Ιλοβάισκ, αυτοαποκαλούμενος με το ψευδώνυμο «Γκίβι», ήταν περιφρονητικός προς τα ουκρανικά στρατεύματα. «Τους έχω προτείνει εκατομμύρια φορές να τα παρατήσουν και να φύγουν», λέει, «αλλά πολλοί από τους ανωτέρους τους είναι μισθοφόροι, και οι στρατιώτες τους πιέζονται να πολεμήσουν. Πέθαναν με δάκρυα στα μάτια όντας άπειροι και αγνοώντας ποιος είναι ο εχθρός τους».
Επόμενος στόχος η Μαριούπολη
Όταν του ζητήθηκε να δείξει τις πρώτες γραμμές σε ένα χάρτη της Ουκρανίας, έσκυψε στο μικρό γραφείο του και τράβηξε μια γραμμή μέχρι τη Μαριούπολη – και δυτικότερα. «Μα δεν ελέγχετε τη Μαριούπολη», είπε ο αμερικανός δημοσιογράφος. «Είναι η επόμενη πόλη που θα καταλάβουμε!», είπε με αυτοπεποίθηση.
Στο Ιλοβάισκ, ο Γκίβι συγκέντρωσε μια μεγάλη ποσότητα όπλων και πυρομαχικών. «Όλα τα καταλάβαμε από τους Ουκρανούς», είπε, δείχνοντάς τις επιγραφές τους. Κουτιά με όλμους και περιβλήματα ήταν στοιβαγμένα ψηλά σε ένα γκαράζ. Έξω οι άντρες του προσπαθούσαν να επιδιορθώσουν έναν κατεστραμμένο μεταφορέα. Αλλά οι δυνάμεις του καυχιόνταν για τουλάχιστον δύο άρματα μάχης Τ-72 με σημαίες της «Νέας Ρωσίας» να κυματίζουν: έναν μπλε διαγώνιο σταυρό σε κόκκινο πλαίσιο. Όταν ρωτήθηκε τη προέλευσή τους, απάντησε πως δεν τον ένοιαζε. Στη συνέχεια αγκάλιασε και φίλησε μια ξανθιά στρατιωτίνα οπλισμένη με μια καραμπίνα ελεύθερου σκοπευτή και έφυγε.
Σε κοντινή απόσταση, σχεδόν κάθε παράθυρο σε ένα τετραώροφο σχολείο είναι σπασμένο. Λασπωμένοι περίβολοι και πεζοδρόμια βγάζουν βρωμιά, ο τοίχος έχει καταρρεύσει εκεί που κάποτε βρισκόταν μια παιδική χαρά. Αντιαρματικές νάρκες διακρίνονται στο έδαφος, μια ρουκέτα έχει χωθεί στην άσφαλτο.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το επίπεδο των όπλων είναι πολύ υψηλότερο από ότι δύο ή τρεις μήνες πριν. Αλλά το ποιος τα χρησιμοποιεί μοιάζει συχνά με δυσεπίλυτο γρίφο. Σε ένα καμμένο χωράφι, εκεί όπου λίγες μέρες πριν βρισκόταν η πρώτη γραμμή της μάχης, βρήκαμε μια πράσινη λυχνία μέσα σε θάμνους. Οι στρατιωτικοί ειδήμονες αναγνώρισαν ότι προέρχεται από πύραυλο SS-21. Ωστόσο, τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ρώσοι έχουν στη κατοχή τους τέτοιους πυραύλους.
«Τον σκότωσαν, αλλά τουλάχιστον βοήθησαν στην κηδεία του».
Ο άμαχος πληθυσμός που έχει απομείνει στο Ιλόβαισκ, μια πόλη χωρίς νερό και ηλεκτρικό, φαίνεται να συνεργάζεται με τις νέες Αρχές. Λίγοι είχαν να πουν ένα καλό λόγο για τον ουκρανικό στρατό, , μάλιστα κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες παρενόχλησαν και λήστεψαν ντόπιους, ισχυρισμοί που ωστόσο είναι αδύνατον να ελεγχθούν. Ένας άλλος είπε ότι οι φιλορώσοι αποσχιστές πυροβόλησαν τον 23χρονο εγγονό του όταν πιάστηκε να κλέβει, «τουλάχιστον όμως βοήθησαν στην κηδεία του».
Εδώ είναι σπάνια τα φιλικά προς στο Κίεβο αισθήματα. Πολλοί αναγνωρίζουν τους εαυτούς τους ως Ουκρανούς, αλλά ταυτόχρονα έχουν και οικογενειακούς δεσμούς με Ρώσους. Κατηγορούν τις ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις για απειθαρχία και για έλλειψη διακρίσεων στους στόχους.
Καθώς χιλιάδες άμαχοι έχουν εγκαταλείψει το Ντονέτσκ τους τελευταίους μήνες, οι δρόμοι είναι πλέον «εκκωφαντικά» ήσυχοι. Εστιατόρια και μαγαζιά έχουν κλείσει, παιδικές χαρές έχουν εγκαταλειφθεί. Οι περισσότεροι από όσους παραμένουν στη πόλη είναι οι πιο ηλικιωμένοι, οι πιο φτωχοί και όσοι δεν έχουν πού να πάνε.
Λίγοι είναι οι εναπομείναντες ιδιοκτήτες μαγαζιών. Καθώς καθάριζε τα σπασμένα τζάμια του καταστήματός της, μια γυναίκα έτοιμη να ξεσπάσει σε κλάματα, είπε ότι είχε αγοράσει ρουχισμό αξίας 700 δολαρίων από το Χάρκιφ για να το πουλήσει. Τώρα έχει καταστραφεί από τη φωτιά που προκλήθηκε από τον βομβαρδισμό.
Ένας γκριζομάλλης μεσήλικας, άοπλος και άπραγος, προσπαθούσε να διατηρήσει το χιούμορ του. Περιφερόταν έχοντας μια μοναδική συνταγή για τα προβλήματα της Ουκρανίας. «Ειρήνη – Ελευθερία – Led Zeppelin» !, είπε χαμογελώντας ξεδοντιάρικα. «Και…τέλος του προβλήματος».
tovima.gr
