Της Ελενας Αντωνοπούλου
Κλείνει ένας χρόνος από τη βάρβαρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ένας χρόνος που έφερε νέα δεδομένα σε όλο τον κόσμο. Ενας χρόνος που δημιούργησε άπειρα προβλήματα που εξακολουθούν να υφίστανται. Στόχος του προέδρου Πούτιν ήταν να εξαφανίσει την Ουκρανία ως ανεξάρτητη κρατική οντότητα και να τη μετατρέψει σε επαρχία της Ρωσίας. Καθώς κατά την άποψη του «η Ουκρανία δεν μπορεί να είναι κυρίαρχο κράτος γιατί δεν υπάρχει ουκρανικός λαός και έθνος».
Διαβάζοντας διάφορες αναλύσεις και εκτιμώντας τι έχει γίνει μέχρι σήμερα, κάθε του προσδοκία και εκτίμηση δεν επιβεβαιώθηκε. Όπως γράφει και ο πρεσβευτής κ. Ιωακειμίδης, ενώ προσδοκούσε ότι το πολύ μέσα σε μία εβδομάδα θα είχε καταλάβει το Κίεβο και τη χώρα συνολικά, οι δυνάμεις του γνώρισαν τη μία ήττα μετά την άλλη από την ηρωική αντίσταση των στρατιωτικών δυνάμεων και τη γενναιότητα του λαού της Ουκρανίας κάτω από ηγεσία, του προέδρου Β. Ζελένσκι που τον είχαν εκτιμήσει λάθος, αλλά και με την αποφασιστική στήριξη της Δύσης. Αναδιπλώθηκε, λοιπόν, η Ρωσια; Θα έλεγα πως ναι. Η Ρωσία αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί, να περιορίσει επί του παρόντος τουλάχιστον τους στόχους της στην κατάληψη των ανατολικών και νότιων περιοχών της χώρας (Λουχάνσκ, Ντονέτσκ και άλλων) και εκεί χωρίς να σημειώνει ιδιαίτερη επιτυχία.
Εκτός από τους στρατιωτικούς στόχους ο πρόεδρος Πούτιν είχε και πολιτικούς στόχους. Απέτυχε και σε αυτούς; Θα λέγαμε ότι αυτός ο πόλεμος συνέβαλε στη σφυρηλάτηση της ουκρανικής εθνικής συνείδησης και ταυτότητας με την καθολική απόρριψη της Ρωσίας από την κοινωνία, έστω κι αν σε ορισμένες περιπτώσεις η διαδικασία αυτή έφτασε σε ακραία σημεία. Δεύτερον, αντί να πλήξει το ΝΑΤΟ ως επεδίωκε και να το συρρικνώσει, η παράνομη εισβολή οδήγησε επίσης στο ακριβώς αντίθετο: στη θεαματική ενίσχυση της Συμμαχίας και στη διεύρυνσή της με δύο μέχρι πρόσφατα ουδέτερες χώρες, Σουηδία και Φινλανδία, με σύνορα με τη Ρωσία. Βεβαίως και γνωρίζουμε όλοι τι συμβαίνει, η τυπική τους ένταξη καθυστερεί λόγω του βέτο που προβάλλει η Τουρκία. Έτσι το ΝΑΤΟ από «εγκεφαλικά νεκρό» σύμφωνα με τον πρόεδρο Μακρόν, βρήκε νέο ρόλο και αποστολή. Αλλά κάτι παρεμφερές συνέβη και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία, μεταξύ άλλων, αναζωογόνησε τη διαδικασία διεύρυνσής της προσθέτοντας τρεις ακόμη υποψήφιες για ένταξη χώρες –Ουκρανία, Μολδαβία, Γεωργία– αλλά και τη συνοχή και ενότητά της. Τρίτον, επανακαθόρισε και ενίσχυσε τη γεωπολιτική και πολιτιστική σημασία της Δύσης, την οποία ο Πούτιν θεωρούσε ως «καταρρέουσα παρηκμασμένη οντότητα».
Ωστόσο, μπορεί ο πρόεδρος Πούτιν να έχει ηττηθεί σε όλα αυτά τα μέτωπα, αλλά δεν έχασε ακόμη τον πόλεμο. Και μπορεί η Ουκρανία να κερδίζει τις μάχες αλλά δεν έχει επίσης κερδίσει τον πόλεμο. Εναν χρόνο μετά ο πόλεμος συνεχίζεται και εκτιμάται ότι μέσα στο επόμενο διάστημα θα γίνει ακόμη πιο σκληρός. Και οι δύο πλευρές, Ουκρανία και Ρωσία, πιστεύουν δε ότι μπορούν τελικά να κερδίσουν στρατιωτικά τον πόλεμο. Και για όσο πιστεύουν αυτό, δεν έχουν ισχυρό κίνητρο να μπουν στη διαπραγμάτευση για τον ειρηνικό τερματισμό.